Της Ρόης Χάικου
Σχεδόν 850 εκατ. ευρώ έχουν αντλήσει ελληνικές επιχειρήσεις απευθείας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων τα τελευταία πέντε χρόνια, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξή τους.
Εταιρείες του δημόσιου, αλλά και του ιδιωτικού τομέα στρέφονται στην ΕΤΕπ, αξιοποιώντας τη δυνατότητα να πάρουν δάνειο με ελκυστικά επιτόκια, καθώς η ΕΤΕπ είναι ίδρυμα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και χρηματοδοτείται από τα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι χορηγήσεις που έχουν λάβει απευθείας οι επιχειρήσεις αντιστοιχούν στο 16% των συνολικών δανείων που έχει υπογράψει η ΕΤΕπ στην χώρα μας.
Τη «μερίδα του λέοντος» έχουν λάβει κρατικές εταιρείες, όπως η ΔΕΗ, ο ΟΛΠ, ο ΟΛΘ, η ΔΕΠΑ κλπ. Μάλιστα, οι χορηγήσεις προς την ΔΕΗ ανέρχονται σε 600 εκατ. ευρώ, ενώ ο ΟΛΠ έχει δανειακές συμβάσεις με την ΕΤΕπ ύψους 90 εκατ. ευρώ.
Από το 2004 μέχρι σήμερα, η ελληνική οικονομία έχει αντλήσει περισσότερα από 5 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Από αυτά, περίπου το 53%, το οποίο «μεταφράζεται» σε 2,788 δισ. ευρώ, αφορούσε ενισχύσεις για την πραγματοποίηση δημοσίων έργων (μετρό, οδικοί άξονες κλπ). Το 31% των δανείων ή 1,685 δισ. ευρώ ήταν συμφωνίες με τις ελληνικές τράπεζες για την χορήγηση δανείων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Οι ελληνικές ιδιωτικές εταιρείες έχουν μικρότερο ποσοστό συμμετοχής σε αυτή την κατηγορία δανείων της ευρωπαϊκής τράπεζας. Και αυτό γιατί στην ΕΤΕπ απευθύνονται κατά κανόνα μεγάλες επιχειρήσεις, καθώς για να δανειοδοτηθεί απευθείας μια εταιρεία θα πρέπει το επενδυτικό σχέδιο που υποβάλλει να έχει προϋπολογισμό από 25 εκατ. ευρώ και άνω. Επίσης, τα δάνεια αυτά δεν μπορούν να ξεπερνούν το 50% της επένδυσης.
Η ΕΛΒΑΛ είναι η πρώτη ιδιωτική βιομηχανία που χρηματοδοτείται απευθείας από την ΕΤΕπ τα τελευταία 5 χρόνια. Η εταιρεία του ομίλου Βιοχάλκο υπέγραψε δύο δανειακές συμβάσεις ύψους 19 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων επεξεργασίας αλουμινίου στα Οινόφυτα το συνολικό κόστος του οποίου ανέρχεται σε 38 εκατ. ευρώ.
Στελέχη της ΕΛΒΑΛ ανέφεραν στο Capital.gr ότι επέλεξαν την ΕΤΕπ γιατί «ήταν καλύτεροι οι όροι του δανείου της σε σχέση με τα υπόλοιπα πιστωτικά ιδρύματα και ιδιαίτερα στο κομμάτι του κόστους».
Το 2000 η Σωληνουργεία Κορίνθου είχε χρηματοδοτηθεί από την ΕΤΕπ με 61 εκατ. ευρώ, ενώ δύο χρόνια μετά η Stet Hellas (νυν Wind) είχε πάρει δάνειο 100 εκατ. Το 2003 η Τέρνα Ενεργειακή δανειοδοτήθηκε με 75 εκατ. ευρώ από την ΕΤΕπ.
