Του Γιώργου Δημητρομανωλάκη
Το νέο δόγμα «κατενάτσιο και όχι επίθεση» φαίνεται να επιλέγουν σχεδόν όλοι οι Έλληνες τραπεζίτες την ώρα που η κρίση των αγορών σαρώνει τα πάντα στο πέρασμα της. Μπορεί τα αποτελέσματα του τρίτου τριμήνου, όπως μεταδίδεται αρμοδίως, να είναι καλά για το σύνολο των ελληνικών και κυπριακών τραπεζών εντούτοις όλοι «μειώνουν ταχύτητες» έως ότου φανεί φως στην άκρη του τούνελ.
Οι περισσότερες τράπεζες προκειμένου να εμπεδώσουν κλίμα αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα ανακοινώσουν νωρίτερα από κάθε άλλη φορά τα αποτελέσματα τους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Πειραιώς, η όποια σύμφωνα με πληροφορίες, εμφανίζει αύξηση των καταθέσεων της κατά 45% θα δημοσιοποιήσει τα μεγέθη 9μήνου στις 20 Οκτωβρίου. Επιπροσθέτως και στην Alpha Βank, η όποια στο γ΄ τρίμηνο, σύμφωνα με πληροφορίες παρουσίασε αύξηση καταθέσεων κατά 3 δισ. ευρώ και χορηγήσεων κατά 1 δισ. ευρώ, υπάρχουν σκέψεις να ανακοινωθούν τα αποτελέσματα της κάποια 24ωρα νωρίτερα από το προκαθορισμένο.
Με δεδομένο ότι κανείς δεν ξέρει πότε θα κοπάσει η «θύελλα» στις αγορές οι επικεφαλής των αγορών επιλέγουν τώρα δυο νέους «δρόμους». Στο εσωτερικό η κρίση έχει ήδη χτυπήσει τα νοικοκυριά και η ζήτηση στεγαστικών δανείων που αποτελούσε την ατμομηχανή των κερδών έχει μειωθεί σημαντικά. Όπως μεταδίδεται αρμοδίως από υψηλόβαθμα στελέχη, ενώ παλαιότερα κάθε κατάστημα τράπεζας χορηγούσε 10-20 δάνεια ημερησίως τώρα είναι ζήτημα εάν δίνουν 2-5 την εβδομάδα.

Στο εξωτερικό, όλοι φαίνεται να κάνουν στροφή 180 μοιρών και να αλλάζουν τα σχέδια τους για δυναμική επέκταση σε χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης (Ρωσία, Ουκρανία), στην Πολωνία και στην Τουρκία.
Σε αυτή τη νέα στρατηγική συμφωνεί και ο επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιώργος Προβόπουλος. Εξαίρεση η Τράπεζα Κύπρου η όποια τελικώς προχώρησε στην εξαγορά Ρωσικής τράπεζας.
Όσον αφορά τώρα τα business plans των τραπεζών είναι γνωστό ότι ήδη η Eurobank έχει αναπροσαρμόσει το στόχο της κερδοφορίας της κατά 100 εκατ. ευρώ για το 2008, ενώ η Αlpha Bank έχει αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο αναθεώρησης εφόσον συνεχιστεί η αναταραχή.
Η Εθνική Τράπεζα και η Τράπεζα Πειραιώς επιμένουν ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία αναθεώρηση των στόχων τους, η πρώτη με ορίζοντα το 2009 και η Πειραιώς το τέλος του 2010.
Όμως, πρακτικά όλα τα δεδομένα στη διεθνή σκηνή έχουν μεταβληθεί προς το χειρότερο με βασικότερο όλων τη ραγδαία αύξηση των επιτοκίων, τη σημαντική μείωση του ρυθμού αύξησης των χορηγούμενων δανείων και την επιβράδυνση των ρυθμών αύξησης της οικονομίας, μεταβλητές που διαφοροποιούν ριζικά τα δεδομένα βάσει των οποίων καταρτίστηκαν προ διετίας τα business plan των ελληνικών ομίλων. Το μαξιλάρι των υψηλών κερδών που είχε σχηματιστεί τα προηγούμενα χρόνια δίνει ανάσα στις τράπεζες, όμως η «πηγή» των έκτακτων κερδών που υπήρχαν στο παρελθόν (από πωλήσεις ακινήτων, θυγατρικών, μετοχών) έχει «στερέψει» για τα καλά.