Νέο "καμπανάκι" Χ. Σαχίνη (ΕΥΔΑΠ): Για 2 χρόνια επαρκούν τα αποθέματα νερού - Αναμονή για τα νέα τιμολόγια

Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου

Για τον κίνδυνο εξάντλησης των αποθεμάτων νερού στην Αττική έως το τέλος της υδρολογικής περιόδου 2026-2027, εφόσον οι κλιματικές και υδρολογικές συνθήκες δεν αλλάξουν και δεν ληφθούν τα αναγκαία μέτρα από την Πολιτεία, προειδοποίησε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης, κατά τη χθεσινή Γενική Συνέλευση των μετόχων της εταιρείας.  Ωστόσο, εμφανίστηκε καθησυχαστικός, διαβεβαιώνοντας πως η ΕΥΔΑΠ "έχει κάνει πολλή δουλειά τα τελευταία δύο χρόνια” και εκτιμώντας ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα για την Αθήνα.

Όπως επισήμανε ο κ. Σαχίνης, μετά από τρία έτη παρατεταμένης ανομβρίας και με την κατανάλωση να αυξάνεται λόγω υψηλών θερμοκρασιών, καταγράφηκε σημαντική μείωση των αποθεμάτων στους ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ Παγίων – της εταιρείας που ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο και προμηθεύει την ΕΥΔΑΠ με αδιύλιστο νερό. Η εταιρεία, σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ενεργοποίησε εναλλακτικές πηγές υδροδότησης και ξεκίνησε καμπάνιες ενημέρωσης για την αποφυγή της σπατάλης, με στόχο τον μετριασμό των επιπτώσεων της λειψυδρίας. Παράλληλα, έχει αναλάβει μελέτες για μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα έργα, με στόχο τη διασφάλιση της απρόσκοπτης υδροδότησης των πολιτών. "Είναι πλέον προφανές ότι ζούμε σε ένα νέο κλιματικό καθεστώς”, τόνισε ο κ. Σαχίνης. 

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, όπως ανέφερε ο ίδιος, πριν από δύο εβδομάδες ψηφίστηκε νόμος που περιλαμβάνει το άρθρο 55, με σκοπό οι μελέτες να προχωρούν με ταχύτερους ρυθμούς και τα έργα να χαρακτηρίζονται στρατηγικά. Ωστόσο, προϋπόθεση για αυτό είναι να κηρυχθεί κάποια περιοχή —όχι απαραίτητα μόνο η Αττική— σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, κάτι που ακόμα δεν έχει συμβεί. "Αν φτάσουμε σε αυτό το σημείο, θα προχωρήσουμε για να επιταχυνθούν τα έργα ακόμα περισσότερο”, ξεκαθάρισε.

Οι πρώτες κινήσεις

Σημειώνεται ότι μεταξύ των πρώτων ενεργειών που έχουν υλοποιηθεί για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας ήταν η αξιοποίηση επιπλέον πηγών όπως η Μαυροσουβάλα, καθώς και η μείωση της οικολογικής παροχής του Ευήνου στο ένα τρίτο, ώστε περισσότερο νερό να διοχετεύεται στο σύστημα ύδρευσης.

Παράλληλα, σύμφωνα με τις μελέτες που ανέθεσε το Δημόσιο, εντοπίστηκε σημαντικός όγκος νερού στον μέσο ρου του Βοιωτικού Κηφισού, επαρκής τόσο για τις ανάγκες της ΕΥΔΑΠ όσο και για τους αγρότες της περιοχής. 

Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ επεσήμανε πως μία σχετικά εύκολη λύση είναι η μείωση της κατανάλωσης. "Ήδη η ΕΥΔΑΠ έχει προχωρήσει σε ενημερωτικές καμπάνιες”, τόνισε, προσθέτοντας ωστόσο ότι "το θέμα δεν αφορά μόνο την Αθήνα, είναι εθνικό και πρέπει να εξεταστεί συνολικά”.

Ειδική αναφορά έγινε και στην ευρωπαϊκή στόχευση για περιορισμό της κατανάλωσης νερού, η οποία —αν και δεν αφορά όλες τις χώρες της ΕΕ— αφορά περίπου το 40% του πληθυσμού της και έχει ήδη τεθεί σε ευρωπαϊκή ατζέντα.

