Tου Γιώργου Σ. Σκορδίλη
Στην έκτακτη απαλλοτρίωση 41 οικοπέδων στη νήσο Μαργαρίτα, στην επαρχία Κολόν, τα οποία ανήκαν στην κινεζική Panama Colon Container Port (PCCP), προχώρησε η κυβέρνηση του Παναμά. Η παραχώρηση είχε γίνει πριν δώδεκα χρόνια με σκοπό την κατασκευή ενός νέου κόμβου διαμετακόμισης, ένα έργο που δεν έγινε ποτέ.
Με το Διάταγμα υπ’ αριθμ. 90 της 20ής Οκτωβρίου 2025, η προεδρία της Δημοκρατίας διέταξε την απαλλοτρίωση "για λόγους δημοσίου συμφέροντος" και ανέθεσε στην Εισαγγελία να καθορίσει την αποζημίωση. Τα ακίνητα —συνολικής έκτασης 27 εκταρίων— θα εγγραφούν στο Δημόσιο Μητρώο στο όνομα του κράτους.
Η ιστορία ξεκινά το 2013, όταν η κυβέρνηση Μαρτινέλι ενέκρινε, μέσω νόμου-σύμβασης, την παραχώρηση στη PCCP για την ανάπτυξη ενός υπερσύγχρονου λιμένα μεταφόρτωσης. Στην πράξη, το έργο δεν προχώρησε ποτέ πέρα από τις πρώτες φάσεις χωματουργικών εργασιών.
Μετά από χρόνια αδράνειας, η Ναυτιλιακή Αρχή του Παναμά (AMP) ακύρωσε την παραχώρηση το 2021 λόγω μη καταβολής τελών και καθυστερήσεων, ανακάλεσε όμως αργότερα την απόφαση και την ανανέωσε μέχρι το 2042. Η υπομονή του κράτους εξαντλήθηκε οριστικά την άνοιξη του 2025, όταν η AMP ακύρωσε εκ νέου τη σύμβαση.
Η κινεζική παρουσία στο έργο άλλαξε χέρια πολλές φορές. Η αρχική κοινοπραξία Κινέζων και Ταϊβανών επενδυτών πούλησε το 2016 τα δικαιώματά της στη Shanghai Gorgeous, ενώ το 2022 εμφανίστηκε η Notarc Management Group, με έδρα τις Μπαχάμες, η οποία ανακοίνωσε εξαγορά και συνεργασία με την Terminal Investment Limited (TIL), θυγατρική της Mediterranean Shipping Company (MSC), για να ολοκληρώσει το λιμάνι ύψους 1,4 δισ. δολαρίων.
Η συμφωνία εκείνη, εγκριθείσα από τη Βουλή, όριζε ρητά ότι τυχόν διαφορές με το Δημόσιο θα επιλύονταν με διαιτησία στη Νέα Υόρκη.
Έκτοτε, η υπόθεση έχει περιπλακεί σε μια σειρά από νομικές και πολιτικές διαμάχες. Επισήμως, το κράτος υποστηρίζει πως δεν ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί η διοικητική διαδικασία, επειδή οι νόμιμοι εκπρόσωποι της εταιρείας δεν ανταποκρίνονταν στις κοινοποιήσεις.
Παράλληλα, δεν υπάρχει ακόμη εκτίμηση της αξίας των ακινήτων, γεγονός που εμποδίζει την αποτίμηση της αποζημίωσης. Στο παρασκήνιο, δύο όμιλοι —η Notarc Port Investment LLC και η Landbridge Port Serviced (Hong Kong)— βρίσκονται σε αντιδικία στα δικαστήρια του Ντέλαγουερ για τον έλεγχο της PCCP, ενώ εκκρεμεί και αίτημα δέσμευσης των εκτάσεων.
Παρά το διοικητικό χάος, τα στοιχεία δείχνουν ότι έργα υποδομής έχουν πραγματοποιηθεί μεταξύ των οποίων προβλήτα μήκους 1.000 μέτρων, εκβαθύνσεις άνω των 100 εκατ. δολαρίων και έργα συμπίεσης εδάφους συνολικού ύψους 180 εκατ. δολαρίων.
