Οι ρωσικές βόμβες που βάζουν δύσκολα στην αεράμυνα της Ουκρανίας

Του Giorgio Di Mizio

Μεγαλύτερη πίεση στην εκτεταμένη επίγεια αεροπορική άμυνα της Ουκρανίας ασκεί η Ρωσία καθώς έχει προσθέσει ακόμα ένα όπλο χαμηλού κόστους στο δυναμικό της, την ώρα που αυξάνεται η ανησυχία στο Κίεβο για τα αποθέματα πυραύλων εδάφους αέρος.

Στις αρχές Μαρτίου 2024 κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εικόνες που δείχνουν συντρίμμια ενός ρωσικού συστήματος που δεν είχε εμφανιστεί προηγουμένως, που αναφέρεται ως Universal Interspecific Gliding Munition (UMPB) και ανήκουν στην κατηγορία των κιτ μετατροπής απλών βομβών σε βόμβες ανεμομπορίας.

Μάλιστα η ρωσική JSC Tactical Missiles Corporation παράγει, με το ειδικό πτερύγιο πλέον μέρος του σώματος του όπλου και όχι ένα απλό κιτ μετατροπής. Άλλες μαρτυρίες αναφέρουν ότι το ο UMPB μπορεί να εκτοξευτεί στο έδαφος από συστήματα πυραύλων πολλαπλής εκτόξευσης.

Η Μόσχα, στις αρχές του 2023, στράφηκε όλο και περισσότερο στη χρήση βομβών ανεμομπορίας. Αυτά τα όπλα επιτρέπουν στη Ρωσία να συμπληρώσει έναν ανεπαρκή κατάλογο τακτικών πυραύλων που εκτοξεύονται από αέρα και να αποφύγει τη χρήση βομβών ελεύθερης πτώσης που εκθέτουν τους πιλότους σε μεγαλύτερο κίνδυνο κατάρριψης.

Ο συνδυασμός FAB-UMPK πιθανότατα εισήχθη για πρώτη φορά στο Sukhoi Su-34 Fullback, με το αεροσκάφος να εμφανίζεται συχνά σε πλάνα να φέρει τέσσερις βόμβες FAB-500 εξοπλισμένες με κιτ πτερυγίων.

Το κιτ UMPK περιλαμβάνει δορυφορική πλοήγηση και μονάδα μέτρησης αδράνειας. Η βόμβα ανεμομπορίας UMPK μπορεί να έχει βεληνεκές περίπου 40 χιλιομέτρων όταν απελευθερωθεί από μεσαίο υψόμετρο. Πρόσφατα βίντεο δείχνουν επίσης ότι η Ρωσία έχει ενσωματώσει το κιτ με τη βαρύτερη βόμβα FAB-1500 και τα πυρομαχικά διασποράς RBK-500.

Η Ρωσία χρησιμοποιεί βόμβες ανεμομπορίας, μαζί με πυρομαχικά άμεσης επίθεσης, σε όγκο για να συντρίψει την ουκρανική αεράμυνα. Η χρήση τους συνεχίζει να είναι σποραδική και μπορεί κάλλιστα να εξαρτάται από ένα επαρκές απόθεμα πυραύλων που κατασκευάστηκαν πρόσφατα για να διευκολυνθεί μια επίθεση.


Η ουκρανική αντιαεροπορική άμυνα είχε κάποιες επιτυχίες τους τελευταίους μήνες – κατάρριψη του ρωσικού αερομεταφερόμενου αεροσκάφους έγκαιρης προειδοποίησης Beriev A-50 Mainstay και αρκετών πολεμικών αεροσκαφών – αλλά αυτά δεν μπορούν να κρύψουν την πίεση που υφίσταται η δύναμη στην προσπάθεια απόκρουσης των ρωσικών αεροπορικών επιθέσεων. Για να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις, η άμυνα έπρεπε να προσαρμοστεί.