Η ΕΥΔΑΠ έχει, παράλληλα, προχωρήσει μελέτες για τη χρήση της αφαλάτωσης, παρότι το κόστος της είναι υψηλό. "Ξέρουμε ποιες θα είναι οι θέσεις, βλέπουμε πού θα είναι το χαμηλότερο κόστος και σύντομα θα έχουμε μια ιδέα για το πού θα έπρεπε να γίνουν”, είπε ο κ. Σαχίνης. 

Επιπλέον, σε περίπτωση καθυστέρησης του έργου των Κρεμαστών, η εταιρεία εξετάζει και την επιλογή μεταφοράς νερού με μεγάλα τάνκερ από τον Αστακό. "Το βασικό έργο που πρέπει να προχωρήσει είναι να συνδεθούν δύο ποταμοί, που αυτή τη στιγμή εισρέουν στη λίμνη των Κρεμαστών, με τον Εύηνο, ώστε μέρος της παροχής τους να μεταφέρεται στον Εύηνο. Αυτό μπορεί να λύσει οριστικά το πρόβλημα λειψυδρίας για πολλές δεκαετίες”, εξήγησε ο επικεφαλής της ΕΥΔΑΠ.

Γ. Στεργίου: Η ξηρασία αποκτά μόνιμα χαρακτηριστικά 

Έτος επιβεβαίωσης χαρακτήρισε το 2024 ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΥΔΑΠ, Γιώργος Στεργίου, καθώς, όπως σημείωσε, επιβεβαιώθηκαν δύο κρίσιμοι παράγοντες που είχαν επισημανθεί ήδη από την προηγούμενη χρονιά: η επίδραση των αλλαγών στο ρυθμιστικό περιβάλλον και η επανεμφάνιση της παρατεταμένης ξηρασίας.

Ο ίδιος υπενθύμισε ότι πριν από έναν χρόνο είχε χαρακτηρίσει το 2023 ως "έτος καμπής”, προειδοποιώντας τότε για τις προκλήσεις που θα ακολουθούσαν. Το φαινόμενο της ξηρασίας, σύμφωνα με τον κ. Στεργίου, τείνει να αποκτήσει πλέον "μόνιμα χαρακτηριστικά”, καθιστώντας απαραίτητη την έγκαιρη ενεργοποίηση των αρμόδιων φορέων. Όπως υπογράμμισε, οι επιπτώσεις στα αποθέματα νερού του λεκανοπεδίου Αττικής καθιστούν αναγκαία την υλοποίηση λύσεων μακράς πνοής, οι οποίες ήδη μελετώνται, αλλά απαιτούν χρόνο.

Ρυθμιστικό πλαίσιο και νέα τιμολόγια

Σε ό,τι αφορά το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο κοστολόγησης και τιμολόγησης, η ΕΥΔΑΠ βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με τη Ρυθμιστική Αρχή (ΡΑΑΕΥ). Όπως ανέφερε ο Χάρης Σαχίνης, έχει ολοκληρωθεί το στάδιο εξέτασης των στοιχείων που κατέθεσε η ΕΥΔΑΠ, με στόχο τον υπολογισμό του επιτρεπόμενου εσόδου της εταιρείας και τη διαμόρφωση των νέων τιμολογίων. Η απόφαση της Αρχής αναμένεται και χαρακτηρίζεται ως "κομβική” για το μέλλον της ΕΥΔΑΠ, καθώς θα σηματοδοτήσει την πρώτη εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας για ανάκτηση κόστους στη χώρα.

Μάλιστα, όπως αποκάλυψε, εν όψει της Γενικής Συνέλευσης, απέστειλε επιστολή στον ρυθμιστή για να ενημερωθεί σχετικά με το πότε θα εκδοθεί η σχετική απόφαση για το επιτρεπόμενο έσοδο, χωρίς να έχει λάβει απάντηση μέχρι το πρωί της ίδιας ημέρας.

Συγχωνεύσεις δήμων και χρέη

Σε ό,τι αφορά τους Δήμους, ο κ. Σαχίνης δήλωσε ότι η ΕΥΔΑΠ υποστηρίζει τη λογική των συγχωνεύσεων, τουλάχιστον σε επίπεδο Αττικής, ώστε να μπορεί η εταιρεία να υλοποιεί έργα σε όλο το λεκανοπέδιο.

