13:49 22/10
Διώρυγα του Σουέζ: Deal $2 δισ. για την κατασκευή συγκροτήματος παρασκευής πετροχημικών
Με την Anchorage Investments.
Της Ξανθής Γούναρη
Η Elbisco χτίζει το μέλλον της ενώ παλεύει με το παρελθόν της. Η εταιρεία των μπισκότων Αλλατίνη και των φρυγανιών Elite προσβλέπει σε μια θετική χρονιά για το 2025, με εκτιμώμενη αύξηση του κύκλου εργασιών στα 115 εκατ. ευρώ και ενισχυμένη λειτουργική κερδοφορία στα 10 εκατ. ευρώ. Την ίδια όμως στιγμή, αντιμετωπίζει ένα από τα μακροβιότερα νομικά σίριαλ της ελληνικής επιχειρηματικότητας - μια δικαστική διαμάχη μεταξύ της οικογένειας Ρεμούνδου και των κληρονόμων του Κυριάκου Φιλίππου που ξεκίνησε το 1988, διαρκεί ήδη 35 χρόνια, και απειλεί με κόστος τουλάχιστον 37.704.450 ευρώ, χωρίς να υπολογιστούν οι τόκοι υπερημερίας από το 2006 που αναμένεται να αυξήσουν περαιτέρω το τελικό ποσό επιβάρυνσης.
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σχεδόν στο τετραπλάσιο της ετήσιας λειτουργικής κερδοφορίας της εταιρείας. Και η κρίσιμη απόφαση αναμένεται, καθώς η συζήτηση στην Τακτική Ολομέλεια του Αρείου Πάγου ήταν προγραμματισμένη για τις 16 Οκτωβρίου 2025.
Η διοίκηση της Elbisco, με διευθύνοντα σύμβουλο και αντιπρόεδρο Δ.Σ. τον Νίκο Βουδούρη, παρουσιάζει στοιχεία που μαρτυρούν μια υγιή επιχειρηματική πορεία. Για το 2025, η εταιρεία στοχεύει σε κύκλο εργασιών 115 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 4%, και λειτουργική κερδοφορία (EBITDA) 10 εκατ. ευρώ, με άνοδο 11%.
Ο καθαρός τραπεζικός δανεισμός αναμένεται να περιοριστεί κάτω από τα 20 εκατ. ευρώ – ένα σημαντικό επίτευγμα για μια εταιρεία που παλεύει ταυτόχρονα σε δύο μέτωπα: το επιχειρηματικό και το νομικό.
Γιατί ενώ οι αριθμοί δείχνουν βελτίωση, η σκιά μιας δικαστικής απόφασης του Αυγούστου 2023 εξακολουθεί να πλανάται πάνω από την εταιρεία. Μια απόφαση που, όπως σημειώνει η ίδια η Elbisco, είναι "διαμετρικά αντίθετη με όλες τις προηγούμενες" και αναγνωρίζει οφειλή 36,75 εκατ. ευρώ πλέον τόκων από το 2006 – συνολικά άνω των 40 εκατ. ευρώ.
Το 2024 ήταν έτος σταθεροποίησης. Ο κύκλος εργασιών υποχώρησε στα 110,30 εκατ. ευρώ, μειωμένος κατά 3,9%, αλλά τα μικτά κέρδη αυξήθηκαν σε 36,48 εκατ. ευρώ, με το περιθώριο μικτού κέρδους να βελτιώνεται στο 33,1% από 31,5%. Η λειτουργική κερδοφορία υποχώρησε οριακά στα 9,02 εκατ. ευρώ, αλλά η εταιρεία συνέχισε να μειώνει το χρέος της.
Ο τραπεζικός δανεισμός περιορίστηκε στα 29,74 εκατ. ευρώ από 37,73 εκατ. το 2023, ενώ ο καθαρός τραπεζικός δανεισμός υποχώρησε στα 26,72 εκατ. ευρώ. Μια απομείωση που επιτεύχθηκε παρά το γεγονός ότι η εταιρεία είχε ήδη πληρώσει περίπου 4,5 εκατ. ευρώ το 2022 για δικαστικές δαπάνες - το μόνο κομμάτι της εφετειακής απόφασης που ο Άρειος Πάγος δεν ανέστειλε.
