Ισχυρό το αποτύπωμα των γερμανικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα

 Του Χάρη Φλουδόπουλου

Στα 7,9 δισ. ευρώ ή 3,8% εκτιμάται η συμβολή στο ΑΕΠ της ελληνογερμανικής επιχειρηματικής κοινότητας βάσει στοιχείων 2022, με τις επενδύσεις σε σχηματισμό παγίου κεφαλαίου να φτάνουν τα 3,7 δισ. ευρώ την περίοδο 2018-2022, τον συνολικό τζίρο να έχει αυξηθεί στα 10 δισ. ευρώ το 2022 και τις εταιρείες να απασχολούν περί τους 26.000 εργαζόμενους. 

Αυτά τα στοιχεία προκύπτουν από την τελευταία μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), που πραγματοποίησε για λογαριασμό του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου. Σύμφωνα με τη μελέτη, βάσει των πολλαπλασιαστών του ΙΟΒΕ, για κάθε 1 ευρώ ΑΕΠ που παράγουν οι ελληνογερμανικές επιχειρήσεις-μέλη του Επιμελητηρίου, το ΑΕΠ της Ελλάδας αυξάνεται συνολικά κατά 1,6 ευρώ και αντίστοιχα, σε όρους απασχόλησης, καθεμία θέση εργασίας στις επιχειρήσεις της κοινότητας στηρίζει 2,4 θέσεις στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας, με τη συνολική συνεισφορά να εκτιμάται σε 75.000 θέσεις εργασίας.

Από την ίδια μελέτη προκύπτουν επίσης οι διαχρονικά στενές εμπορικές σχέσεις Γερμανίας-Ελλάδας, καθώς και η ηγετική θέση που κατέχει η Γερμανία ως εθνικός επενδυτής στην Ελλάδα, με τις καθαρές άμεσες επενδύσεις να διαμορφώνονται το 2022 στα 7,7 δισ. ευρώ.

Τα συμπεράσματα 

Αναλυτικότερα, τα βασικότερα συμπεράσματα της Μελέτης του ΙΟΒΕ έχουν ως εξής:

Τα μέλη του Ελληνογερμανικόυ Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου δραστηριοποιούνται σε ολόκληρη την επικράτεια της χώρας. Εξειδικεύονται στην παροχή προϊόντων και υπηρεσιών στους κλάδους της μεταποίησης και των υπηρεσιών, όπως το εμπόριο, οι τηλεπικοινωνίες, οι ασφάλειες και οι υποστηρικτικές προς τη μεταφορά δραστηριότητες. Η διάθεση προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας ενισχύει την εγχώρια οικονομική δραστηριότητα και συμβάλλει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Η αναπτυξιακή τους πορεία αποτυπώνεται σε κύρια μεγέθη οικονομικής δραστηριότητας. Έπειτα από την ήπια πτώση του κύκλου εργασιών το 2020, λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας, το 2022 η δραστηριότητα των εταιρειών-μελών του ΕΓΕΒΕ κατέγραψε άνοδο κατά 16,2% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, όταν στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας η αξία παραγωγής αυξήθηκε κατά 19%. Ως αποτέλεσμα, ο κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε στα 10 δισ. ευρώ το 2022, από 9,1 δισ. το 2021. Αντίστοιχα, ο αριθμός των εργαζομένων διαμορφώθηκε σε 26.000.

Οι επενδύσεις για τον σχηματισμό παγίου κεφαλαίου, τις οποίες υλοποίησαν οι επιχειρήσεις-μέλη του ΕΓΕΒΕ το 2022, ανήλθαν σε 724 εκατ. ευρώ, ενώ σωρευτικά την πενταετία 2018-2022 ξεπερνούν τα 3,7 δισ. ευρώ. Επιπλέον, αρκετές από τις επιχειρήσεις-μέλη του Επιμελητηρίου έχουν εξαγωγικό προσανατολισμό, με τη συνολική αξία των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών να ξεπερνά τα 1,4 δισ. ευρώ το 2022.

Συμβολή στην οικονομία 

Η δραστηριότητα των εταιρειών-μελών του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου αποτελεί μοχλό οικονομικής ανάπτυξης. Λαμβάνοντας υπόψη τις αλληλεπιδράσεις με άλλους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας, η συνολική συμβολή, σε όρους ΑΕΠ, από την τακτική λειτουργία των επιχειρήσεων, αλλά και το επενδυτικό πρόγραμμα που υλοποίησαν, εκτιμάται σε 7,9 δισ. ευρώ το 2022 ή 3,8% του ΑΕΠ.