Στην αρχή της πλήρους κλίμακας εισβολής της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022, η ουκρανική επίγεια αεράμυνα βασίστηκε στο ρωσικό Almaz-Antey S-300 (RS-SA-10 Grumble) για εμπλοκή μεγάλης εμβέλειας και στο Tikhomirov 9K37-M1 Buk (RS-SA-11 Gadfly) για στόχους μεσαίου βεληνεκούς. Αλλά μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούσαν ότι, με τους τότε προβλεπόμενους ρυθμούς χρήσης αναχαιτιστών, το Κίεβο θα εξαντλούσε και τους δύο τύπους μέχρι τον Μάιο του 2023. Έως και 180 S-300 εκτοξεύονταν κάθε μήνα για να εμπλακούν σε ρωσικούς στόχους.

Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους παρέδωσαν δυτικά συστήματα για να ενισχύσουν ή να αντικαταστήσουν ορισμένα από τα συστήματα της Ουκρανίας της σοβιετικής εποχής. Ως μέρος της προσπάθειας ενίσχυσης της αεράμυνας της Ουκρανίας, οι ΗΠΑ ανέλαβαν ένα έργο με το όνομα "FrankenSAM" για την ενσωμάτωση του Raytheon RIM-7 Sea Sparrow στον εκτοξευτή Buk. Αυτό το κλειστό σύστημα είναι τώρα σε λειτουργία στην Ουκρανία. Το Ηνωμένο Βασίλειο τροποποίησε το MBDA Advanced Short-Range Air-to-Air Missile για εκτόξευση εδάφους χρησιμοποιώντας το Supacat HMT 600 ως όχημα εκτόξευσης. Διαθέτει εκτοξευτή διπλής ράγας σε συνδυασμό με σύστημα ηλεκτρο-οπτικής ανίχνευσης.

Οι S-300 της Ουκρανίας, ως επί το πλείστον, έχουν αντικατασταθεί από τα αμερικανικά M902 PAC-3. Έχουν γίνει μάλιστα στόχοι υψηλής αξίας για τη Μόσχα, με τη Ρωσία να ισχυρίζεται πρόσφατα ότι κατέστρεψε τρεις εκτοξευτές ανύψωσης μεταφοράς Patriot. Παραμένει το ενδεχόμενο επιπλέον παραδόσεων των S-300 από την Ελλάδα, που εκμεταλλεύεται το S-300PMU1 (RS-SA-20 Gargoyle). Η Αθήνα διέψευσε τις αναφορές για πιθανή αποστολή τον Φεβρουάριο, αλλά οι εικασίες επανεμφανίστηκαν. Η αεράμυνα της Ουκρανίας έχει επίσης ενισχυθεί με την εισαγωγή των συστημάτων Diehl IRIS-T SLM και του Εθνικού Προηγμένου Συστήματος Πυραύλων Επιφανείας-Αέρος (NASAMS) Kongsberg/RTX μικρού έως μεσαίου βεληνεκούς.

Ο μειωμένος ρυθμός εμπλοκής πυραύλων και ο αυξανόμενος αριθμός επιθέσεων με βόμβες ανεμομπορίας είναι ενδεικτικές της σπανιότητας των όπλων αεράμυνας. Αυτή η έλλειψη οφείλεται εν μέρει στις καθυστερήσεις στην ευρωπαϊκή βοήθεια και στην αναστολή της τελευταίας συμφωνίας στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ αξίας περίπου 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων που εγκρίθηκε από τη Γερουσία των ΗΠΑ τον Φεβρουάριο, αλλά δεν κατάφερε να κερδίσει την υποστήριξη της Βουλής των Αντιπροσώπων που ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικάνους.

Το Κίεβο βρίσκεται αντιμέτωπο με την απειλή ότι ένας φθοροποιός πόλεμος από αέρος θα ευνοεί όλο και περισσότερο τη Ρωσία χωρίς την επαρκή υποστήριξη από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους. Η ικανότητα της Ουκρανίας να συνεχίσει να αντιμετωπίζει τις ρωσικές αεροπορικές απειλές και να επιβάλλει κόστος στις ρωσικές αεροδιαστημικές δυνάμεις παραμένει σημαντική για την έκβαση του πολέμου.

*Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.

Απόδοση-Επιμέλεια: Νικόλας Σαπουντζόγλου