Τι σημαίνει για τις τράπεζες η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας

Της Βάσως Αγγελέτου

Το κατώφλι της επενδυτικής βαθμίδας μετά από δώδεκα συναπτά έτη πέρασε η Ελλάδα την Παρασκευή, όταν ο οίκος αξιολόγησης DBRS αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της ελληνικής οικονομίας σε ΒΒΒ (low) από ΒΒ (high).

Δεδομένου ότι η αναβάθμιση ήρθε από έναν από τους τέσσερις διεθνείς οίκους που αναγνωρίζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (Moody’s, S&Ps, Fitch, DBRS), πρόκειται για καταλύτη των οικονομικών εξελίξεων στη χώρα η οποία από το 2011 είχε εγκλωβιστεί στην κατηγορία των επενδυτικών "σκουπιδιών" (junk).

Οι τράπεζες, ως βασικός άξονας της οικονομίας, απολαμβάνουν σημαντικά οφέλη από την εξέλιξη αυτή, τόσο άμεσα όσο και έμμεσα. Υψηλόβαθμες πηγές του εγχώριου κλάδου διατυπώνουν την αισιοδοξία τους στο Capital.gr, επισημαίνοντας τα σημαντικά πλεονεκτήματα που συνοδεύουν την εξέλιξη αυτή. 

Επισημαίνουν, πάντως, ότι πρόκειται για το πρώτο βήμα της επιστροφής της Ελλάδας στην "κανονικότητα" των αγορών, καθώς στόχος είναι η βαθμιαία βελτίωση της πιστοληπτικής της αξιολόγησης παράλληλα με τη βελτίωση των θεμελιωδών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας.

Στα άμεσα οφέλη περιλαμβάνονται τα εξής:

- Μείωση του κόστους χρηματοδότησης: Τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου -τα οποία διακρατούν κατά κόρον οι εγχώριες τράπεζες- θα μπορούν πλέον να γίνονται δεκτά για χρηματοδότηση στο πλαίσιο προγραμμάτων παροχής φθηνής ρευστότητας υφιστάμενων ή μελλοντικών που εκπονεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Για να γίνει αυτό, αρκεί η αναβάθμιση μόνο ενός εκ των τεσσάρων αναγνωρισμένων από τη Φρανκφούρτη οίκων αξιολόγησης. 

Ταυτόχρονα, αναμένεται να βελτιωθούν αισθητά για τις τράπεζες οι όροι άντλησης κεφαλαίων από τις αγορές στο πλαίσιο της κάλυψης των κεφαλαιακών τους αναγκών μέσω, ενδεικτικά, των ομολόγων MREL που αναμένεται να ανέλθουν σε 8 δισ. ευρώ έως το 2025.

- Βελτίωση της ποιότητας ενεργητικού: Η βελτιωμένη διαβάθμιση των ελληνικών κρατικών ομολόγων συνεπάγεται αυτόματα την αναβάθμιση της ποιότητας των χαρτοφυλακίων τίτλων των εγχώριων τραπεζών που σε μεγάλο βαθμό αποτελούνται από εκδόσεις του ελληνικού Δημοσίου.

- Ανοίγει ο δρόμος για αναβάθμιση των τραπεζών: Επόμενο βήμα, μετά την αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης του Δημοσίου, είναι η αναβάθμιση των συστημικών τραπεζών μιας χώρας. Σύμφωνα με την NBG Securities, για να γίνει αυτό θα χρειαστεί περίπου ένα έτος, δεδομένου ότι οι ελληνικές τράπεζες ταξινομούνται περίπου 2 βαθμίδες κάτω από το investment grade.

- Στρώνεται το "χαλί" της αποεπένδυσης του ΤΧΣ: Περισσότερους και καλύτερους ποιοτικά επενδυτές αναμένεται να προσελκύσουν οι διαγωνισμοί του ΤΧΣ για τη διάθεσή των ποσοστών του στις τρεις από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες - Alpha Bank, Πειραιώς και Εθνική. 

Στα έμμεσα οφέλη συγκαταλέγονται:

- Προσέλκυση επενδύσεων: Η επιστροφή της Ελλάδας στο οικοσύστημα των αξιόπιστων επενδυτικών προορισμών ισοδυναμεί με επιστροφή στο ραντάρ των μεγάλων θεσμικών επενδυτών που δεν επιτρέπεται να τοποθετούνται σε "junk" τίτλους. Μέσα από την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων θα έρθει η τόνωση της εγχώριας οικονομίας και αναμένεται, κατ’ επέκταση, να δοθεί ώθηση της πιστωτικής επέκτασης του εγχώριου συστήματος.

- Μείωση του κόστους χρηματοδότησης του Δημοσίου: Η πρόσβαση του ελληνικού Δημοσίου με καλύτερους όρους στις διεθνείς κεφαλαιαγορές αναμένεται να έχει θετικό αντίκτυπο και στον τραπεζικό κλάδο και, κατ’ επέκταση, στις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες που δανείζονται από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα.