Της Έφης Καραγεώργου
"Είμαστε έτοιμοι από πλευράς προβλέψεων και ρευστότητας να βγάλουμε μια χρόνια που δεν θα είναι εύκολη."
Αυτό δήλωσε πριν από λίγο ο κ. Τάκης Αράπογλου κατά τη διάρκεια γεύματος που παραχώρησε στους δημοσιογράφους, σημειώνοντας ακόμα ότι οι χορηγήσεις της Εθνικής Τράπεζας το 2009 θα “τρέξουν” με ρυθμό μεγαλύτερο του 10% που είναι ο στόχος της Τράπεζας της Ελλάδος και εκτιμά ότι θα υπάρξει άνοδος 11% έως 13% στα στεγαστικά και 16% έως 19% στα δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Ο κ. Αράπογλου υπογράμμισε ότι θα δούμε και νέες μειώσεις επιτοκίων από την Εθνική Τράπεζα και τόνισε πως ακόμη δεν έχει μετακυλισθεί το κόστος από την αύξηση επιτοκίων καταθέσεων στους δανειολήπτες. Ερωτηθείς για το πότε θα μειωθούν τα επιτόκια δήλωσε ότι αυτό θα γίνει σε συνάρτηση με τις διεθνείς αγορές, σημειώνοντας πως αναμένεται να μειωθούν τα επόμενα δύο τρίμηνα.
Ο κ. Αράπογλου σημείωσε πως το όφελος από την μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ και του euribor για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, σε ετήσια βάση, είναι της τάξης των 5,6 δισ. ευρώ.
Στόχος είναι το 2009 να δοθούν 3 δισ. ευρώ σε στεγαστικά και 2 δισ. ευρώ σε επιχειρηματικά δάνεια.
Στην ερώτηση αν η Εθνική θα χρησιμοποιήσει και τα τρία σκέλη του πακέτου ο κ. Αράπογλου υπογράμμισε ότι πρόθεσή μας είναι να χρησιμοποιήσουμε το “πακέτο” και σε ό,τι αφορά την παροχή εγγυήσεων από το Δημόσιο, αλλά όταν εξαντληθεί η πλεονάζουσα ρευστότητά μας.
Ερωτηθείς, αν σκοπεύει να προχωρήσει σε εξαγορές, ο κ. Αράπογλου απάντησε: “Αναμφίβολα διανύουμε μια δύσκολη περίοδο, κρατάμε τα κεφάλαιά μας διότι θεωρούμε ότι θα υπάρξουν ευκαιρίες αργότερα για να κάνουμε επεκτατική πολιτική.”
Αναφορικά με το ΤΕΜΠΜΕ ο κ. Αράπογλου υπογράμμισε ότι η Εθνική έχει δεχτεί 4.500 χιλιάδες αιτήσεις και εγκρίνεται περίπου το 70% με μέσο ύψος δανείου τις 100.000 ευρώ.
Συνολικά εκτιμάται ότι η Εθνική θα δώσει μέσω ΤΕΜΠΜΕ δάνεια ύψους 400 εκατ. ευρώ, οι εκταμιεύσεις ξεκινούν από σήμερα και ήδη έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία για 300 αιτήσεις.
Όπως ανέφερε ο επικεφαλής της Εθνικής Τράπεζας, η συμμετοχή των ξένων θεσμικών στο μετοχικό κεφάλαιο της ΕΤΕ μειώθηκε στο 42,4% από 54%, ενώ την ίδια στιγμή η συμμετοχή των εγχώριων θεσμικών αυξήθηκε από το 16% στο 26,3%.
Αναφερόμενος στο bussiness plan σημείωσε ότι ήταν βασισμένο σε ένα μακροοικονομικό περιβάλλον, το οποίο δεν υφίσταται πλέον.
Ιδιαίτερη αναφορά ο κ. Αράπογλου έκανε στο γεγονός ότι η Τράπεζα βρίσκεται στο τοπ 10 των ευρωπαϊκών τραπεζών, καθώς διαθέτει υψηλή ρευστότητα και είναι θωρακισμένη από κεφαλαιακή επάρκεια, υπογραμμίζοντας χαρακτηριστικά ότι οι υποχρεώσεις της τράπεζας που λήγουν το 2009 είναι 1,5 δισ. ευρώ, ενώ διαθέτει απόθεμα ρευστότητας 9,8 δισ. ευρώ.
