Της Ξανθής Γούναρη
"Αφήστε τους να δώσουν φως στον κόσμο" ("Terras Irradient" στα λατινικά) λέει το ρητό του Κολεγίου του Amherst, μια σχετικά μικρή πανεπιστημιακή σχολή στη Μασαχουσέτη των Ηνωμένων Πολιτειών, απ’ όπου όμως έχουν αποφοιτήσει έξι νομπελίστες, αλλά και οι Αντώνης Σαμαράς και Γιώργος Παπανδρέου.
Για τους απόγονους των αδελφών Στράτου, Θύμιου και Γιώργου Πιστιόλα, που ίδρυσαν την επιχείρηση Agrino πριν 70 χρόνια στο Αγρίνιο, θα μπορούσε –πάντα ποιητική αδεία– να λέει: "Αφήστε τους να δώσουν ρύζι στον κόσμο". Αφού από το 2016 το αμερικανικό πανεπιστημιακό ίδρυμα προμηθεύεται ελληνικό ρύζι από την οικογενειακή επιχείρηση, leader στην εγχώρια αγορά ρυζιού και δεύτερη δύναμη στα όσπρια.
"Εξάγουμε στο Amherst περί τους 60-100 τόνους ρύζι ετησίως" ανέφερε στους δημοσιογράφους ο Άγις Πιστιόλας, μέλος της διοίκησης, διευθυντής marketing και εξαγωγών της Agrino, στο πλαίσιο της παρουσίασης της εταιρείας στη Θεσσαλονίκη. Επισημαίνοντας μάλιστα ότι λόγω των δασμών Τραμπ η εταιρεία απορρόφησε το επιπλέον κόστος ρίχνοντας την τιμή, όπως έπραξε και η εισαγωγική εταιρεία της ευρύτερης οικογένειας Λουμίδη, συνεργάτης της Agrino στην Αμερική.
Βέβαια το ρύζι που καταναλώνουν οι φοιτητές του Amherst αν και συμβολικά έχει μεγάλη αξία στην ουσία είναι πολύ μικρό κλάσμα των εξαγωγικών πωλήσεων της εταιρείας που συνολικά φθάνουν σε καθαρές τιμές στο 10-12% του τζίρου της, ενώ σε επίπεδο όγκου είναι περίπου 20%.
Σε κάθε περίπτωση, η διοίκηση πιστεύει ότι η περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρείας, η οποία την Παρασκευή εγκαινίασε τη νέα μονάδα παραλαβής, ξήρανσης και αποθήκευσης ρυζιού στο Κλειδί Ημαθίας, θα έρθει και μέσω της εξωστρέφειας. Ακόμη κι αν η διείσδυση στις αγορές του εξωτερικού είναι πιο δύσκολη για εταιρείες όπως η Agrino, οι οποίες διαθέτουν commodity προϊόντα. Εξ ου και ο στόχος για τα επόμενα χρόνια είναι ο τζίρος των εξαγωγών να ξεπεράσει το 30%, εξετάζοντας επέκταση σε χώρες της Άπω Ανατολής και της Αυστραλίας, ενώ ταυτόχρονα γίνονται ενέργειες για βελτίωση της παρουσίας των προϊόντων Agrino στη Βόρεια και Νότια Αμερική.
Αυτή τη στιγμή η εταιρεία διατηρεί παρουσία σε 35 χώρες, με πιο ισχυρές αγορές τη Μεγάλη Βρετανία, την Κύπρο και τη Γερμανία.
Η νέα μονάδα στο Κλειδί Ημαθίας, μια επένδυση ύψους 7 εκατ. ευρώ, στην καρδιά της ρυζοπαραγωγής στη βόρεια Ελλάδα, εντάσσεται στο πενταετές επενδυτικό σχέδιο της εταιρείας ύψους 18 εκατ. ευρώ που ολοκληρώνεται εφέτος.
