Μια ολοκληρωμένη πρόταση για το ελληνικό αδιέξοδο (IV)

Του Γιώργου Καισάριου 

Αυτά που θα διαβάσετε σήμερα τα έχουμε ξαναπεί άπειρες φόρες τα τελευταία δυο χρόνια, αλλά έχω την αίσθηση ότι αυτοί πού δεν με διαβάζουν καθημερινό, έχουν χάσει επεισόδια. Έτσι λοιπόν, με το σχόλιο που έκανε χτες ο χρήστης Need4Speed, θα τα ξαναπούμε άλλη μια φορά.

Επίσης αυτά που θα διαβάσετε σήμερα είναι στα νομικά πλαίσια των συνθηκών της ΕΕ. Δεν θα πω κάτι που δεν μπορεί να γίνει από νομικής άποψης, ή που, δεν έχει ήδη γίνει με πολλούς και διάφορους τρόπους.

Καταρχάς να ξεκινήσουμε ανάποδα αυτή τη φορά. Παρακαλώ ενθυμήστε το άρθρο 14.4 του καταστατικού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. 

14.4. Οι εθνικές περιφερειακές κεντρικές τράπεζες μπορούν να εκτελέσουν και λειτουργίες άλλες από εκείνες που καθορίζονται στο καταστατικό, εκτός αν το Διοικητικό Συμβούλιο αποφανθεί, με πλειοψηφία των δύο τρίτων, ότι αυτές παρακωλύουν τους στόχους και τα καθήκοντα του ESCB. Τέτοιες λειτουργίες εκτελούνται με την ευθύνη των εθνικών κεντρικών τραπεζών και δεν θεωρούνται ότι αποτελούν μέρος των λειτουργιών του ESCB. 

Αυτή η παράγραφος (όπως έχω ξαναπεί) σημαίνει ότι θεωρητικά η περιφερειακή κεντρική τράπεζα (όπως η ΤτΕ) μπορεί να κάνει ότι open market operations μπορεί κανείς να φανταστεί και περιορίζεται μόνο από την φαντασία του καθενός.

Ο μόνος περιορισμός είναι ότι δεν θα πρέπει να διαφωνήσουν με αυτή την συναλλαγή τα 2/3 του συμβουλίου των 29 μελών της ΕΚΤ. Με λίγα λόγια, αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να διαφωνήσουν περίπου 20 μέλη. Αν διαφωνήσουν 19 και συμφωνήσουν οι 10, μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις.

Πάμε στο επόμενο θέμα...

Το ερώτημα τώρα είναι, τι μπορείς να κάνεις για να λύσεις το πρόβλημα στην Ευρώπη, αν υποθέσουμε ότι μπορείς να κάνεις ότι θέλεις;

Ενθυμήστε ότι έχω πει πολλές φορές ότι δεν υπάρχει αρκετό χρήμα στην Ευρώπη για να λυθεί το σημερινό πρόβλημα της Ευρώπης. Και δεν υπάρχει αρκετό χρήμα διότι τα προβληματικά πάγια στους τραπεζικούς ισολογισμούς της Ευρώπης είναι τόσα πολλά, που τα ποσά που απαιτούνται για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών είναι τεράστια. Πολύ απλά, εγώ δεν βλέπω ότι υπάρχουν αυτά τα λεφτά πουθενά και σε κανένα κράτος. Μόνο τρεις τράπεζες της Γαλλίας έχουν μεγαλύτερο ενεργητικό από όλο το γαλλικό ΑΕΠ να σας υπενθυμίσω.

Λίγα λόγια ξανά για συναλλαγές τύπου ELA.

• Δεν τα δανείζεσαι από κανέναν
• Δεν περνάνε μέσα από το ευρωπαϊκό σύστημα traget2
• Δεν τα παίρνεις από πουθενά και δεν επιβαρύνονται οι φορολογούμενοι – τα τυπώνεις.

Όταν άρχισα να μιλάω για αυτές τις συναλλαγές, όλοι μου έλεγαν ότι δεν μπορεί να γίνει. Έχω χάσει τον λογαριασμό, αλλά την τελευταία φορά που πρόσεξα, η ΤτΕ έχει μέχρι σήμερα τυπώσει περίπου 100 δισ. ευρώ. Σημειώστε – Τα έχει τυπώσει η ίδια!!! Ναι, μπορεί η ΤτΕ να τυπώσει ευρώ. Δεν είναι κάτι που μπορεί πλέον να αμφισβητηθεί.

