Του Νίκου Β. Τσίτσα
Η Εθνική Τράπεζα ήταν ίσως η μοναδική μεγάλη ελληνική τράπεζα η οποία δεν είχε δραστηριοποιηθεί στον τομέα του factoring, μέχρι πριν από μερικές ημέρες που
ίδρυσε την Εθνική Factors A.E.
Η πρακτορεία επιχειρηματικών αιτήσεων (όπως είναι ο ελληνικός όρος του factoring) αποτελεί έναν ταχύτατα αναπτυσσόμενο κλάδο στην Ελλάδα αλλά και στον κόσμο. Η οικονομική κρίση και η έλλειψη ρευστότητας ωφελεί την επέκταση του factoring, δηλαδή την παραχώρηση των απαιτήσεων (τιμολογίων) μίας επιχείρησης που προέρχονται από την επί πιστώσει πώληση εμπορευμάτων και υπηρεσιών στις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων.
Οι εταιρείες προσφέρουν μία δέσμη υπηρεσιών όπως χορήγηση προκαταβολών, κάλυψη πιστωτικού κινδύνου, έλεγχο φερεγγυότητας αγοραστών, λογιστική παρακολούθηση, είσπραξη απαιτήσεων. Στόχος των επιχειρήσεων είναι η μείωση των επισφαλειών και η αύξηση της ρευστότητας.
Η ελληνική αγορά factoring το 2007 έφτασε τα 7,4 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 41,8% από το 2006. Το 2008 υπολογίζεται ότι η ελληνική αγορά πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων πλησίασε τα 10 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας περαιτέρω αύξηση κατά 26%. Το περιθώριο ανάπτυξης του προϊόντος είναι μεγάλο, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, εάν υπολογιστεί ότι ως οικονομική δραστηριότητα το factoring σε σχέση με το ΑΕΠ της χώρας είναι σε χαμηλό ποσοστό που αγγίζει το 3% έναντι ποσοστού 9% σε χώρες όπως η Αγγλία, η Πορτογαλία, η Ισπανία κλπ.
Ελληνικές διακρίσεις
Σχεδόν όλες οι ελληνικές αλλά και οι ξένες τράπεζες δραστηριοποιούνται στον κλάδο είτε μέσω θυγατρικών είτε μέσω των ειδικών διευθύνσεων που έχουν συστήσει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η ΕΤΕ διαβλέποντας τις ευκαιρίες που δημιουργούνται αποφάσισε να “λάβει θέση” στο συγκεκριμένο τομέα ο οποίος εμφανίστηκε στην Ελλάδα το 1995. Από την άλλη πλευρά, η θυγατρική της Eurobank, EFG Factors, κατέκτησε την πρώτη θέση παγκοσμίως στον τομέα του Διεθνούς Factoring (Εισαγωγικό & Εξαγωγικό). Τη διάκριση αυτή απέσπασε η εταιρεία για το 2008, κατά τη διάρκεια του 41ου ετήσιου διεθνούς συνεδρίου της Factors Chain International (F.C.I.) που πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη τον περασμένο μήνα. Η Eurobank EFG Factors κατέκτησε την πρώτη θέση επί του συνόλου των 247 εταιρειών - μελών της FCI από 66 χώρες.
Η πορεία του factoring στην Ελλάδα τα τελευταία 14 χρόνια δεν γνώρισε μόνο καλές στιγμές αφού η ταύτισή του με τον τραπεζικό δανεισμό δημιούργησε μία αρνητική εικόνα αρχικά στην αγορά. Παρ΄ όλες τις στρεβλώσεις που δημιουργήθηκαν, αρκετές επιχειρήσεις αναπτύχθηκαν στηριζόμενες στην αξιοποίηση της πρακτορείας των απαιτήσεων τους. Την περίοδο της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων το εξαγωγικό factoring αποτέλεσε σύμμαχο της ελληνικής επιχειρηματικότητας στις συναλλαγές της. Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς η ορθή αξιοποίηση του Factoring συμβάλλει στη βελτίωση της ρευστότητας της επιχείρησης, τη μείωση του λειτουργικού κόστους διαχείρισης των απαιτήσεων και άρα την επίτευξη οικονομιών κλίμακας. Επίσης βοηθά στην αποτελεσματική διαχείριση και είσπραξη των απαιτήσεων των εταιρειών και στη μείωση του κινδύνου για επισφαλείς απαιτήσεις, ιδιαίτερα σημαντικό τη σημερινή συγκυρία.
Πόσο κοστίζει;
Το κόστος του factoring για μία επιχείρηση καθορίζεται από το είδος και τον συνδυασμό των συγκεκριμένων υπηρεσιών που θα επιλεγούν ώστε να ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες της κάθε επιχείρησης. Πιο αναλυτικά, το συνολικό κόστος των υπηρεσιών factoring προέρχεται από:
- Το Επιτόκιο Χρηματοδότησης. Το ύψος του επιτοκίου είναι ανάλογο των συνθηκών της αγοράς
- Την Προμήθεια Διαχείρισης. Πρόκειται για ποσοστό επί των εκχωρούμενων τιμολογίων και εξαρτάται συνήθως από τον αριθμό των πελατών της επιχείρησης, το μέσο ύψος των τιμολογίων και την μέση διάρκεια των απαιτήσεων.
- Την Προμήθεια Κάλυψης Πιστωτικού Κινδύνου. Αφορά τις μορφές Factoring χωρίς αναγωγή και εξαρτάται από τον εκτιμώμενο κίνδυνο (την φερεγγυότητα των πελατών της επιχείρησης, το ιστορικό τους, τη διασπορά κινδύνου, κτλ.)
- Το Κόστος Πληροφοριοληψίας. Αφορά το κόστος αξιολόγησης φερεγγυότητας των οφειλετών.