Αύξηση 18% στις χορηγήσεις το 2008
Αύξηση στις χορηγήσεις κατά 18% καταγράφει η Εθνική Τράπεζα στο σύνολο του 2008, με το ρυθμό αύξησης τον χορηγήσεων στην Ελλάδα να "τρέχει" με ποσοστό 19% και με τις χορηγήσεις του Ομίλου στη Νοτιανατολική Ευρώπη να ενισχύονται κατά 39%. Σε ό,τι αφορά την Τουρκία οι χορηγήσεις αυξήθηκαν κατά 27% σε ετήσια βάση και κατά 3% στο τελευταίο τρίμηνο του έτους λόγω του χαμηλότερου ρυθμού ανάπτυξης της Τουρκικής οικονομίας κατά το τελευταίο 3μηνο του 2008. Η σχέση δανείων προς καταθέσεις στο τέλος του έτους παρέμεινε αμετάβλητη στο 95%. Ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας διαμορφώνεται στα επίπεδα του 11%, ενώ ο Δείκτης Βασικών Κυρίων Κεφαλαίων (Tier-I) προσεγγίζει το 10,4%.
Τα εν λόγω μεγέθη προκύπτουν από ανακοίνωση της Τράπεζας με αφορμή την αυριανή Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων της για την "Ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας".
Αναλυτικά η πλήρης ανακοίνωση έχει ως εξής:
«Εξέλιξη χρηματοδοτήσεων
«Η Εθνική Τράπεζα και στο τελευταίο 3μηνο του 2008 συνέχισε την ομαλή ροή χρηματοδοτήσεων με αποτέλεσμα όλα τα χαρτοφυλάκια χορηγήσεων, ιδίως δε αυτά της Ελληνικής αγοράς, να σημειώνουν θετικούς ρυθμούς περαιτέρω ανάπτυξης.
Συγκεκριμένα:
Οι συνολικές χορηγήσεις της Τράπεζας και των εταιρειών του Ομίλου της στο τέλος του 2008 διαμορφώνονται σε ευρώ 66.4 δισ. αυξημένες κατά 18% σε σχέση με το 2007.
Στην Ελλάδα ο ρυθμός αύξησης των χορηγήσεων το 2008 ήταν ιδιαίτερα δυναμικός (+19% σε σχέση με το 2007) με τον επιχειρηματικό τομέα να πρωταγωνιστεί (+29%) και τις χορηγήσεις λιανικής τραπεζικής να αυξάνονται κατά +14% σε ετήσια βάση.
Συγκεκριμένα:
- Το τελευταίο 3μηνο του 2008 το συνολικό χαρτοφυλάκιο χορηγήσεων αυξήθηκε κατά ευρώ 2 δισ. ποσό που αντιστοιχεί σε πιστωτική επέκταση της τάξης του +4%. Η αύξηση των υπολοίπων επιχειρηματικών χορηγήσεων έφτασε το ευρώ 1.2 δισ., ποσό που αντιπροσωπεύει πιστωτική επέκταση του επιχειρηματικού χαρτοφυλακίου κατά 7% μέσα σε ένα 3μηνο. Σημαντική αύξηση κατά ευρώ 830 εκατ. σημειώθηκε και στα υπόλοιπα δανείων λιανικής στο τελευταίο 3μηνο του 2008, ήτοι +3% πιστωτική επέκταση από το τρίτο 3μηνο.

- Ειδικότερα, οι εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων το τέταρτο 3μηνο του έτους διατηρήθηκαν στα επίπεδα του προηγούμενου 3μήνου παρά τη μείωση των συνολικών εκταμιεύσεων της αγοράς. Χαρακτηριστικά, τα νέα στεγαστικά δάνεια ανήλθαν σε ευρώ 800 εκατ., ποσό που αντιστοιχεί στο 1/3 όλων των νέων στεγαστικών δανείων στην χώρα. Η εξέλιξη αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική δεδομένου ότι ιστορικά το αντίστοιχο μερίδιο κυμαίνονταν στο 1/4.
- Επίσης, το σύνολο των χορηγήσεων στον ευαίσθητο τομέα των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων ανήλθε στο τέλος του χρόνου σε ευρώ 9.3 δισ. αυξημένα κατά περίπου ευρώ 1.0 δισ. από την αρχή του χρόνου. Ειδικά στο τελευταίο τρίμηνο του 2008 η καθαρή αύξηση ανήλθε στο ιστορικό υψηλό των ευρώ 525 εκατ.
- Με βάση τους παραπάνω ρυθμούς αύξησης των χορηγήσεων της Τράπεζας, αναμένεται η περαιτέρω βελτίωση του μεριδίου αγοράς του Ομίλου στη δανειοδότηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην Ελλάδα.
