Το κυνήγι του στρατηγικού επενδυτή

Του Φάνη Γαβρινιώτη

Ποια ειδικότητα είναι η πλέον περιζήτητη τα τελευταία χρόνια στον κατασκευαστικό κλάδο; Χωρίς καμία αμφιβολία, αυτή του «στρατηγικού επενδυτή»! Λίγο μετά τις υποχρεωτικές συγχωνεύσεις του 2003 για την απόκτηση των νέων εργοληπτικών πτυχίων, σχεδόν όλες οι εισηγμένες τεχνικές εταιρείες –με εξαίρεση φυσικά τις τρεις – τέσσερις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου– αναζήτησαν στρατηγικό επενδυτή προκειμένου να ξεπεράσουν το οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο βρέθηκαν λόγω των βαρών που «κληρονόμησαν» από τις απορροφηθείσες εταιρείες, της συρρίκνωσης του κατασκευαστικού αντικειμένου και της επαναφοράς του μειοδοτικού συστήματος επιλογής αναδόχου που περιόρισε δραματικά τα περιθώρια κέρδους. 

Παρά τις επίμονες προσπάθειες που έκαναν οι πρώτες κατασκευαστικές εταιρείες που βρέθηκαν σε δεινή θέση (ΑΛΤΕ, Έμπεδος, Θεμελιοδομή, Μπαλάφας), στρατηγικός επενδυτής δεν πέρασε το... κατώφλι τους.  Γεγονός μάλλον όχι τυχαίο, αφού το ίδιο συνέβη και στις περισσότερες ανάλογες περιπτώσεις που ακολούθησαν. Έτσι, την «τύχη» της ΑΛΤΕ, της Έμπεδος και της Μπαλάφας (η Θεμελιοδομή έχει καταφέρει προς το παρόν να πάρει παράταση ζωής) είχαν η Εργάς και η ΓΕΝΕΡ, ενώ παλεύουν να αποφύγουν τα χειρότερα η ΔΙΕΚΑΤ και η Προοδευτική. Η τελευταία συγκεντρώνει θεωρητικά τις περισσότερες πιθανότητες να λάβει χείρα βοηθείας, καθώς κατέχει ένα σημαντικό περιουσιακό στοιχείο: Το 6% (με δικαίωμα επαναγοράς επιπλέον ποσοστού 1,4%) του έργου της γέφυρας «Χαρίλαος Τρικούπης» (Ρίο – Αντίρριο). Συμμετοχές σε έργα παραχώρησης, ακίνητη περιουσία και ένα σημαντικό ανεκτέλεστο έργων με ικανοποιητικό περιθώριο κέρδους είναι τα τρία στοιχεία που μπορούν να εξασφαλίσουν στρατηγικό επενδυτή σε μια τεχνική εταιρεία. Και δυστυχώς, οι εταιρείες που κατέρρευσαν μέχρι σήμερα δεν είχαν κανένα από αυτά...

Επενδυτής από τον τόπο σου ή έστω από την Ινδία 

Αντίθετα, οι επιχειρήσεις που διέθεταν τα απαραίτητα «προσόντα» όχι μόνο δεν δυσκολεύθηκαν να βρουν στρατηγικό σύμμαχο, αλλά μάλλον ο επενδυτής ήταν εκείνος που χτύπησε πρώτος την πόρτα τους. Έτσι, η Παντεχνική εντάχθηκε στον όμιλο της Ελληνικής Τεχνοδομικής (έχει ήδη απορροφηθεί από τη holding), η Αθηνά εξαγοράσθηκε από τη J&P Άβαξ και η ΑΤΤΙ – ΚΑΤ έχει «δεθεί» στο άρμα του ομίλου ΓΕΚ. Σαφώς πιο δύσκολη ήταν η αναζήτηση επενδυτή για την ΑΕΓΕΚ, η οποία –λόγω και της αρωγής των πιστωτριών τραπεζών– δείχνει να μπαίνει σε φάση εξυγίανσης. Στην περίπτωση της ΑΕΓΕΚ, όμως, ο στρατηγικός επενδυτής έρχεται από μακριά και συγκεκριμένα από την εξωτική Ινδία. Έτσι, είναι εύλογο να αναρωτιέται κάποιος γιατί δεν στήριξαν τη συγκεκριμένη εταιρεία οι εγχώριες δυνάμεις του κλάδου, όπως εξάλλου το συνηθίζουν σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν αξιόλογα περιουσιακά στοιχεία; 

Εκτός από τη ΔΙΕΚΑΤ, την Προοδευτική και το «σίριαλ» με τη Θεμελιοδομή (πρόσφατα η εταιρεία υποστήριξε πως ομάδα Ελλήνων επενδυτών θα τη βγάλει από την κρίση, αλλά πληροφορίες αναφέρουν πως ορισμένοι από αυτούς κάνουν δεύτερες σκέψεις), στρατηγικό επενδυτή επιθυμούν να εξασφαλίσουν για διαφορετικούς λόγους η Έδραση – Χ. Ψαλλίδας, η Intrakat, η Δομική Κρήτης και οι Αφοί Μεσοχωρίτη. 

Η Έδραση, αλλά και η Intrakat δεν θα έλεγαν όχι σε μια στρατηγική συμμαχία με ισχυρό ξένο οίκο που θα ενδυνάμωνε τη θέση τους τόσο στην  Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Σημειώνεται πως οι δυο επιχειρήσεις δεν αναζητούν επενδυτή για να ξεπεράσουν οικονομικά προβλήματα, αφού δεν αντιμετωπίζουν κάποια τέτοιου είδους δυσάρεστη κατάσταση. Από την άλλη, η Δομική Κρήτης και η Αφοί Μεσοχωρίτη θα επιθυμούσαν την παρουσία στρατηγικού επενδυτή για να τις ενισχύσει οικονομικά, ταυτόχρονα δε και επιχειρηματικά. Στη μεν πρώτη περίπτωση (Έδραση, Intrakat) είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν εξελίξεις, αφού πρόκειται για εταιρείες που θεωρούνται κορυφαίες στο είδος τους (γεωτεχνικές εργασίες η πρώτη, τηλεπικοινωνιακά έργα η δεύτερη), διαθέτουν ακίνητη περιουσία - συμμετοχές σε έργα παραχώρησης και άρα θα μπορούσαν να προκαλέσουν το ενδιαφέρον στρατηγικών επενδυτών. Στη περίπτωση των Δομική Κρήτης και Αφοι Μεσοχωρίτη, όμως, η αναζήτηση και κυρίως η εξασφάλιση επενδυτή δεν θα είναι καθόλου εύκολη υπόθεση.