Σε όρους απασχόλησης, η συνολική συνεισφορά εκτιμάται σε 75.000 θέσεις εργασίας το 2021, μέγεθος το οποίο αντιστοιχεί στο 1,6% της συνολικής απασχόλησης στην εγχώρια αγορά εργασίας. Αντίστοιχα, τα δημόσια έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές ξεπερνούν τα 1,5 δισ. ευρώ.

Αναδεικνύεται, με αυτόν τον τρόπο, η ιδιαίτερα σημαντική επίδραση της ελληνογερμανικής επιχειρηματικής κοινότητας στην ελληνική οικονομία. Σε όρους πολλαπλασιαστών, εκτιμάται ότι για κάθε ένα ευρώ ΑΕΠ που παράγουν οι επιχειρήσεις της ελληνογερμανικής επιχειρηματικής κοινότητας στη χώρα, το ΑΕΠ της Ελλάδας αυξάνεται συνολικά κατά 1,6 ευρώ. Αντίστοιχα, σε όρους απασχόλησης, καθεμία θέση εργασίας στις επιχειρήσεις της κοινότητας στηρίζει 2,4 θέσεις στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας.

Οι εταιρείες 

Μόνο το επενδυτικό πλάνο της ελληνογερμανικής κοινοπραξίας Fraport-Slentel, αξίας 1,2 δισ. ευρώ για την παραχώρηση 14 περιφερειακών αεροδρομίων και 330 εκατ. ευρώ για τις αναβαθμίσεις των σχετικών εγκαταστάσεων, καθώς και αυτό του ΟΤΕ, που φτάνει τα 1,3 δισ. ευρώ, με κύρια έμφαση στα δίκτυα νέας γενιάς, ανεβάζουν τον πήχη των γερμανικών επενδύσεων στην Ελλάδα. Σωρευτικά, οι γερμανικές επενδύσεις στη χώρα έχουν ξεπεράσει τα 21 δισ. ευρώ, καλύπτοντας περίπου το 20% των ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα.

Βάσει στοιχείων από τη Γερμανική Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα, στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται πάνω από 120 μεγάλες γερμανικές επιχειρήσεις. Η λίστα με τους ισχυρότερους επιχειρηματικούς ομίλους της Γερμανίας περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την Deutsche Telekom –βασικό μέτοχο του ΟΤΕ–, τη Siemens, την Boehringer Ingelheim, τη Robert Bosch, την Allianz, τη Lidl, εταιρείες οι οποίες συνέχισαν καθ’ όλη τη διάρκεια της ύφεσης να επενδύουν στη χώρα και θα επιμένουν ανάλογα τα επόμενα χρόνια.

Ενέργεια και δίκτυα

Η ενέργεια και τα δίκτυα είναι το νέο μεγάλο στοίχημα των γερμανικών επιχειρήσεων, με την Ελλάδα, λόγω της ιδανικής γεωστρατηγικής θέσης που κατέχει στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, να αποτελεί το νέο επενδυτικό τους αφήγημα. Ήδη κάτι τέτοιο αποδεικνύεται από τη διαχρονική παρουσία της Deutsche Telekom στο μετοχικό κεφάλαιο του ομίλου ΟΤΕ και τις επενδύσεις που δρομολογούνται στις οπτικές ίνες. Αλλά και ο γερμανικός ενεργειακός γίγαντας RWE έχει συνάψει στρατηγική συνεργασία με τη ΔΕΗ για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ στην Ελλάδα. Συνομιλίες, ως γνωστόν, διεξάγονται και ανάμεσα στον ΑΔΜΗΕ και τον Γερμανό Διαχειριστή για την ανάπτυξη της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γερμανία.

ΟΤΕ

Η όμιλος ΟΤΕ είναι η μεγαλύτερη εταιρεία τεχνολογίας στην Ελλάδα και συνιστά τη μεγαλύτερη γερμανική επένδυση στη χώρα μας, καθώς είναι μία από τις κορυφαίες εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο Αθηνών με βάση την κεφαλαιοποίηση, ενώ είναι επίσης εισηγμένη στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου. Η Deutsche Telekom κατέχει το 52,77% του μετοχικού κεφαλαίου του ΟΤΕ, ενώ το Ελληνικό Δημόσιο κατέχει το 7,61%. Το 2023 ο όμιλος ΟΤΕ απασχολούσε 10.590 άτομα.

