Γερμανία: Ο μεγαλύτερος μπαταχτσής του εικοστού αιώνα;

Του Γιώργου Καισάριου 

Χτες το βράδυ είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη στο Spiegel (το αυθεντικό κείμενο είναι εδώ). Ο Γερμανός ιστορικός οικονομικής ιστορίας Albrecht Ritschl εξηγεί ότι η πιο αφερέγγυα χώρα του εικοστού αιώνα ήταν η Γερμανία και ότι, τα ποσά τα οποία συζητάμε για την Ελλάδα είναι ψίχουλα μπροστά σε αυτά που δεν έχει πληρώσει η Γερμανία.

Η Γερμανία εξηγεί, είναι υπεύθυνη για τις μεγαλύτερες πτωχεύσεις στη σύγχρονη ιστορία. Και μόνο με την επέμβαση της Αμερικής, που θυσίασε τεράστια χρηματικά ποσά στον πρώτο και δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, μπόρεσε η Γερμανία να σταθεροποιηθεί οικονομικά. Η ζημιά λέει στην Αμερική αλλά και στην παγκόσμια οικονομία ήταν τεράστια.

Αμέσως μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, η Αμερική, με ελάχιστες εξαιρέσεις, περιόρισε τη δυνατότητα των συμμάχων να ζητήσουν πολεμικές αποζημιώσεις από τη Γερμανία. Για τη Γερμανία αυτό ήταν μια σανίδα σωτηρίας. Η Γερμανία, λέει ο Albrecht Ritschl, δεν πλήρωσε αποζημιώσεις ούτε και στην Ελλάδα.

Συγκριτικά με τη στάση πληρωμών της Γερμανίας το 1930, τα ποσά που συζητάμε για την Ελλάδα είναι ελάχιστα. Αν κάποιος κάνει σύγκριση των χρημάτων που έχουν χαθεί λόγω της Γερμανίας, η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος μπαταχτσής του εικοστού αιώνα.
 
Η Αμερική λέει, επέβαλε ένα κούρεμα στο Γερμανικό χρέος, που ουσιαστικά άφησε τη Γερμανία χωρίς κανένα χρέος το 1953. Η Γερμανία από τότε είναι σε αρίστη οικονομική κατάσταση.  

Μάλιστα, η Γερμανία έκανε στάση πληρωμών το 1990, όταν, ο Chancellor Helmut Kohl αρνήθηκε να συμμορφωθεί με τη συμφωνία του Λονδίνου του 1953. Αυτή η συμφωνία έλεγε ότι όταν θα ενωθεί και πάλι η Γερμανία, θα ανοίξει ο λογαριασμός για τις πολεμικές αποζημιώσεις. Αλλά με εξαίρεση κάτι ελάχιστα ποσά, η Γερμανία δεν πλήρωσε τίποτα.

Τέλος, απαντώντας στο ποια θα ήταν η καλύτερη λύση για την Ελλάδα, λέει το εξής:
 
Οι Γερμανικές πτωχεύσεις του περασμένου αιώνα δείχνουν ότι το λογικό που θα πρέπει να γίνει θα ήταν να έχουμε μια πραγματική μείωση του χρέους της Ελλάδος (debt relief). Όποιος έχει δανείσει χρήματα στην Ελλάδα θα πρέπει να παραιτηθεί από ένα σημαντικό μέρος του ποσού που του οφείλεται. Ορισμένες τράπεζες δεν θα είναι σε θέση να το αντιμετωπίσουν αυτό, οπότε θα πρέπει να υπάρξει  πρόγραμμα ενίσχυσης. Για τη Γερμανία, αυτό ίσως κοστίσει ακριβό, αλλά θα πρέπει να πληρώσουμε είτε με τον έναν τρόπο είτε με τον άλλο. Τουλάχιστον η Ελλάδα θα έχει τότε την ευκαιρία να ξεκινήσει από την αρχή.

Δεν είναι αυτό ένα αντί Γερμανικό μήνυμα. Δεν είναι καν ένα μήνυμα να ανοίξουμε το θέμα των αποζημιώσεων από τη Γερμανία (αν και ίσως θα έπρεπε). Το σημερινό άρθρο είναι μια λογική διαπίστωση,  ότι όταν μια χώρα δεν μπορεί να πληρώσει τα χρέη της για τον οποιοδήποτε λόγο, τότε αυτό το χρέος πρέπει να διαγραφεί. Χρέη τα οποία δεν μπορούν να πληρωθούν δεν θα πληρωθούν. Όπως έχω πει, αυτό είναι το εθιμικό δίκιο των αγορών αλλά και του καπιταλιστικού συστήματος αν θέλετε.

Είναι όμως ένα μήνυμα προς όλους τους Ελληνάρες, που νομίζουν ότι αν γίνει αναδιάρθρωση και κούρεμα η Ελλάδα θα έχει τελειώσει. Όπως και στην περίπτωση της Γερμανίας, ένα κούρεμα δεν είναι το τέλος του κόσμου αλλά ευκαιρία μιας καινούργιας αρχής. Όλοι όσοι φοβούνται ότι δεν θα μας δανείζουν οι αγορές και μην τυχόν μας πουν μπαταχτσή, δεν έχουν παρά να δουν το παράδειγμα της Γερμανίας.

Νομίζω ότι είναι μια ιδέα να δοθεί αυτή η συνέντευξη στο Ελληνικό κοινοβούλιο και είναι μια απάντηση σε όλους αυτούς που νομίζουν ότι δεν μπορεί η Ελλάδα να κουρέψει το χρέος της, στο όνομα του ότι το λένε αυτό ορισμένοι κύριοι της Ευρωπαϊκής τραπεζικής αριστοκρατίας εις Βρυξελλών.

george.kesarios@capital.gr