Φθηνότερα δάνεια
Το όφελος για όσες επιχειρήσεις κάνουν απευθείας χρήση αυτών των χρηματοδοτήσεων είναι διπλό: πρώτον, το επιτόκιο είναι πολύ χαμηλότερο, καθώς η ΕΤΕπ «χρεώνει» μικρό περιθώριο προσαύξησης στο ονομαστικό επιτόκιο αναφοράς euribor. Τραπεζικές πηγές σημείωναν ότι όταν οι ίδιες οι τράπεζες παίρνουν δάνειο από την ΕΤΕπ πληρώνουν euribor συν spread από 0,30%. Δεύτερον, οι επιχειρήσεις απαλλάσσονται από την εισφορά 0,6% του ν. 128, η οποία προσαυξάνει στο ονομαστικό επιτόκιο.
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων χορηγεί δάνεια σε επιχειρήσεις με διάρκεια από 4 μέχρι και 20 χρόνια, με σταθερό ή κυμαινόμενο επιτόκιο, ενώ τους παρέχει τη δυνατότητα να αλλάξουν το είδος του επιτοκίου τους κατά την διάρκεια της σύμβασης. Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της, συνήθως τα δάνεια έχουν περιθώριο προσαύξησης χαμηλότερο από το τρέχον διατραπεζικό επιτόκιο Libor. Αυτό το spread παραμένει σταθερό για όλη τη διάρκεια της σύμβασης.
Επιπλέον, και σε αντιδιαστολή με τις εμπορικές τράπεζες, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων δεν επιβάλλει προμήθειες ή «ποινές» για μη εκταμίευση του δανείου, αλλά χρεώνει κάποια κόστη για την αξιολόγηση του επιχειρηματικού σχεδίου και τις απαιτούμενες νομικές υπηρεσίες που μπορεί να επιστρατευθούν σε κάποιες περιπτώσεις.
Τα επόμενα σχέδια
Η χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας και των επιχειρήσεων δεν σταματούν, καθώς η ΕΤΕπ αναμένεται να διαθέσει ακόμη 300 εκατ. ευρώ την εφετινή χρονιά, χρηματοδοτώντας πρωτοβουλίες που υπερβαίνουν τα 1,6 δισ. ευρώ. Από τις αρχές του έτους οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί ανέρχονται σε 1,349 δισ. ευρώ.
Η διοίκηση της ΕΤΕπ προανήγγειλε τη δανειοδότηση της ΔΕΗ με 100 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό του δικτύου μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικού ρεύματος, ένα έργο το ποίο εντάσσεται στο τετραετές επενδυτικό πρόγραμμα της εταιρείας για την περίοδο 2008-2011. Επίσης, αναμένεται και η υπογραφή σύμβασης ύψους 50 εκατ. ευρώ με τη θυγατρική της Eurobank στη Βουλγαρία για δάνεια προς επιχειρήσεις.
Ακόμη, στη διαδικασία της εξέτασης, με βάση τα στοιχεία που έχει αναρτήσει η ΕΤΕπ στην ιστοσελίδα της, είναι η υπογραφή σύμβασης ύψους μέχρι 100 εκατ. ευρώ με την Alpha Leasing για την χρηματοδότηση μέσω leasing μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς της βιομηχανίας, του τουρισμού και των υπηρεσιών.
Για το 2010 η ΕΤΕπ ενδεχομένως να επεκτείνει τις γραμμές χρηματοδότησης και σε νέους κλάδους της οικονομίας. Όπως ανέφερε ήδη το Capital.gr, ο αντιπρόεδρος της ευρωπαϊκής τράπεζας κ. Πλούταρχος Σακελλάρης βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με επιχειρηματίες του κλάδου της ακτοπλοΐας και ναυτιλίας ούτως ώστε να δοθούν δάνεια που θα χρηματοδοτήσουν σε ποσοστό 50% τις κατασκευές νέων πλοίων. Οι συζητήσεις αυτές έρχονται σε συνέχεια και με το δανεισμό ύψους 80 εκατ. ευρώ που έλαβε ο όμιλος Grimaldi από την τράπεζα για επενδύσεις πάνω στην ακτοπλοϊκή γραμμή Αθήνας - Ιταλίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 1963 η χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ προς την Ελλάδα ξεπερνά τα 21,5 δισ. ευρώ. Η πρώτη ελληνική ιδιωτική επιχείρηση που δανειοδοτήθηκε από την ΕΤΕπ ήταν ο Τιτάνας το 1965 με 1,5 εκατ. ευρώ.