Ο όμιλος ΟΤΕ επενδύει σημαντικά σε δίκτυα νέας γενιάς, δημιουργώντας υποδομές που ενισχύουν την ελληνική οικονομία και δημιουργούν αναπτυξιακές προοπτικές. Με επενδύσεις άνω των 5 δισεκατομμυρίων ευρώ την τελευταία δεκαετία, είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής σε νέες τεχνολογίες και υποδομές στην Ελλάδα, έχοντας επίσης ανακοινώσει επενδύσεις που ξεπερνούν τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2027, κυρίως για την ανάπτυξη δικτύων FTTH και 5G.

Στο πλαίσιο της μεγαλύτερης τηλεπικοινωνιακής επένδυσης που έχει γίνει στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες, το FTTH του ΟΤΕ έχει ήδη φτάσει σε πάνω από 1,3 εκατομμύρια κατοικίες, ενώ ο ΟΤΕ σκοπεύει να επιταχύνει περαιτέρω την ανάπτυξη του FTTH για να φτάσει σε 1,8 εκατομμύρια κατοικίες μέχρι το τέλος του 2024 και σε 3 εκατομμύρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις μέχρι το 2027, καλύπτοντας έτσι σχεδόν τα 2/3 των γραμμών στην Ελλάδα.

Για το 2023 ο όμιλος ανακοίνωσε κύκλο εργασιών 3.468,9 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 0,4%. Τα προσαρμοσμένα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 1.342,5 εκατομμύρια ευρώ και το περιθώριο EBITDA στο 38,7%. Ομοίως, οι προσαρμοσμένες ελεύθερες ταμειακές ροές ανήλθαν σε 543,5 εκατομμύρια ευρώ και το προσαρμοσμένο καθαρό χρέος μειώθηκε κατά 12,6%, στα 634,8 εκατομμύρια ευρώ, που αντιστοιχεί σε 0,5 φορές το ετήσιο προσαρμοσμένο EBITDA (AL).

Lidl

Το κλειδί στο πρώτο κατάστημα της Lidl στην Ελλάδα γυρίζει το 1999 στις Σέρρες, φέρνοντας την εταιρεία από το σημείο "μηδέν" στο σημείο "ένα" ως προς την παρουσία της στη χώρα. Ήδη, έναν χρόνο νωρίτερα, η αλυσίδα είχε δημιουργήσει αποθηκευτικές εγκαταστάσεις στη Γέφυρα Θεσσαλονίκης, προετοιμάζοντας το έδαφος για τη δραστηριοποίησή της στην Ελλάδα. Φέτος, στις 9 Ιουνίου, η γερμανική αλυσίδα συμφερόντων του ομίλου Schwarz συμπλήρωσε 25 χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά. O όμιλος Schwarz αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους ιδιοκτήτες αλυσίδων σούπερ-μάρκετ στον κόσμο, καθώς, εκτός από τη Lidl, κατέχει και την έτερη αλυσίδα, Kaufland. Ο κύκλος εργασιών του στη χρήση 2022/2023 ανήλθε στα 154 δισεκατομμύρια ευρώ και στο τέλος του 2022 απασχολούσε 575.000 εργαζόμενους. 

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, η Lidl στα χρόνια της παρουσίας της στη χώρα πραγματοποίησε συνολικές επενδύσεις που αγγίζουν τα 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ και αυτή τη στιγμή διατηρεί δίκτυο 230 καταστημάτων. Απασχολεί 6.700 άτομα προσωπικό, ενώ έως και το 2026 θα πραγματοποιήσει επενδύσεις συνολικού ύψους 120 εκατομμυρίων ευρώ σε τομείς όπως είναι η δημιουργία νέων καταστημάτων, η αναβάθμιση των εγκαταστάσεών της, η "πράσινη" μετάβαση με λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς και η δημιουργία νέου κέντρου logistics στην Αττική. Σημειώνεται ότι το 1999 η εταιρεία απασχολούσε 450 εργαζόμενους και είχε συνεργασία με 1.652 Έλληνες προμηθευτές και παρόχους υπηρεσιών, διατηρούσε 34 καταστήματα και φιλοξενούσε 900 προϊόντα στην γκάμα της, με αρχικές επενδύσεις κοντά στα 86 εκατομμύρια ευρώ. 

