Η Shell Hellas είναι ήδη παρελθόν. Ποιος έχει σειρά;

Του Γιώργου Κράλογλου 

Για το Capital.gr  η  δημοσιοποίηση του ενδιαφέροντος της Motor Oil για την εξαγορά του συνόλου του πακέτου των περιουσιακών στοιχείων της Shell Hellas που επιβεβαιώνει έμμεσα και την οριστική πρόθεση της μητρικής Shell  να αποσύρει την εμπορική της «σημαία» από την Ελλάδα δεν είναι είδηση. 

Αλλοίμονο αν σε μια τέτοια σοβαρή πρόταση εκποίησης ενός από τα σημαντικότερα δίκτυα λιανικής πώλησης καυσίμων (πάνω από 700 με ελεγχόμενα άμεσα ή έμμεσα από την Shell περίπου 300) δεν ανταποκρινόταν ο μοναδικός, απόλυτα ιδιωτικός, μάχιμος ελληνικός πετρελαϊκός όμιλος που διαθέτει η χώρα όπως είναι ο όμιλος Motor Oil που ελέγχεται καθαρά από την οικογένεια Βαρδινογιάννη. Άλλωστε δεν έχει κανέναν λόγο ο όμιλος Βαρδινογιάννη να μην μεγαλώσει το κομμάτι της πίτας που ήδη κατέχει στην ελληνική αγορά της λιανικής των καυσίμων. 

Η είδηση  για το  Capital.gr προκύπτει μόνο από τη σημασία που πρέπει να αποδοθεί στο γεγονός ότι  στο τραπέζι των συζητήσεων κάθεται η Motor Oil, ενώ δεν έχει σηκωθεί ακόμη η ΕΚΟ και κατ΄ επέκταση ο όμιλος Λάτση και εν τω μεταξύ έχει κλείσει κάθε κύκλος ενδιαφέροντος από άλλο ελληνικό αλλά και ξένο όμιλο για την εξαγορά της περιουσίας της Shell Hellas. 

Ας δούμε λοιπόν αναλυτικότερα τι σημαίνουν όλα αυτά θεωρώντας ότι η Shell είναι ήδη παρελθόν γιατί έτσι έχει αποφασίσει από το καλοκαίρι του 2008 ο κεντρικός  πολυεθνικός όμιλος και όχι η ελληνική εταιρεία που έδωσε όποια μάχη μπορούσε για να κρατηθεί στην Ελλάδα αλλά και να επεκτείνει την παρουσία της. Υπό την έννοια αυτή όσοι αμφισβήτησαν την πληροφόρηση και την θέση του το Capital.gr  τον Αύγουστο του 2008 αλλά και όσοι την ερμήνευσαν ως  συμπαράσταση στην Shell για την δήθεν  άσκηση πίεσης προς την κυβέρνηση λόγω του υπέρογκου και αδικαιολόγητου προστίμου... απλώς έδειξαν ότι δεν είναι σε θέση να ερμηνεύσουν τα όσο συμβαίνουν στην ελληνική πετρελαϊκή σκηνή και απλώς γράφουν για να γράψουν ή σχολιάζουν για να αντιγράψουν... Γιατί όπως αποδείχθηκε  στη συνέχεια έγραφαν τα αντίθετα από αυτά που πριν από μήνες σχολίαζαν...