Οι φωτογραφίες από την περιοχή αποδεικνύουν ότι ορισμένα στάδια του λιμένα είχαν προχωρήσει, γεγονός που προμηνύει μακροχρόνια διελκυστίνδα αποζημιώσεων.
Ο Πρόεδρος Μουλίνο ανακοίνωσε πως στις αρχές του 2026 θα προκηρυχθεί διεθνής διαγωνισμός για νέο λιμένα στη νήσο Μαργαρίτα, υποσχόμενος "διαφάνεια και επανεκκίνηση των έργων". Η υπόθεση, όμως, δύσκολα θα λήξει σύντομα καθώς οι κινεζικές εταιρείες αναμένεται να προσφύγουν τόσο στο Ανώτατο Δικαστήριο του Παναμά όσο και στη διαιτησία της Νέας Υόρκης, διεκδικώντας αποζημιώσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων.
Πέρα από το ίδιο το έργο, η υπόθεση έχει ήδη αναζωπυρώσει το ζήτημα της νομικής ασφάλειας στη χώρα. Ο Παναμάς, που στηρίζεται στη φήμη του ως ουδέτερου και αξιόπιστου κόμβου logistics, βρίσκεται στο επίκεντρο αντιπαράθεσης ανάμεσα σε κινεζικά και δυτικά συμφέροντα για τον έλεγχο της Καραϊβικής και της Διώρυγας. Οικονομικοί κύκλοι προειδοποιούν ότι η εθνικοποίηση ενός έργου αυτής της κλίμακας μπορεί να πλήξει την εικόνα της χώρας στους διεθνείς επενδυτές.
Για την Κίνα, η υπόθεση αποτελεί σύμβολο απώλειας επιρροής στην Κεντρική Αμερική, ενώ για τον Παναμά είναι μια προσπάθεια ανάκτησης κυριαρχίας σε στρατηγικές υποδομές που έμειναν ανενεργές.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ένα σχέδιο δράσης για την εξασφάλιση προμηθειών, αλλά χωρίς ουσιαστική χρηματοδότηση, κινδυνεύει να καταλήξει σε μια απλή διαδικασία αλλαγής ετικέτας.
Τα κρυφά χαρτιά.
Είναι πλέον επιβεβαιωμένο: Ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ και ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πρόκειται σήμερα, Πέμπτη, να συναντηθούν στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της Οικονομικής Συνεργασίας...
ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΩΣΤΑ ΡΑΠΤΗ
Η οποία θα περιλαμβάνει συμφωνίες προμήθειας.
Επί 20 χρόνια η Κίνα κυριαρχεί στις εφοδιαστικές αλυσίδες για τις "σπάνιες γαίες" που θεωρούνται πολύτιμες πρώτες ύλες. Μπορεί η Δύση να περιορίσει την παντοδυναμία της;
Ο Αμερικανός πρόεδρος θα συναντηθεί σήμερα με τον Νοτιοκορεάτη ομόλογό του και αύριο με τον Σι Τζινπίνγκ.
Aνοιχτή σύγκρουση ή "άσπονδη φιλία"; Η δύσκολη σχέση ΗΠΑ και Κίνας καθορίζει τις ευρύτερες ισορροπίες δυνάμεων στην Ασία και τον Ειρηνικό. Ανάλυση DW.
Περισσότερα από τα δύο τρίτα των νέων παραγγελιών πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων εκτελούνται σε κινεζικά ναυπηγεία – η Ασία κρατά τα "κλειδιά" της παγκόσμιας ναυπηγικής.
Η Κίνα ελπίζει ότι οι ΗΠΑ μπορούν να τη συναντήσουν στη μέση της διαδρομής για να "προετοιμάσουν τις υψηλού επιπέδου διαδράσεις".
Με πάνω από 200 μονάδες στην επικράτεια, αυτή η χώρα καλύπτει το 50% της εθνικής ανάγκης σε ανακύκλωση μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων, ξεπερνώντας τους στόχους της Ευρώπης για το 2031.
Μπαταρίες EV που εκτινάσσονται σε απόσταση 3-6 μέτρων από το όχημα, είναι η λύση που πρότειναν οι κινέζοι για την προστασία των επιβατών από πιθανή φωτιά, μεταθέτοντας όμως το πρόβλημα σε αυτούς που...
