Η στροφή της Κίνας προς ASEAN και ΕΕ αλλάζει τον παγκόσμιο χάρτη των εμπορευματοκιβωτίων

Του Γιώργου Σ. Σκορδίλη 

Πλήρη αναπροσαρμογή στην εμπορική της στρατηγική, έχει πραγματοποιήσει η Κίνα στην διάρκεια του 2025, μειώνοντας την εξάρτηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και ενισχύοντας τις ροές προς την ASEAN και την Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Η αλλαγή αυτή αποτυπώνεται καθαρά στην παγκόσμια αγορά εμπορευματοκιβωτίων, όπου οι εξαγωγές από την Άπω Ανατολή εξακολουθούν να οδηγούν την αύξηση της προσφοράς, η οποία μέχρι το τέλος του καλοκαιριού είχε φτάσει το +6% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με τα στοιχεία της Container Trades Statistics (CTS).

Σχεδόν όλες οι περιοχές που δημιουργούν ζήτηση για φορτία σε εμπορευματοκιβώτια σημείωσαν αύξηση. Το ίδιο παρατηρήθηκε και στα λιμάνια του Γκντανσκ και του Γκντύνια, που λειτουργούν ως βασικές πύλες της Βαλτικής. Η μεγάλη εξαίρεση είναι τα λιμάνια της Βόρειας Αμερικής, όπου η προσφορά φορτίου μειώνεται σταθερά από την αρχή του έτους. Συνολικά, το οκτάμηνο καταγράφηκε πτώση 3% στη διακίνηση TEU σε αμερικανικά λιμάνια.

Παρά τη μείωση, τον Αύγουστο οι εισαγωγές προς τις ΗΠΑ έφτασαν τα 2,52 εκατ. TEU, το δεύτερο υψηλότερο επίπεδο του 2025. Οι όγκοι ήταν 3,9% χαμηλότεροι από τον Ιούλιο, αλλά 1,6% υψηλότεροι από τον Αύγουστο του 2024. Η αποκλιμάκωση της πίεσης στα αμερικανικά terminals οδήγησε σε μείωση των καθυστερήσεων, με τους αναλυτές της Descartes να επισημαίνουν ότι η υποδομή των ΗΠΑ διαχειρίζεται πλέον πιο αποτελεσματικά τις μεγάλες ροές.

Στο εμπορικό ισοζύγιο ΗΠΑ–Κίνας, η εικόνα παραμένει ασταθής. Οι αμερικανικές εισαγωγές από την Κίνα υποχώρησαν τον Αύγουστο στις 869.523 TEU, σημειώνοντας πτώση 5,8% έναντι του Ιουλίου και 10,8% σε ετήσια βάση. Η κάμψη έρχεται μετά από πρόσκαιρη ενίσχυση λόγω εποχικής ζήτησης και προληπτικών φορτώσεων πριν τις προθεσμίες δασμών.

Η βασική αιτία πίσω από τις αλλαγές στις παγκόσμιες ροές βρίσκεται στην ενεργή εξαγωγική πολιτική του Πεκίνου. Με τη ζήτηση στο εσωτερικό να παραμένει υποτονική και την οικονομία να επιβραδύνεται, η κινεζική κυβέρνηση ενισχύει την παρουσία της σε νέες αγορές. Η στρατηγική αυτή είχε ξεκινήσει πριν από την κλιμάκωση της εμπορικής αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ και ενισχύθηκε τα τελευταία χρόνια. Το 2025, η Κίνα κατευθύνει ολοένα και μεγαλύτερο μέρος των προϊόντων της προς την ASEAN, την Ινδία, την Αφρική και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Την ίδια περίοδο, τα φορτία που φορτώνονται σε containerships παγκοσμίως έφτασαν νέο ρεκόρ 16,6 εκατ. TEU, έστω και οριακά πάνω από το προηγούμενο υψηλό του Μαΐου. Παρά το ρεκόρ, η δυναμική του κλάδου υποχωρεί. Η αύξηση σε μηνιαία βάση τον Αύγουστο ήταν μόλις 0,2%, ενώ σε ετήσια βάση το 2,8% αποτελεί το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό του έτους. Ο κινούμενος μέσος όρος 12 μηνών μειώθηκε στο 4,7%, μακριά από το 7,8% του 2024.

Η πτώση της ζήτησης στη Βόρεια Αμερική δεν ανέτρεψε τη συνολική εικόνα της αγοράς, καθώς οι συνεργασίες εντός Ασίας λειτουργούν ως βασικός αντισταθμιστικός παράγοντας. Οι εισαγωγές της ASEAN από την Κίνα έχουν αυξηθεί θεαματικά την τελευταία δεκαετία, από τα 443,6 δισ. δολάρια το 2013 στα 975,3 δισ. δολάρια το 2022. Το 2024 ξεπέρασαν ήδη τα 982 δισ. δολάρια, και η επίδραση φαίνεται καθαρά στον χάρτη των θαλάσσιων μεταφορών.

Αυξημένες είναι και οι ροές προς την ΕΕ. Τον Αύγουστο, οι κινεζικές εξαγωγές προς την Ευρώπη ξεπέρασαν τα 51 δισ. δολάρια, ενώ προς την ASEAN έφτασαν τα 57 δισ. δολάρια. Την ίδια στιγμή, οι αμερικανικές εξαγωγές προς την Κίνα μειώθηκαν κατά 33% σε ετήσια βάση, στα 31,6 δισ. δολάρια, αντανακλώντας τη συνεχιζόμενη αναδιάταξη των παγκόσμιων εμπορικών σχέσεων. Παρά την πτώση, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής κινεζικών προϊόντων.