Ν. Νανόπουλος: Οι χρόνιες αδυναμίες υποσκάπτουν τη σταθερότητα

Οι πρωτοβουλίες της Eurobank EFG στο πλαίσιο της προσπάθειάς της για την ενίσχυση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε σήμερα σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), τον Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, κ. Ν. Νανόπουλος, αν και χαρακτήρισε «δύσκολη» την τρέχουσα οικονομική συγκυρία, σημείωσε ότι «διαφαίνονται σταδιακά κάποιες ενδείξεις βελτίωσης του περιβάλλοντος διεθνώς», οι οποίες «είναι εμφανέστερες στις ΗΠΑ και μας υποχρεώνουν να σκεφτούμε και να σχεδιάσουμε προσεκτικά τα επόμενά μας βήματα».

Ο κ. Νανόπουλος ανέφερε επίσης ότι «στην Ελλάδα, μέχρι στιγμής, βιώνουμε, με σχετικά λιγότερο οξύ τρόπο, τις επιπτώσεις της κρίσης. Η ελληνική οικονομία είναι σχετικά κλειστή, διαθέτει μεγάλο δημόσιο τομέα, βασίζεται περισσότερο σε υπηρεσίες και λιγότερο στη βιομηχανία και τις εξαγωγές, και διαθέτει ένα σχετικά πιο ανθεκτικό τραπεζικό σύστημα. Εδώ, αξίζει να επισημάνουμε ότι, διαπιστώθηκε πως οι επιπτώσεις της κρίσης στην πραγματική οικονομία εμφανίζονται ηπιότερες, στις χώρες όπου το τραπεζικό τους σύστημα αποδεικνύεται σχετικά πιο ισχυρό και υγιές. 

Το γεγονός όμως ότι σαν χώρα διερχόμαστε με σχετικά ηπιότερο τρόπο την κρίση, δεν σημαίνει ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να παραγνωρίζουμε τις σοβαρές και χρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες που χαρακτηρίζουν την οικονομία μας. Οι αδυναμίες αυτές υποσκάπτουν την οικονομική σταθερότητα και την προοπτική επιστροφής σε ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, όταν ξεπερασθούν οι συνέπειες της κρίσης. Οι κυριότερες από αυτές καθρεφτίζονται στα γνωστά υψηλά δίδυμα ελλείμματα: το δημοσιονομικό έλλειμα που συνδυάζεται και με το υπέρογκο δημόσιο χρέος και τον υπερτροφικό δημόσιο τομέα, και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, που αντανακλά το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μας. Αν δεν αντιδράσουμε άμεσα στις προκλήσεις της κρίσης, κινδυνεύουμε να παραμείνουμε παγιδευμένοι σ’ ένα φαύλο κύκλο χαμηλού ρυθμού ανάπτυξης».

«Πρέπει επομένως να διαμορφώσουμε μια αξιόπιστη στρατηγική εξόδου από την κρίση», προσέθεσε ο κ. Νανόπουλος. «Να σχεδιάσουμε την «επόμενη μέρα», με στόχο να περάσουμε σ’ ένα νέο κύκλο δυναμικής και διατηρήσιμης ανάπτυξης, που θα διασφαλίσει μακροπρόθεσμα απασχόληση και ευημερία.

Ένας τέτοιος νέος κύκλος πιστεύουμε πως απαιτεί ένα διαφορετικό αναπτυξιακό προσανατολισμό. Ένα προσανατολισμό, που θα διαδεχθεί το μοντέλο που ακολουθήθηκε τα τελευταία χρόνια, και το οποίο βασίστηκε, σε πολύ μεγάλο βαθμό, στην ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης, και κυρίως της κατανάλωσης. Το μοντέλο όμως αυτό εξαντλείται. Δεν μπορούμε οι Έλληνες -κράτος και ιδιώτες- να συνεχίσουμε να καταναλώνουμε περισσότερα απ’ όσα παράγουμε, στηριζόμενοι σε δανεικά.

Πιστεύουμε λοιπόν, πως το νέο αναπτυξιακό πρότυπο θα πρέπει να στηριχθεί και να στηρίζει την εξωστρέφεια της οικονομίας και τον εξαγωγικό της προσανατολισμό, τη μακροχρόνια αποταμίευση, την ποιοτική αναβάθμιση της εγχώριας παραγωγής, την ανταγωνιστικότητα και την επιχειρηματικότητα.

Πρέπει να γίνουμε ικανοί να παράγουμε προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας, με διακριτό το στοιχείο της ποιότητας, και να τα εξάγουμε με ανταγωνιστικούς όρους, εισφέροντας στη χώρα, διεθνή αξιοπιστία, και αναβαθμισμένη παρουσία σε ένα έντονα ανταγωνιστικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.

Πρέπει να στηρίξουμε τις σύγχρονες εξαγωγικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα σε εξωστρεφείς τομείς με ισχυρά συγκριτικά πλεονεκτήματα, όπως ενδεικτικά, ο ποιοτικός τουρισμός, η αγροτική παραγωγή και η επεξεργασία προϊόντων του πρωτογενούς τομέα, η ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών ενέργειας, η ναυτιλία.

Είναι προφανές ότι, η ενίσχυση των έργων υποδομής, και η ανάπτυξη σύγχρονων δικτύων που βοηθούν την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, είναι απόλυτα απαραίτητες. Πώς μπορείς να έχεις οποιαδήποτε παραγωγή ή αναπτυγμένο τουρισμό, χωρίς μια πολύ καλή υποδομή, όπως σύγχρονους οδικούς άξονες, τηλεπικοινωνίες ή ενέργεια;

Ένα τέτοιο μοντέλο θα πρέπει πλέον να είναι, ανοικτά και χωρίς «ενοχές», προσανατολισμένο στην τόνωση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και επιχειρηματικότητας, η οποία θα πρέπει να αποτελέσει και την κινητήριο δύναμη αυτής της διαδικασίας.

Παράλληλα, πρέπει το κράτος να τολμήσει οργανωτικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις, με στόχο την ενίσχυση του ανταγωνισμού και το άνοιγμα κλειστών αγορών και επαγγελμάτων, τη μείωση της γραφειοκρατίας, την ενίσχυση της διαφάνειας και της παραγωγικότητας στο δημόσιο τομέα και την αναβάθμιση της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού. Ο ρόλος δε του κράτους θα πρέπει να είναι κυρίως επιτελικός και υποστηρικτικός της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Παράλληλα θα πρέπει και εμείς ως κοινωνία να αλλάξουμε νοοτροπία και να θέσουμε σε υψηλότερη προτεραιότητα την συνέπεια απέναντι σε δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει και την αξιοπιστία.

Σ’ αυτό το νέο πρότυπο ανάπτυξης, ο ρόλος του τραπεζικού συστήματος θα πρέπει να είναι καθοριστικός. Οφείλουμε, ως τράπεζες, να στηρίξουμε δυναμικά το νέο αναπτυξιακό προσανατολισμό, που αναδύεται πλέον ως μονόδρομος για την ελληνική οικονομία, και να υποστηρίξουμε πολύπλευρα και ουσιαστικά τις παραγωγικές και επιχειρηματικές δυνάμεις της χώρας μας».