Για τα χρέη των Δήμων, σημείωσε πως "έχουν διακανονιστεί τα περισσότερα” και οι Δήμοι τηρούν αυτούς τους διακανονισμούς. Ξεκαθάρισε πάντως πως, όπου απαιτείται, η εταιρεία προχωρά σε "κατασχέσεις λογαριασμών” και συνεργάζεται στενά με τη νομική της υπηρεσία, προκειμένου να διασφαλίσει την είσπραξη των οφειλών.

Κερδοφορία και επενδύσεις 2,5 δισ. ευρώ 

Παρά τις δυσκολίες σε οικονομικό, θεσμικό και περιβαλλοντικό επίπεδο, το 2024 η ΕΥΔΑΠ παρέμεινε σταθερή και κερδοφόρα. Ο κύκλος εργασιών της αυξήθηκε κατά 6,3%, φτάνοντας τα 373,7 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της αυξημένης κατανάλωσης. Παράλληλα, το λειτουργικό κόστος αυξήθηκε κατά 8,6%, με κύριες αιτίες την άνοδο στις αμοιβές προσωπικού και στις δαπάνες τρίτων. Έτσι, τα EBITDA μειώθηκαν κατά 6,6% ή κατά 3,8 εκατ. ευρώ.

Αναφερόμενος στην κερδοφορία της εταιρείας, ο κ. Στεργίου παραδέχτηκε ότι επηρεάστηκε αρνητικά, καθώς το διαρκώς αυξανόμενο κόστος –κυρίως λόγω των πληθωριστικών πιέσεων– δεν αντικατοπτρίζεται στην τιμολογιακή πολιτική της ΕΥΔΑΠ, η οποία "παραμένει αναλλοίωτη για περίπου 15 χρόνια”. Ωστόσο, επεσήμανε ότι συνεχίστηκε η ενίσχυση των επενδύσεων, ιδιαίτερα σε υποδομές και τεχνολογία. 

Το 2024 υπήρξε έτος εντατικής απορρόφησης του επενδυτικού προγράμματος της εταιρείας, με αύξηση κατά 37% σε σχέση με το 2023. Συνολικά, οι επενδύσεις ανήλθαν σε 60,7 εκατ. ευρώ, υπερτετραπλάσιες σε σχέση με τον μέσο ετήσιο όρο της περιόδου 2017–2020.

Ο Χάρης Σαχίνης αναφέρθηκε και στην πρόοδο των έργων στην Ανατολική Αττική, σημειώνοντας ότι προχωρούν με ταχείς ρυθμούς και ότι αυτοί "θα γίνουν ακόμα γρηγορότεροι”. Υπενθύμισε ότι το συνολικό επενδυτικό πρόγραμμα της εταιρείας φτάνει τα 2,5 δισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία, εκ των οποίων το 1 δισ. αφορά τα έργα στην Ανατολική Αττική. Το υπόλοιπο αφορά την ανανέωση και ενίσχυση των υποδομών σε ολόκληρη την Αττική, ιδίως σε περιοχές που αναπτύσσονται, όπως η Δυτική και η Νότια Αττική. 

Ο ίδιος αναφέρθηκε στη σημαντική αύξηση της παραγωγής έργων από την εταιρεία, επισημαίνοντας ότι ενώ στο παρελθόν η ΕΥΔΑΠ εκτελούσε έργα κάτω των 15 εκατ. ευρώ ετησίως, πλέον το ποσό έχει φτάσει τα 60 εκατ. και ο στόχος για φέτος είναι τα 90 εκατ. ευρώ. "Αν διαιρέσετε τα 2,5 δισ. ευρώ διά του 10, θα δείτε ότι πρέπει να φτάσουμε σε μια ετήσια παραγωγή έργων 250 εκατ. ευρώ”, τόνισε, επισημαίνοντας την πρόκληση που αυτό συνεπάγεται για μια εταιρεία που ακόμη δεν έχει την απαραίτητη ευελιξία για να προσελκύσει επαρκές προσωπικό.