Το "και μη χειρότερα" ενώνει τους Ευρωπαίους

Σχόλιο του Κώστα Αργυρού

Μοιάζουν να λειτουργούν όλοι με βάση το ίδιο εγχειρίδιο για τους κανόνες μιας διαπραγμάτευσης υπό ακραίες συνθήκες. Πρώτα επαινείς τον απέναντί σου, που έχεις επίγνωση ότι είναι ισχυρότερος από εσένα και μετά αρχίζεις να εξετάζεις ένα-ένα τα επιχειρήματά του. Στόχος να μπορέσεις να αποφύγεις τα χειρότερα, χωρίς να προκαλέσεις την οργή του.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, όλοι ανεξαιρέτως, αιφνιδιάστηκαν για μια ακόμα φορά, όταν πριν από μια εβδομάδα ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωνε ένα σχέδιο 28 σημείων, το οποίο μάλιστα αργότερα βάφτιζε "τελεσίγραφο", αυτή τη φορά όχι προς τη Μόσχα, αλλά προς το Κίεβο. Η αίσθηση που όλοι αποκόμισαν ήταν ότι το κείμενο αυτό έμοιαζε να έχει, αν όχι γραφτεί, τουλάχιστον υπαγορευτεί από ρωσικά χείλη.

Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες σήμανε συναγερμός, αφού ο Ντόναλντ Τραμπ έμοιαζε να χάνει για μια ακόμα φορά την υπομονή του και να θέλει να σταματήσει τον πόλεμο με κάθε κόστος, πιέζοντας τον Ζελένσκι να αποδεχτεί τετελεσμένα.

Οι Ευρωπαίοι αποφάσισαν να επαινέσουν το ενδιαφέρον του Αμερικανού προέδρου, αλλά και τη νέα του πρωτοβουλία, ελπίζοντας να μην τον θυμώσουν. Στη συνέχεια, προσεκτικά διατύπωσαν το αίτημα για δική τους συμμετοχή έστω και κατόπιν εορτής, με στόχο να υπάρξουν "βελτιώσεις" στο πολύκροτο κείμενο.

Ουσιαστικά ήταν η ίδια αντίδραση που είχαν και τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ τους είχε πάλι αιφνιδιάσει ανακοινώνοντας τη συνάντησή του με τον Βλάντιμιρ Πούτιν στην Αλάσκα. Τότε είχαν καταφέρει να τους δεχτεί ο πλανητάρχης και να τους ενημερώσει για όσα είχε "διαπραγματευτεί" με τον Ρώσο πρόεδρο. Η υποδοχή στην Ουάσινγκτον ήταν μια μάλλον αμήχανη επικοινωνιακή διαδικασία, που απόλαυσε ο Τραμπ ως επίδειξη της παντοδυναμίας του. Οι Ευρωπαίοι αρκέστηκαν στο γεγονός ότι άνοιξαν για αυτούς οι πόρτες του Λευκού Οίκου.

Μια "μεγάλη επιτυχία"

Τώρα όλοι με μια φωνή δηλώνουν ότι κατάφεραν να καταγράψουν μια "μεγάλη επιτυχία" στις συνομιλίες με τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος αποδέχτηκε μια σειρά από παρεμβάσεις τους που κινούνται υπέρ της Ουκρανίας και υπηρετούν την ασφάλεια της Ευρώπης.

Δεν ξέρει κανείς ποια είναι αυτά ακριβώς τα σημεία της επιτυχίας τους και κυρίως πόσο σοβαρά θα τα πάρει ο Ντόναλντ Τραμπ, που συχνά μοιάζει να κινείται σε άλλη γραμμή από τον υπουργό του, εμπιστευόμενος περισσότερο τον ειδικό απεσταλμένο του Στιβ Γουίτκοφ, τον οποίο πάλι δείχνει να θεωρεί ως σχεδόν μοναδικό αξιόπιστο συνομιλητή του ο Πούτιν.

Εδώ όμως προκύπτει μια σοβαρή υποψία. Οι Ευρωπαίοι νιώθουν τόσο μεγάλο το άγχος να αποδείξουν ότι δεν είναι αμέτοχοι παρατηρητές στη γωνία, που πανηγυρίζουν για την επιτυχία τους, χωρίς να ασχολούνται με το ζητούμενο, αν δηλαδή οι προτάσεις τους μπορούν να γίνουν πράξη, να οδηγήσουν στο τέλος του πολέμου και σε μια σταθερή ειρήνη.

Προς το παρόν κάτι τέτοιο παραμένει ασαφές, όπως επίσης άγνωστο είναι πώς οι Ευρωπαίοι θα διασφαλίσουν ότι σε επόμενες φάσεις μιας ειρηνευτικής διαδικασίας θα κατορθώσουν να μην τρέχουν πάλι πίσω από τετελεσμένα, με σημαία το δόγμα "και μη χειρότερα".

Ακόμα και αν αύριο τα όπλα σιγούσαν, τα κρίσιμα ζητήματα της επόμενης μέρας είναι τόσο πολλά, που για την επίλυσή τους θα απαιτηθεί κάτι πολύ ουσιαστικότερο από την επικοινωνιακή αυταρέσκεια της περασμένης εβδομάδας.

Πηγή: Deutsche Welle