Άρα λαμβάνοντας υπόψη την ελευθερία κινήσεων που δίνει ο καταστατικός χάρτης της ΕΚΤ και το γεγονός ότι η ΤτΕ μπορεί να κάνει σχεδόν ό,τι θέλει, έχουμε πλέον τα εργαλεία για να λύσουμε το πρόβλημα. Το πως, το περιγράφω αναλυτικά στο άρθρο με τίτλο: Μια ολοκληρωμένη πρόταση για το ελληνικό αδιέξοδο έγραψα την Τετάρτη, 8 Ιουνίου του 2011.

Εν ολίγοις, αυτό που πρέπει να γίνει είναι το εξής:

Μετράμε πόσα είναι τα ληξιπρόθεσμα στεγαστικά δάνεια 6 μηνών και διαγράφουμε το 50%.

Διαγράφουμε επίσης το 100% των ληξιπρόθεσμων καταναλωτικών δανείων πέραν των 3 μηνών.

Επίσης διαγράφουμε το 40% των εταιρικών ληξιπρόθεσμων δανείων πέραν των 12 μηνών.

(σημείωση, διαγραφή δεν σημαίνει ότι η τράπεζα παραιτείται από την απαίτηση αυτή από το φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Αυτό το κάνουμε για λόγους εγκυρότητας του ισολογισμού. Το πως θα διευθετηθεί του τι θα πληρωθούν από αυτά τα ποσά είναι πολιτική απόφαση και δεν είναι συζήτηση του παρόντος).

Κάνουμε λοιπόν έναν λογαριασμό και βρίσκουμε ότι τα ποσά που πρέπει να διαγραφούν είναι ας πούμε 60 δισ. ευρώ.

Φτιάχνουμε ένα ειδικό σχήμα τύπου ABS (asset backed security) και το ονομάζουμε ABC Greece (Η ΕΚΤ έχει την δυνατότητα να αγοράζει χρεόγραφα τύπου ABS).

Πάμε στη συνέχεια στην ΤτΕ και ζητάμε από τον διοικητή μια επιταγή από τον μηχανισμό ELA για 60 δισ. ευρώ και τα καταθέτουμε στον λογαριασμό του σχήματος ABC Greece.

Στην συνέχεια το σχήμα διοχετεύει αυτά τα 60 δισ. με αύξηση κεφαλαίου με κοινές μετοχές σε κάθε τράπεζα. Τώρα ο ειδικός μηχανισμός ABC Greece είναι ο κύριος μέτοχος των τραπεζών.

Ο ειδικός μηχανισμός χρωστά 60 δισ. στην ΤτΕ. Το πως θα ξεδιπλώσει αυτό είναι απλό.

Οι τράπεζες απαλλαγμένες πλέον από όλα τα βάρη, θα είναι κερδοφόρες ξανά από το πρώτο κιόλας τρίμηνο. Αντί για μέρισμα, θα κάνουν αγορές ιδίων μετοχών και έτσι ο ειδικός μηχανισμός κάθε χρόνο θα λαβαίνει πίσω ένα μέρος των χρημάτων και θα τα αποδίδει στην ΤτΕ. Με αυτό τον τρόπο, η αλλοίωση που υπέστησαν οι μέτοχοι θα μπορεί σιγά σιγά να αντιστραφεί.

Όταν οι συνθήκες θα είναι κατάλληλες, θα μπορεί ο μηχανισμός ο ίδιος να πουλήσει πακέτα μετοχών με δημόσια εγγραφή. Μετά από 5-10 χρόνια θα έχει ξεδιπλώσει η συναλλαγή.

Επειδή η ΤτΕ είναι μέρος του κρατικού μηχανισμού, ουσιαστικά θα χρωστάμε 60 δισ. στο εμάς. Οι όποιοι τόκοι εισπράξει σαν κέρδος η ΤτΕ, επιστρέφουν πίσω στο υπουργείο οικονομικών στο τέλος της χρονιάς. Που σημαίνει ότι το κόστος είναι πολύ μικρό συγκριτικά με τα όποια δάνεια πάρουμε από τον όποιον ευρωπαϊκό μηχανισμό.

