"Λίφτινγκ" στα κέρδη των τραπεζών φέρνουν τα "νέα ΔΛΠ"

Ως αναγκαίο κακό χαρακτηρίζουν οι αναλυτές την τροποποίηση εφαρμογής των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (ΔΛΠ), βάσει της οποίας πλέον οι ζημιές ή τα κέρδη από τις mark-to-market αποτιμήσεις χαρτοφυλακίου των εταιρειών δεν θα επηρεάζουν στους ισολογισμούς τα κέρδη αλλά την καθαρή τους θέση.

Ο κίνδυνος να καταγράψουν οι τράπεζες στην Ευρώπη τεράστιες ζημιές από την αποτίμηση του χαρτοφυλακίου τους, λόγω της μεγάλης πτώσης των τιμών σε μετοχές και ομόλογα που προκάλεσε η κρίση, οδήγησε σε μια πολιτική κατ΄αρχάς απόφαση με ιθύνοντα νου τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί ώστε να αλλάξει ο τρόπος καταγραφής των κερδών ή ζημιών (στη δεδομένη συγκυρία μεγάλων ζημιών) στους ισολογισμούς.

Ετσι, το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων τροποποίησε τα μέχρι τώρα δεδομένα στα ΔΛΠ και από τις λογιστικές καταστάσεις του εννεαμήνου του 2008 τα κέρδη ή οι ζημιές του εμπορικού χαρτοφυλακίου τραπεζών, αλλά και όλων των επιχειρήσεων, θα επηρεάζουν την καθαρή θέση και όχι την κερδοφορία.

Θα δούμε δηλαδή τα παράδοξο φαινόμενο να μην επηρεάζεται η κερδοφορία μιας τράπεζας αλλά να επηρεάζεται η περιουσία της.

Κάποιοι άλλοι υποστήριξαν ότι γιατρεύουμε το σύμπτωμα και όχι την ασθένεια. Η αλήθεια είναι ότι οι ευρωπαικές τράπεζες κυρίως θα πάρουν μια σημαντική ανάσα και δεν θα χρειαστεί να προχωρήσουν όλες σε αυξήσεις κεφαλαίου. Βεβαίως, για έναν έμπειρο αναλυτή, η νέα αυτή πρακτική δεν πρόκειται να επηρεάσει τη γνώμη του για μια τράπεζα. Αντιθέτως, οι απλοί επενδυτές θα πρέπει να είναι τώρα πιο υποψιασμένοι και να κοιτούν την καθαρή θέση των τραπεζών στις οποίες έχουν επενδύσει. 

Από την Ευρωπαϊκή Λογιστική Αρχή υποστηρίζουν ότι το μέτρο αυτό θα φέρει και μια ισονομία πλέον μεταξύ αμερικανικών και ευρωπαϊκών τραπεζών, αφού οι αμερικανικές τράπεζες έτσι και αλλιώς πέρναγαν τις ζημιές από την αποτίμηση του χαρτοφυλακίου τους στην καθαρή θέση.

Αν η τροποποίηση αυτή παραμείνει, οι αναλυτές επισημαίνουν ότι μακροπρόθεσμα οι πολλαπλασιαστές κερδών (P/E) των τραπεζών θα υποχωρήσουν και από 10 με 11 που είναι σήμερα θα περιοριστούν στο 8 με 9. 

Στην Ελλάδα, θα ευνοηθούν τράπεζες όπως το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, η Εθνική και η Eurobank οι οποίες έχουν το 28%, 19% και 14% αντίστοιχα του ενεργητικού τους σε ομόλογα, μετοχές, μερίδια αμοιβαίων κ.α.

Βεβαίως, τώρα ζούμε σε μια περίοδο ισχνών αγελάδων και αυτό που κοιτούν οι αναλυτές είναι η ρευστότητα και όχι τα κέρδη. Αν όμως περάσουμε σε περίοδο οικονομικής ανάπτυξης μοιραία θα γίνεται focus και στα κέρδη. 

Τότε, όπως υποστηρίζουν κάποιοι με σκωπτική διάθεση, δεν θα είναι δύσκολο να αλλάξουν πάλι τα λογιστικά πρότυπα και τα κέρδη από το trading χαρτοφυλάκιο να περνούν πάλι στα αποτελέσματα και όχι στην καθαρή θέση.