Ας επιστρέψουμε όμως στην σημασία του επιχειρηματικού ενδιαφέροντος της ΕΚΟ και της Motor Oil για την εξαγορά της Shell Hellas. Το πρώτο που πρέπει να παρατηρηθεί  είναι ότι οι μεγαλύτεροι πετρελαϊκοί όμιλοι της χώρας που διαθέτουν και διυλιστήριο δικά τους μπαίνουν γερά στο παιχνίδι της λιανικής αδιαφορώντας για την κρίση και τις συνεχιζόμενες διακυμάνσεις των διεθνών τιμών πετρελαίου. Αυτό κάτι λέει για τις μικρότερες ελληνικές εταιρείες εμπορίας που πρέπει να ανασηκώσουν τα μανίκια τους (το κάνουν όλοι  αυτή τη στιγμή) γιατί η ελληνική πετρελαϊκή αγορά θέλει δεν θέλει θα γυρίσει σελίδα. Και οι μικροπολιτικές των «μεγαπολιτικών» με τα φλερτ πότε προς τους λιανοπωλητές καυσίμων και πότε προς τους μεταφορείς θα έχουν ημερομηνία λήξεως  ίσως και μέσα στον χρόνο αυτό. Γιατί τώρα δεν έχουμε να κάνουμε με τις πολυεθνικές, τις «επτά αδελφές» και τα άλλα σαχλά και λαϊκίστικα συνθήματα. Έχουμε να κάνουμε με την καθαρά ελληνική πετρελαϊκή αγορά. Έχει μάλιστα σημασία ότι και ο ακόμη (έμμεσα μέσω των διορισμένων διοικήσεων) ελεγχόμενος από τις κυβερνήσεις όμιλος των ΕΛΠΕ ξεπερνάει τις κρατικίστικές αντιλήψεις και «χτυπάει» παιχνίδι δυναμικά τόσο  με την αύξηση της θέσης στην αγορά, όσο και με την επέκταση του στα πρατήρια (αν τελικά εξαγοράσει την Shell Hellas) όσο και με την παρουσία του στις δύσκολες αγορές της νησιώτικης Ελλάδας συναγωνιζόμενος άλλους δύο τουλάχιστον ελληνικούς ομίλους. Το δεύτερο ενδιαφέρον σημείο είναι ότι ο όμιλος Motor Oil μέχρι σήμερα δεν έκανε πολιτική μικροαγορών στα εμπορικά δίκτυα της καυσίμων. Μπαίνει συνεπώς στο παιχνίδι με δυναμικό τρόπο ενδιαφερόμενος να εξαγοράσει ένα τεράστιο δίκτυο πράγμα που σημαίνει ότι ως ανταγωνιστής των άλλων ομίλων θα  μιλάει πλέον και με άλλα όπλα. Οπότε  η Motor Oil δεν θα σηκωθεί εύκολα από το τραπέζι των συζητήσεων με την Shell. Και όταν σηκωθεί θα είναι έτοιμη να ντύσει στα μπλε όλα τα πρατήρια του ιστορικού και για την Ελλάδα πολυεθνικού πετρελαϊκού ομίλου. 

Τέλος άξιο προσοχής και είδηση είναι το πώς τοποθετείται ο πολυεθνικός όμιλος BP στην εξέλιξη αυτή όταν έχει έντονο προβληματισμό για την παρουσία του στα Βαλκάνια.  H BP  η οποία δεν μπορεί να συγχωρήσει τους αρμοδίους για την απρεπή  συμπεριφορά τους στην ιστορία της  (χωρίς στοιχεία, χωρίς τελεσίδικες αποφάσεις για τα πρόστιμα και γνωρίζοντας ότι τον τελευταίο λόγο θα τον έχουν τα δικαστήρια  πολιτικοί και (ιδίως) άλλοι παράγοντες διέρρεαν με κάθε τρόπο και κάθε μέσο... τη «γενναιότητα» της κυβέρνησης να τα βάλει με τις πολυεθνικές για να δικαιολογήσουν την ύπαρξή τους και να χαϊδέψουν τα αυτιά των κυβερνώντων)  έχει ήδη συσσωρεύει πολύ πικρία και ακόμη περισσότερη απογοήτευση που με διακριτικό τρόπο την αφήνει να γίνεται γνωστή. Θα μείνει η λοιπόν η  BP  στην Ελλάδα μετά την αποχώρηση της Shell ως η μοναδική πολυεθνική για να αποτελεί το «σαμάρι» όταν οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να βαρέσουν το «γάιδαρο»;  Είναι ένα ερώτημα την απάντηση στο οποίο την γνωρίζει (σε μεγάλο βαθμό) το Capital.gr   αλλά προς το παρόν την «ξεχνάει» για λόγους δεοντολογίας αλλά και  για να μην δώσει πάλι  λαβή στους κάθε είδους «σχολιαστές». 

Και αν πράγματι ( ή μάλλον όταν) η Ελλάδα κλείσει τον κύκλο με την παρουσία των πολυεθνικών θα τεθεί ή δεν θα τεθεί θέμα «προδιαγραφών ανταγωνισμού» στις καθαρά πλέον ελληνικές εταιρείες; 

Και όταν (όχι αν) τεθεί τότε η σημερινή εικόνα της αγοράς θα είναι  ή δεν θα είναι περίπου «μαγική»;