Ερώτηση:

Ποιος πλήρωσε για την ανακεφαλαιοποίηση;

Κανείς και σίγουρο όχι ο Έλληνας ή Ευρωπαίος φορολογούμενος.

Επιβαρύνθηκε το χρέος της Ελλάδος;

Μόνο προσωρινά. Αλλά επειδή ουσιαστικά το χρέος είχε τυπωθεί βάσει ενός ενεχύρου, που έχει πραγματική αξία, θεωρητικά έχουμε μεν ένα χρέος, αλλά αυτό ακυρώνεται διότι έχεις ανάλογη αξία σε χρεόγραφα.

Όσον αφορά τις διοικήσεις, σας παρακαλώ μην πνιγόμαστε σε μια κουταλιά νερό. Το ειδικό σχήμα που είναι ο ιδιοκτήτης θα διορίζει τις διοικήσεις και καλό είναι μάλιστα να αποτελείται μόνο από Ευρωπαίους για να είμαστε και σίγουροι ότι δεν θα υπάρξει πολιτική εμπλοκή. Τα πράγματα είναι σχετικά απλά, εκτός αν θέλουμε να τα κάνουμε δύσκολα.

Σημειώστε τα λόγια μου. Αν δεν ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες περίπου όπως σας το περιέγραψα, λύση για το πρόβλημα της χώρας μας δεν θα υπάρξει. Και όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την Ισπανία και την Ιρλανδία και την Γαλλία και την Γερμανία την ίδια σε μερικά χρόνια. Ειδικά δε όσον αφορά την Ιρλανδία, εκεί να δείτε χασούρες και διαγραφές που έχουν να γίνουν.

Τέλος, να μην μου πει κανείς ότι δεν μπορεί να γίνει, διότι δεν το δέχομαι. Πείτε μου ότι κάποιοι δεν θέλουν να το δεχτώ. 

Διότι έχουν γίνει και πολύ χειρότερα, μεταξύ άλλων, το ότι τυπώσαμε 3 δισ. ευρώ για να αποπληρώσουμε την ΕKΤ. Κάτι βέβαια που επίσης είχα προβλέψει ότι μπορεί να γίνει σε προηγούμενα άρθρα στη στήλη, και άπαντες με έλεγαν τρελό.

Να επισημάνω για άλλη μια φορά ότι αυτή η κρίση μπορεί να διευθετηθεί μόνο με την χρήση της δημιουργικής λογιστικής της κεντρικής τράπεζας. Άλλος τρόπος δεν υπάρχει διότι δεν υπάρχουν αρκετά λεφτά και ακόμα και να υπήρχαν, δεν θα ήταν κανείς πρόθυμος να αναλάβει το ρίσκο. Η κεντρική τράπεζα μπορεί να πάρει χασούρα, η αγορά σε τέτοια έκταση δεν μπορεί.

Και μέχρι να διαβάσω κάποιο άλλο σχέδιο που να έχει κάποιο νόημα, η εκτίμηση μου είναι ότι δεν θα υπάρξει καμία λύση, διότι τα νούμερα δεν βγαίνουν για να υπάρξει λύση, σύμφωνα με οτιδήποτε έχω διαβάσει μέχρι σήμερα.

Σαφώς χρειάζεται να συμφωνήσει η Ευρώπη σε ένα τέτοιο σχέδιο. Αλλά παράλληλα χρειάζεται κάποιος να κάνει την πρόταση στην Ευρώπη για να το δεχτεί η όχι. Εκτιμώ ότι δεν έχει γίνει κάποια τέτοια πρόταση από κανέναν, διότι ελάχιστοι γνωρίζουν (ακόμα και σήμερα) το πως δουλεύουν όλα αυτά.

Τέλος, αν κάποιος έχει κάποια άλλη ιδέα να την ακούσω. Εγώ άλλη λύση για το πως θα ξετυλίξει αυτό το κουβάρι δεν έχω.

(σημείωση: το θέμα της μη βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και το τι θα πρέπει να γίνει, είναι ανεξάρτητο μεν, αλλά έχει μεγάλη σχέση με το αν αυτό το σχέδιο μπορεί να εκτελεστεί σωστά η όχι).

Δείτε επίσης και την παρουσίαση που έκανα πριν μερικούς μήνες για το θέμα Video εδώ στο Institute of Diplomacy and Global Affairs στην Πλάκα. 

george.kesarios@capital.gr