Ο Αναστάσιος Πιστιόλας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ανέφερε χαρακτηριστικά: "Η βελτιωμένη κερδοφορία μάς δίδει τη δυνατότητα να κινηθούμε πολύ πιο δυναμικά απ’ ότι στο παρελθόν στον επενδυτικό μας σχεδιασμό ώστε η εταιρεία μας να είναι εγκαίρως έτοιμη μπροστά στις προκλήσεις του μέλλοντος, οι οποίες είναι πολλές. Από τις αρχές του 2019 η Agrino υλοποιεί το μεγαλύτερο επενδυτικό της πρόγραμμα, το οποίο ολοκληρώνεται φέτος. Ανέρχεται στα 18 εκατ. ευρώ και πραγματοποιήθηκε εντός του χρονοδιαγράμματος που είχε θέση κατά την έναρξή του. Περιελάμβανε: αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας με έμφαση στη μύλευση ρυζιού, με τη δημιουργία νέας μονάδας ορυζομύλου τελευταίας τεχνολογίας με δυναμικότητα παραγωγής δώδεκα τόνων ανά ώρα, παραγωγή καινοτόμων προϊόντων στην κατηγορία του healthy snacking (σ.σ. κυρίως ρυζογκοφρέτες και εσχάτως και τα τσιπς ρυζιού), έργα ψηφιακού μετασχηματισμού, επέκταση της μονάδας της Σίνδου με αγορά όμορης οικοπεδικής έκτασης 15 στρεμμάτων και κατασκευή νέων εγκαταστάσεων, καθώς και νέα μονάδα παραλαβής, ξήρανσης και αποθήκευσης ρυζιού στο Κλειδί συνολικής χωρητικότητας 20.000 τόνων.".
Ο κύριος Αν. Πιστιόλας σημείωσε ότι ήδη έχει αρχίσει να "τρέχει" το νέο αναπτυξιακό πρόγραμμα της Agrino που θα αφορά την πενταετία 2026-2030 με πρώτο έργο τον συνολικό ψηφιακό μετασχηματισμό με την εγκατάσταση νέου ERP σε συνεργασία με την Entersoft.
Οι κεφαλαιουχικές δαπάνες των επόμενων πέντε ετών εκτιμάται ότι θα είναι συνολικού ύψους επίσης 18 εκατ. ευρώ, με το ακριβές ποσό να οριστικοποιείται εντός του επόμενου τετραμήνου. Στo νέο πενταετές θα περιλαμβάνονται κινήσεις εξοικονόμησης ενέργειας, μηχανολογικός εξοπλισμός για νέα καινοτόμα προϊόντα, τόσο σε ομοειδής με τις υπάρχουσες κατηγορίες, όσο και σε άλλες κατηγορίες τροφίμων.
Ας σημειωθεί ότι σε ποσοστό άνω του 90% από το 2014 έως και το 2024, όποιες επενδύσεις έγιναν, έχουν πραγματοποιηθεί με αυτοχρηματοδότηση.
Σε επίπεδο καθαρών πωλήσεων το 2024 η εταιρεία παρουσίασε κύκλο εργασιών στα 48,56 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 11,3% σε σχέση το 2023 που ήταν 43,64 εκατ. Ας σημειωθεί ότι στη δεκαετία η αύξηση των πωλήσεων της Agrino φθάνει το +66%.
Στο ίδιο διάστημα αλματώδης είναι η ανάπτυξη των κερδών προ φόρων, καθώς από μόλις 133 χιλιάδες ευρώ το 2014, το 2024 έκλεισε με κέρδη προ φόρων 3,66 εκατ. ευρώ (3,43 εκατ. ευρώ το 2023).
Κι όλα αυτά ενώ η εταιρεία είναι ουσιαστικά αδάνειστη, με τον καθαρό δανεισμό (αφαιρώντας τα ταμειακά διαθέσιμα περίπου 2,5 εκατ. ευρώ) το 2024 να διαμορφώνεται σε 622 χιλ. ευρώ. Τα ίδια κεφάλαια της εταιρείας πέρυσι ήταν 37,15 εκατ. ευρώ από 34,08 εκατ. ευρώ το 2023.
Εξίσου ανοδικά κινείται η εταιρεία και όσον αφορά τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Την επταετία 2018-2024 η εταιρεία αύξησε το προσωπικό της κατά 37,5% στα 220 άτομα, ενώ για εφέτος αναμένεται ο αριθμός των εργαζομένων να ανέλθει στα 230 άτομα.
Άλλωστε σύμφωνα με τον κύριο Αν. Πιστιόλα, η τελευταία πενταετία είναι η πιο επιτυχημένη στην ιστορία της Agrino με αύξηση οικονομικών μεγεθών, επενδύσεων και προσωπικού.