Οι χορηγήσεις του Ομίλου στη Νοτιανατολική Ευρώπη αυξήθηκαν κατά 39% σε σχέση με το 2007. Εν τούτοις, κατά το τελευταίο 3μηνο του 2008 ο ρυθμός αύξησης καταγράφει αποκλιμάκωση με αποτέλεσμα η αύξηση των υπολοίπων στην περιοχή να περιοριστεί σε ευρώ 230 εκατ. ή 3% σε σχέση με το προηγούμενο 3μηνο.
Ο χαμηλότερος ρυθμός ανάπτυξης της Τουρκικής οικονομίας κατά το τελευταίο 3μηνο του 2008 είχε σαν αποτέλεσμα να ανακοπεί προσωρινά η δυναμική τάση ανάπτυξης των χορηγήσεων της Finansbank. Ο ρυθμός αύξησης σε ετήσια βάση ανήλθε σε 27% και μόλις 3% κατά το τελευταίο τρίμηνο (αύξηση ευρώ 300 εκατ.).
Η αποκλιμάκωση αυτή κατά το τελευταίο 3μηνο του 2008 αντανακλά τη γενικότερη αναπροσαρμογή της τιμολόγησης των πιστωτικών κινδύνων και των πιστοδοτικών κριτηρίων που εφαρμόζει ο Όμιλος στη χώρα. Συγκεκριμένα:
- Παρότι τα υπόλοιπα στεγαστικής πίστης αυξήθηκαν κατά 32% σε ετήσια βάση υπερβαίνοντας τα YTL( ) 4.1 δισ., ο ρυθμός αύξησης στεγαστικών δανείων κατά το τέταρτο 3μηνο διαμορφώθηκε σε 7%, περίπου υποδιπλάσιος του αντίστοιχου ρυθμού του προηγουμένου τριμήνου (+14%).
- Τα υπόλοιπα επιχειρηματικής πίστης αυξήθηκαν κατά 18% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Εν τούτοις, παρέμειναν σταθερά στα επίπεδα του 3ου τριμήνου, σημειώνοντας οριακή άνοδο.
- Τα υπόλοιπα καταναλωτικών δανείων και πιστωτικών καρτών προσέγγισαν τα YTL 6 δισ., παρουσιάζοντας αύξηση 49% σε ετήσια βάση. Στο τέταρτο τρίμηνο η αύξηση ήταν μόλις 7% έναντι αύξησης 12% κατά το τρίτο τρίμηνο.
Ποιότητα Χαρτοφυλακίου
Η επιδείνωση των μακροοικονομικών μεγεθών και της ρευστότητας των οικονομιών της περιοχής δεν έχει επηρεάσει την ποιότητα των χαρτοφυλακίων του Ομίλου. Αντίθετα, η ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου παρουσιάζει οριακή βελτίωση. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο τέλος του 2008 αντιστοιχούν στο 3.3% του συνόλου των χορηγήσεων σε σύγκριση με 3.4% στο τέλος του προηγουμένου έτους.
Η συντηρητική και συνεπής πολιτική προβλέψεων του Ομίλου σε όλη τη διάρκεια του ανοδικού κύκλου είχε σαν αποτέλεσμα ο Όμιλος να βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση από πλευράς ύψους προβλέψεων, οι οποίες καλύπτουν πάνω από το 75% των απαιτήσεων σε καθυστέρηση, πριν συνυπολογιστεί η αξία των κάθε είδους εξασφαλίσεων. Ειδικότερα:
- Στην Ελλάδα τα δάνεια σε καθυστέρηση διαμορφώνονται σε 2.8%. Ο συντελεστής κάλυψης από προβλέψεις διατηρείται σταθερά πάνω από 75%.
- Στη Νοτιοανατολική Ευρώπη τα δάνεια σε καθυστέρηση, εξαιρουμένων των προ της εξαγοράς παλαιών δανείων της Vojvodanska, προσεγγίζουν το 2.6% και είναι κατά 77% περίπου καλυμμένα από προβλέψεις.
- Τα δάνεια σε καθυστέρηση της Finansbank αντιπροσωπεύουν το 3.2% του συνολικού χαρτοφυλακίου της, καλύπτονται δε πάνω από 80% από αντίστοιχες προβλέψεις.