Η σημαντικότερη διαφοροποίηση στο μείγμα προϊόντων της αλυσίδας στη χώρα μας εντοπίζεται στη ριζική μεταστροφή που πραγματοποίησε, εισάγοντας από ένα σημείο και ύστερα έναν σημαντικό αριθμό προϊόντων από Έλληνες παραγωγούς. Αυτή τη στιγμή το 60% του τζίρου της προέρχεται από ελληνικά προϊόντα, προσαρμοζόμενη στις συνθήκες της αγοράς και χωρίς να επιδιώξει να "επιβάλει" ως κυρίαρχο προϊόντικό μείγμα εισαγόμενα προϊόντα από επιχειρήσεις άλλων χωρών. 

Bosch

Υγιή ανάπτυξη κατέγραψε η Bosch στην Ελλάδα το 2023. Σύμφωνα με τα στελέχη της, η εταιρεία διένυσε μια απαιτητική χρονιά σε παγκόσμιο επίπεδο και κατάφερε όχι μόνο να ανταποκριθεί με επιτυχία, αλλά και να σημειώσει ανάπτυξη στην Ελλάδα, ξεπερνώντας τους επιχειρηματικούς της στόχους σε όλο το εύρος των δραστηριοτήτων της.

Η Bosch Ελλάδας λειτουργεί ως θυγατρική του ομίλου Bosch από το 1992, απασχολεί συνολικά 275 άτομα προσωπικό και οι ενοποιημένες πωλήσεις του ομίλου αυξήθηκαν κατά 8,5%, φτάνοντας στα 266,7 εκατ. ευρώ το 2023, παρά τις απαιτητικές συνθήκες της αγοράς και το ασταθές παγκόσμιο περιβάλλον με τα υψηλά επιτόκια και τον πληθωρισμό, καθώς και τη διστακτικότητα των καταναλωτών.

Να σημειωθεί πως όλες οι θυγατρικές του ομίλου Bosch στην Ελλάδα κατέγραψαν θετικές επιδόσεις. Πιο συγκεκριμένα, ο τομέας της Αυτοκίνησης κατέγραψε σταθερή ανάπτυξη, ενώ ο τομέας της Βιομηχανικής Τεχνολογίας σημείωσε μέτρια αύξηση των πωλήσεων. Ο τομέας των Καταναλωτικών Αγαθών παρουσίασε αύξηση χάρη στη σημαντική ανάπτυξη του τμήματος Ηλεκτρικών Εργαλείων. Τέλος, ο επιχειρηματικός τομέας της Ενέργειας και Τεχνολογίας Κτιρίων κατέγραψε σημαντική αύξηση.

Boehringer Ingelheim

Ο όμιλος Boehringer Ingelheim συγκαταλέγεται ανάμεσα στις 20 κορυφαίες φαρμακευτικές εταιρείες παγκοσμίως και αποτελεί μία από τις 100 πιο καινοτόμες επιχειρήσεις στον κόσμο. Είναι προσανατολισμένος στην έρευνα για την ανακάλυψη καινοτόμων φαρμάκων και διεθνώς απασχολεί περισσότερα από 50.000 άτομα. 

H γερμανική πολυεθνική δραστηριοποιείται στην Ελλάδα από το 1966, ενώ το 1975 θεμελιώνει τη βιομηχανική μονάδα παραγωγής στο Κορωπί, τροφοδοτώντας σήμερα όχι μόνο την ελληνική αγορά, αλλά και αυτήν άλλων 68 χωρών. 

Είναι χαρακτηριστικό πως η εξαγωγική της δραστηριότητα αντιπροσωπεύει περίπου το 1% των συνολικών εξαγωγών της Ελλάδας (εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών) και περίπου 1 στα 4 φάρμακα που εξάγονται από τη χώρα μας συνολικά προέρχονται από το εργοστάσιό της στο Κορωπί. Η εταιρεία επενδύει στην Ελλάδα και μέσω της διεξαγωγής κλινικών μελετών για τα καινοτόμα της φάρμακα. Σύμφωνα με τα πλάνο της εταιρείας, το εργοστάσιο στο Κορωπί αναμένεται να γίνει το μεγαλύτερο κέντρο παραγωγής για τα στρατηγικά προϊόντα της φαρμακευτικής στην Ευρώπη.