Αυτή τη στιγμή η επιχείρηση διαθέτει τρία εργοστάσια παραγωγής, ένα στο Αγρίνιο και δύο στη Θεσσαλονίκη (Σίνδο) για ρύζι και ρυζογκοφρέτες, δύο κέντρα διαχείρισης πρώτων υλών ρυζιού, τρία κέντρα logistics, ένα κέντρο διαλογής για τα φασόλια γίγαντες στην Καστοριά, τρεις βοηθητικές αποθήκες και 32 σιλό αποθήκευσης πρώτων υλών. Σε αυτές τις εγκαταστάσεις απασχολείται το 75% του προσωπικού της εταιρείας.
Στην εγχώρια αγορά του ρυζιού, αξίας 73,7 εκατ. ευρώ πέρσι στο κανάλι των σούπερ μάρκετ, η Agrino κατέχει σταθερά το υψηλότερο μερίδιο αγοράς σε αξία (23,2% το 2024 με βάση τα στοιχεία της Circana), ενώ στα όσπρια, μια αγορά που στο λιανεμπορικό ράφι είχε αξία το 2024 περί τα 52 εκατ. ευρώ, η εταιρεία βρίσκεται στη δεύτερη θέση (μερίδιο 8,4%).
Σε ό,τι αφορά τις ρυζογκοφρέτες, μια ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά όπου οι συνολικές πωλήσεις σε αξία τριπλασιάστηκαν κατά την εξαετία 2019-2024, η Agrino, σύμφωνα με τον Βασίλη Μπεγκλή, διευθυντή πωλήσεων της εταιρείας, είναι ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης με μερίδιο στο 62,6% το 2024 και συνεχίζει να ανεβαίνει και εφέτος.
"Το healthy snacking είναι μια δυναμική κατηγορία που ανεβαίνει συνεχώς" αναφέρθηκε από τη διοίκηση, τονίζοντας ότι η εταιρεία θα συνεχίσει να επενδύει σε αυτή.
Ας σημειωθεί ότι η λειτουργική καθώς και η καθαρή κερδοφορία, παρουσίασαν σημαντική αύξηση το 2023 ως αποτέλεσμα της ισχυρής ανάπτυξης κυρίως της κατηγορίας των healthy snacks και των ετοίμων προϊόντων με βάση το ρύζι αλλά και της ολοένα βελτιωμένης διαχείρισης της εταιρείας. Στο ίδιο μοτίβο κινήθηκε η εταιρεία και το 2024, όπως ειπώθηκε.
Πέραν της οργανωμένης λιανικής και του Ho.Re.Ca. το νέο μεγάλο στοίχημα της αγρινιώτικης εταιρείας είναι το κανάλι της μικρής λιανικής, καλύπτοντας προς το παρόν 1.800 σημεία με ιδιόκτητο στόλο (ex van), με προοπτική σημαντικής επέκτασης την επόμενη πενταετία. Αξίζει να αναφερθεί ότι τα σνακ αποτελούν το 50% της μικρής λιανικής, ενώ εταιρεία στοχεύει να τοποθετήσει και κωδικούς ευκολίας, όπως η σειρά ετοίμων γευμάτων Quick Deli και η σειρά ημιετοίμων γευμάτων με ρύζι Greek Gourmet.
Η Agrino, που πρώτη το 2007 εισήγαγε στην ΕΕ την ορθή γεωργική πρακτική στην καλλιέργεια ρυζιού, πιστοποιώντας τις συσκευασίες της, οι οποίες έκτοτε φέρουν το όνομα του παραγωγού αλλά και της περιοχής προέλευσης εφαρμόζοντας την πλήρη ιχνηλασιμότητα, στηρίζει την καλλιέργεια ρυζιού, απορροφώντας 30.000 τόνους ετησίως, που ισοδυναμεί περίπου με το 15% της ελληνικής συνολικής ορυζοκαλλιέργιας και στις μακρύσπερμες ποικιλίες που καταναλώνονται περισσότερο στην Ελλάδα, η εταιρεία προμηθεύεται περισσότερο από το 1/3 της συνολικής παραγωγής.
Με σεβασμό στο περιβάλλον και στις παραδοσιακές καλλιεργητικές τεχνικές, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής ενέργειας από το υποπροϊόν φλοιό της παραγωγικής διαδικασίας του ρυζιού και αρχές, όπως η έμφαση στην ποιότητα, ο σεβασμός στον καταναλωτή, τους εργαζόμενους και τους παραγωγούς, η εταιρεία συνεργάζεται με περισσότερους από 300 ορυζοκαλλιεργητές που διαθέτουν πάνω από 20.000 στρέμματα με άνω των δέκα ποικιλιών ρυζιού.