Στις παρούσες συνθήκες, είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι η συγκέντρωση του δανειακού χαρτοφυλακίου του Ομίλου εντοπίζεται σε κλάδους χαμηλού κινδύνου όπως τα στεγαστικά δάνεια και η χρηματοδότηση μεγάλων επιχειρήσεων και του ευρύτερου δημόσιου τομέα που αντιπροσωπεύουν αθροιστικά το 85% του συνολικού χαρτοφυλακίου του Ομίλου. Παράλληλα, το επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο του Ομίλου παρουσιάζει διασπορά σε όλους τους κλάδους της οικονομίας, αποφεύγοντας τη συγκέντρωση σε κλάδους που ενδέχεται να επηρεαστούν από τη διεθνή οικονομική κρίση όπως η ναυτιλία όπου η έκθεση του Ομίλου περιορίζεται σε ευρώ 1.9 δισ., ποσό που αντιστοιχεί μόλις στο 3% του συνολικού χαρτοφυλακίου.
Ρευστότητα
Η υψηλή ρευστότητα του Ομίλου η οποία προέρχεται από την πλέον σταθερή πηγή, τις καταθέσεις πελατών, συνεχίζει να αποτελεί ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τον Όμιλο ιδίως στην παρούσα συγκυρία όπου η προσφυγή στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου γίνεται περισσότερο δυσχερής. Η σημαντική ρευστότητα του Ομίλου αποτυπώνεται στη σχέση δανείων προς καταθέσεις, η οποία στο τέλος του έτους παρέμεινε αμετάβλητη στο 95%.
Αποτυπώνεται επίσης στη σταθερή βάση καταθέσεων όψεως και ταμιευτηρίου, οι οποίες διατηρούνται στα επίπεδα των ευρώ 30 δισ. Οι συνολικές καταθέσεις του Ομίλου προσέγγισαν τα ευρώ 68 δισ. αυξημένες κατά +12%, ή ευρώ 7.5 δισ. από την αρχή του έτους.
Ιδιαίτερα εντυπωσιακές είναι οι επιδόσεις στην Ελλάδα όπου η Τράπεζα προσέλκυσε ευρώ 7.1 δισ. νέες καταθέσεις (+15%). Η αύξηση των καταθέσεων το τελευταίο τρίμηνο διαμορφώνεται σε 4% καθώς ευρώ 2 δισ. νέων καταθέσεων προστέθηκαν στα μεγέθη της Τράπεζας. Η νέα αυτή ρευστότητα καλύπτει τις ανάγκες για χρηματοδότηση νέων δανείων της εγχώριας αγοράς (+ευρώ 7.5 δισ. το 2008 και +ευρώ 2 δισ. το τελευταίο 3μηνο). Η σχέση δανείων προς καταθέσεις στην Ελλάδα παραμένει στα επίπεδα του 82%.
Οι καταθέσεις στη Νοτιανατολική Ευρώπη ανέρχονται σε ευρώ 5.1 δισ. αυξημένες κατά +10% σε σχέση με το τέλος του 2007, παραμένοντας στα επίπεδα του 3ου τριμήνου.
Στην Τουρκία εξελίσσεται δυναμικά η επέκταση της καταθετικής βάσης της Finansbank, ιδίως στις καταθέσεις σε τοπικό νόμισμα, όπου επικεντρώνεται το ενδιαφέρον του Ομίλου. Οι καταθέσεις αυτές καταγράφουν εκρηκτική αύξηση της τάξης του +70% από την αρχή του χρόνου, η οποία συνεχίστηκε και στο τελευταίο 3μηνο, κατά το οποίο καταγράφηκε αύξηση +17.4% έναντι του τρίτου 3μήνου.
Η ανάπτυξη της καταθετικής βάσης της Finansbank σε τοπικό νόμισμα είχε σαν αποτέλεσμα η σχέση δανείων προς καταθέσεις να διαμορφωθεί σε 139%, εξέλιξη ιδιαίτερα θετική αν ληφθεί υπόψη ότι το υπερβάλλον ύψος χορηγήσεων χρηματοδοτείται από μεσοπρόθεσμο δανεισμό στις διεθνείς αγορές (εκτός Ομίλου) με λήξεις που εκτείνονται έως το 2013. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα στο τέταρτο 3μηνο η Finansbank αναχρηματοδότησε στις διεθνείς αγορές κοινοπρακτικό δάνειο ύψους $470 εκατ. προσελκύοντας τη συμμετοχή 20 διεθνών τραπεζών.