Οι εξαγωγές ξεπέρασαν τα 15 εκατ. ευρώ, η εταιρεία επένδυσε 2,94 εκατ. ευρώ σε εκσυγχρονισμό, και η θυγατρική Zito Luks στη Βόρεια Μακεδονία κατέγραψε εντυπωσιακή πορεία με EBITDA 1,66 εκατ. ευρώ και μικτό περιθώριο 35,7%.
Για να κατανοήσει κανείς το μέγεθος της απειλής, πρέπει να γυρίσει πίσω στο 1988. Τότε, ο όμιλος του Κυριάκου Φιλίππου απέκτησε την πλειοψηφία της Αρτοβιομηχανίας Elite – της εταιρείας της οικογένειας Ρεμούνδου που δημιούργησε την αγορά φρυγανιάς στην Ελλάδα – με ποσοστό 66,66%. Η Elite ήταν και παραμένει ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σήματα στη συνείδηση του Έλληνα καταναλωτή.
Από τον Σεπτέμβριο του 1988, τα προϊόντα της Elite άρχισαν να διακινούνται κατ' αποκλειστικότητα μέσω του δικτύου της Elbisco, με τις τιμές πώλησης να καθορίζονται από την τελευταία. Προϊόντος του χρόνου, σύμφωνα με τους μειοψηφούντες μετόχους, η Elite εξελίχθηκε σε "βιομηχανία φασόν".
Ακολούθησαν συγχωνεύσεις και εταιρικές αναδιαρθρώσεις. Το 2000, απόσχιση του βιομηχανικού και εμπορικού κλάδου. Το 2005, συγχώνευση θυγατρικών σε ένα ενιαίο νομικό πρόσωπο. Και μέσα από αυτές τις εταιρικές πράξεις, το ποσοστό των μειοψηφούντων μετόχων από 29,71% κατέρρευσε σε 0,139% το 2004.
Στις 8 Αυγούστου 2006, οι μέτοχοι μειοψηφίας άσκησαν αγωγή, επικαλούμενοι ότι ο Κυριάκος Φιλίππος εφάρμοσε σχέδιο για να εκμηδενίσει τη συμμετοχή τους. Τρεις αντίδικοι διεκδικούν σήμερα από την Elbisco το συνολικό ποσό των 36,75 εκατ. ευρώ.
Για χρόνια, η Elbisco φαινόταν να κρατά το νομικό προβάδισμα. Το 2009 δικαιώθηκε πρωτόδικα. Το 2018 επικράτησε και στο Εφετείο Αθηνών. Αλλά το 2020, ο Άρειος Πάγος ανέτρεψε τα δεδομένα, δεχόμενος την αίτηση αναίρεσης των αντιδίκων για τυπικούς λόγους – κακή σύνθεση του δικαστηρίου.
Και τότε ήρθε η ανατροπή του Αυγούστου 2023. Το Εφετείο Αθηνών εξέδωσε την απόφαση 3816/2023, αναγνωρίζοντας οφειλή 12,25 εκατ. ευρώ προς καθέναν από τους τρεις αντιδίκους, πλέον τόκων από το 2006 και επιπλέον 250.000 ευρώ σε κάθε έναν. Συνολικά, με τόκους και δικαστικές δαπάνες, άνω των 40 εκατ. ευρώ.
Η Elbisco έσπευσε να καταθέσει αίτηση αναίρεσης και αναστολής. Ο Άρειος Πάγος ανέστειλε την εκτέλεση των περισσότερων ποσών, αλλά όχι των δικαστικών δαπανών. Έτσι, η εταιρεία αναγκάστηκε να πληρώσει 4,5 εκατ. ευρώ το 2022, επιβαρύνοντας τα αποτελέσματά της. Στο πλαίσιο της αντιδικίας, έχουν δεσμευτεί συντηρητικά εμπορικά σήματα και τραπεζικοί λογαριασμοί της εταιρείας.
Η αίτηση αναίρεσης συζητήθηκε στις 20 Μαΐου 2024, και εκδόθηκε η απόφαση 661/2025 που παρέπεμψε την κρίση στην Τακτική Ολομέλεια του Αρείου Πάγου. Η κρίσιμη συζήτηση ήταν προγραμματισμένη για τις 16 Οκτωβρίου 2025.