Η ισχυρή καταθετική βάση του Ομίλου σε συνδυασμό με τα αποθεματικά ρευστότητας ύψους ευρώ 9.8 δισ. που διαθέτει η Τράπεζα και το μικρό ύψος αναχρηματοδότησης των υποχρεώσεων που λήγουν κατά το 2009 (μόλις ευρώ 1.5 δισ.), επιτρέπουν στον Όμιλο να συνεχίσει απρόσκοπτα ομαλή ροή χρηματοδότησης κατά το 2009 με στόχο την υποστήριξη της υγιούς επιχειρηματικότητας, τη χρηματοδότηση των στεγαστικών και καταναλωτικών αναγκών των νοικοκυριών ώστε να αντιπαρέλθουν τις δυσμενείς επιπτώσεις της διεθνούς οικονομικής κρίσης.
Η στρατηγική αυτή είναι απολύτως συνυφασμένη με την επιδίωξη του Ομίλου να κατακτήσει την κορυφαία θέση ως χρηματοδοτικός οργανισμός στην Ελλάδα και τη γειτονική περιοχή προς όφελος των πελατών, των μετόχων και των εργαζομένων του Ομίλου.
Κεφαλαιακή επάρκεια
Η κεφαλαιακή επάρκεια του Ομίλου εκτιμάται ότι στο τέλος του 2008 θα παραμείνει στα επίπεδα του 3ου τριμήνου παρά την πιστωτική επέκταση που μεσολάβησε στο τέταρτο 3μηνο. Συγκεκριμένα, ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας διαμορφώνεται στα επίπεδα του 11% ενώ ο Δείκτης Βασικών Κυρίων Κεφαλαίων (Tier-I) προσεγγίζει το 10.4%.
Οι επιδόσεις αυτές κατατάσσουν τον Όμιλο της Εθνικής Τράπεζας μεταξύ των 10 ισχυρότερων κεφαλαιακά τραπεζών της Ευρώπης. Αν μάλιστα ληφθούν υπόψη και τα ευρώ 350 εκατ. νέα κεφάλαια που θα προκύψουν από τη συμμετοχή της Τράπεζας στο πρόγραμμα στήριξης της ρευστότητας της Ελληνικής οικονομίας, o Δείκτης Βασικών Κυρίων Κεφαλαίων (Tier-I) αναμένεται να φθάσει το 11%.
"Είμαστε έτοιμοι από πλευράς προβλέψεων και ρευστότητας να βγάλουμε μια χρόνια που δεν θα είναι εύκολη."
Αυτό δήλωσε πριν από λίγο ο κ. Τάκης Αράπογλου κατά τη διάρκεια γεύματος που παραχώρησε στους δημοσιογράφους, σημειώνοντας ακόμα ότι οι χορηγήσεις της Εθνικής Τράπεζας το 2009 θα “τρέξουν” με ρυθμό μεγαλύτερο του 10% που είναι ο στόχος της Τράπεζας της Ελλάδος και εκτιμά ότι θα υπάρξει άνοδος 11% έως 13% στα στεγαστικά και 16% έως 19% στα δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Ο κ. Αράπογλου υπογράμμισε ότι θα δούμε και νέες μειώσεις επιτοκίων από την Εθνική Τράπεζα. Τόνισε ακόμη ότι δεν έχει μετακυλισθεί το κόστος από την αύξηση επιτοκίων καταθέσεων στους δανειολήπτες. Αναφορικά με το ΤΕΜΠΜΕ ο κ. Αράπογλου υπογράμμισε ότι η Εθνική έχει δεχτεί 4.500 χιλιάδες αιτήσεις και εγκρίνεται περίπου το 70% με μέσο ύψος δανείου τις 100.000 ευρώ.
Συνολικά εκτιμάται ότι η Εθνική θα δώσει μέσω ΤΕΜΠΜΕ δάνεια ύψους 400 εκατ. ευρώ, οι εκταμιεύσεις ξεκινούν από σήμερα και ήδη έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία για 300 αιτήσεις.
Ιδιαίτερη αναφορά ο κ. Αράπογλου έκανε στο γεγονός ότι η Τράπεζα βρίσκεται στο τοπ 10 των ευρωπαϊκών τραπεζών, καθώς διαθέτει υψηλή ρευστότητα και είναι θωρακισμένη από κεφαλαιακή επάρκεια, υπογραμμίζοντας χαρακτηριστικά ότι οι υποχρεώσεις της τράπεζας που λήγουν το 2009 είναι 1,5 δισ. ευρώ, ενώ διαθέτει απόθεμα ρευστότητας 9,8 δισ. ευρώ.
Στόχος είναι το 2009 να δοθούν 3 δισ. ευρώ σε στεγαστικά και 2 δισ. ευρώ σε επιχειρηματικά.