Η διοίκηση παραμένει αισιόδοξη. Εκτιμά ότι υπάρχουν "σοβαρότατες πιθανότητες" να γίνει δεκτός ο λόγος αναίρεσης και να επέλθει "ολική και αυτοδίκαιη άρση όλων των επιζήμιων συνεπειών". Η εκτίμηση βασίζεται στο ότι η εταιρεία δικαιώθηκε συστηματικά για δεκαετίες, ενώ η αναιρετική απόφαση του 2020 εκδόθηκε για αποκλειστικά τυπικούς λόγους. Σε περίπτωση θετικής έκβασης, η οριστική επίλυση θα έρθει στα μέσα του 2026, με τελική περαίωση στα μέσα-τέλη του 2027.
Αν όμως η Ολομέλεια απορρίψει τον λόγο, η υπόθεση επιστρέφει για κρίση επί των υπολοίπων λόγων αναίρεσης, και η οριστική περαίωση μπορεί να παραταθεί έως το τέλος του 2028. Μια νομική μάχη 35 ετών που μπορεί να χρειαστεί άλλα τρία για να τελεσιδικήσει.
Σύμφωνα με τους ορκωτούς ελεγκτές της KPMG, η εταιρεία δεν έχει σχηματίσει πρόβλεψη πέραν των 4,5 εκατ. ευρώ που ήδη κατέβαλε, καθώς αναμένει ότι δεν θα προκύψει περαιτέρω επιβάρυνση.
Ενώ η Elbisco παλεύει στον Άρειος Πάγο, αντιμετωπίζει και μια δεύτερη νομική απειλή. Στις 4 Ιουνίου 2025 καταχωρήθηκε αίτηση μικρομετόχου για λύση της εταιρείας λόγω μη υποβολής δύο συνεχών διαχειριστικών χρήσεων εγκεκριμένων από τη γενική συνέλευση. Η δικάσιμος είναι προγραμματισμένη για τις 6 Νοεμβρίου 2025.
"Με την δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων της χρήσης του 2022, καθώς και την παρούσα δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων της χρήσης του 2023, είναι δεδομένο ότι η αίτηση θα απορριφθεί στο σύνολο της", επισημαίνεται από την εταιρεία.
Ας σημειωθεί ότι το 2023 σηματοδότησε μια καθοριστική στροφή για την Elbisco, καθώς κατάφερε να σχεδόν διπλασιάσει τη λειτουργική της κερδοφορία.
Ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 114,76 εκατ. ευρώ, με αύξηση 3,4% σε σχέση με το 2022. Τα μικτά κέρδη αυξήθηκαν στα 36,13 εκατ. ευρώ από 32,51 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας ενίσχυση 11,14%. Το περιθώριο μικτού κέρδους βελτιώθηκε στο 31,5% από 29,3%, αποτέλεσμα της αποτελεσματικής διαχείρισης του παραγωγικού κόστους παρά τις αυξήσεις στις τιμές α' υλών και του κατώτατου μισθού.
Η πιο εντυπωσιακή επίδοση καταγράφηκε στο EBITDA, που εκτινάχθηκε στα 9,87 εκατ. ευρώ από μόλις 5,55 εκατ. το 2022 – άλμα 77,8%. Σε επίπεδο Ομίλου, το EBITDA ανήλθε σε 11,24 εκατ. ευρώ από 6,28 εκατ. το 2022.
Παρά τη λειτουργική βελτίωση, η εταιρεία κατέγραψε ζημιές προ φόρων 2,49 εκατ. ευρώ, επιβαρυμένη από τα χρηματοοικονομικά έξοδα του δανεισμού που έφτανε στο τέλος του 2023 τα 44,77 εκατ. ευρώ για την εταιρεία και τα 50,41 εκατ. ευρώ σε επίπεδο Ομίλου.
Το κρίσιμο πρόβλημα ήταν η παραβίαση χρηματοοικονομικών δεικτών σε δάνεια ύψους 24,78 εκατ. ευρώ, που ανάγκασε την εταιρεία να μετατάξει μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις ως βραχυπρόθεσμες. Για να διασφαλίσει τη συνέχιση της δραστηριότητάς της, η Elbisco έλαβε 5 εκατ. ευρώ σε εταιρικά δάνεια από τη μητρική της LEKEREN, ενώ μεταγενέστερα εξασφάλισε επιπλέον 14 εκατ. ευρώ με αποπληρωμή από το 2028.