Στα μερίσματα επιστρέφουν οι τράπεζες

Της Βάσως Αγγελέτου

Πυκνώνουν τα θετικά σήματα από τις εποπτικές αρχές για διανομή μερίσματος φέτος από τις συστημικές τράπεζες για πρώτη φορά έπειτα από 16 έτη. Εντός του καλοκαιριού τα τέσσερα πιστωτικά ιδρύματα αναμένεται να επιβραβεύσουν τους μετόχους τους επιστρέφοντας ένα ποσοστό από τα κέρδη-ρεκόρ του 2023, τα οποία αναμένεται να προσεγγίσουν τα 4 δισ. ευρώ συνολικά για τον κλάδο.

Απαραίτητη προϋπόθεση, ωστόσο, είναι να λάβουν οι διοικήσεις το "πράσινο φως" από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό στη Φρανκφούρτη. Στις συναντήσεις που είχε τις προηγούμενες ημέρες στην Αθήνα η νέα επικεφαλής του SSM, Claudia Buch, τοποθετήθηκε θετικά υπέρ της επανεκκίνησης των μερισμάτων, ωστόσο επιφυλάχθηκε μέχρι την ανακοίνωση των ετήσιων αποτελεσμάτων των τραπεζών την προσεχή άνοιξη.

Όπως επιβεβαιώνουν στο Capital.gr πηγές με γνώση των διαδικασιών, η νέα "σιδηρά κυρία" της ευρωπαϊκής εποπτείας επανέλαβε όσα είχε δηλώσει σχετικά σε πρόσφατη συνέντευξή της στο Capital το μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, Elizabeth McCaul. "Η όποια απόφαση θα πρέπει να ληφθεί μόνο όταν θα υπάρξει ξεκάθαρη εικόνα για τις επιδόσεις του 2023. Θα ληφθούν επίσης υπόψη ο σχετικός τριετής κεφαλαιακός προγραμματισμός και η αξιολόγηση των επικαιροποιημένων σεναρίων και των διαθέσιμων κεφαλαιακών αποθεμάτων ασφαλείας", είχε αναφέρει η Ευρωπαία αξιωματούχος − θέση την οποία επανέλαβε η Buch στις συναντήσεις της με τις τραπεζικές διοικήσεις και την Ελληνική Ένωση Τραπεζών την Πέμπτη.

Η νέα επικεφαλής του SSM −η οποία ανέλαβε καθήκοντα στη θέση του Αντρέα Ενρία στις 2 Ιανουαρίου− πραγματοποίησε κύκλο συναντήσεων με όλους τους αρμόδιους φορείς, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ελλάδος, των τραπεζικών διοικήσεων, της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Στις εν λόγω συναντήσεις, στις οποίες παρευρέθηκε από κοινού με τον πρόεδρο του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης (SRB), Dominique Laboureix, αναγνωρίστηκε η σημαντική πρόοδος που έχει καταγράψει το εγχώριο τραπεζικό σύστημα σε επίπεδο κεφαλαιακής ενίσχυσης, ρευστότητας και −πρωτίστως− κερδοφορίας, συμπεριλαμβανομένης της δραστικής μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων ως ποσοστό του ενεργητικού τους.

"Σκιά" εξακολουθούν να ρίχνουν, ωστόσο, πάνω από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα η αναβαλλόμενη φορολογία −η οποία αναλογεί σε ποσοστό άνω του 60% των συνολικών τους κεφαλαίων−, καθώς και ο δείκτης NPEs (7,9%, στοιχεία Σεπτεμβρίου), ο οποίος παραμένει σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (2,3%). Είναι ενδεικτικό ότι η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει στην Ενδιάμεση Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής ότι "η ποιότητα των εποπτικών ιδίων κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών παραμένει χαμηλή, καθώς οι οριστικές και εκκαθαρισμένες αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (DTC) εξακολουθούν να αποτελούν μεγάλο μέρος των εποπτικών ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών". Υπογραμμίζει δε την ανάγκη για περαιτέρω μείωση του δείκτη NPEs στο επίπεδο του ευρωπαϊκού μέσου όρου, σε ένα περιβάλλον αυξημένων επιτοκίων για μακρότερο χρονικό διάστημα. 

"Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες οφείλουν να ενισχύσουν περαιτέρω τα κεφαλαιακά τους αποθέματα αξιοποιώντας την αυξημένη κερδοφορία, η οποία διαμορφώνει ευνοϊκές συνθήκες για την εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου. Τέλος, απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση της διασύνδεσης των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής με το χρηματοπιστωτικό σύστημα", καταλήγει η κεντρική τράπεζα.

Τι σχεδιάζουν οι συστημικές τράπεζες

Σε αυτό το περιβάλλον, πηγές με γνώση των διαδικασιών θεωρούν ως επικρατέστερο σενάριο να επιτραπεί η διανομή μερίσματος από τις ελληνικές τράπεζες το 2024, ωστόσο να επιβληθεί μιας μορφής "κόφτης" ιδίως σε όσα πιστωτικά ιδρύματα έχουν ανεβάσει υψηλότερα τον πήχη.

Υψηλότερο ποσοστό μερίσματος έχει εξαγγείλει η Εθνική Τράπεζα, η οποία σκοπεύει να διανείμει το 30% επί των συνολικών κερδών του 2023. Ιδανικό για τη διοίκηση θα ήταν το "πράσινο φως" του επόπτη να δοθεί την άνοιξη του 2024 − μόλις, δηλαδή, δημοσιευτούν τα ετήσια αποτελέσματα, τα οποία αναμένονται εξίσου ή ακόμα ισχυρότερα από το 2022. Σημαντικό "ατού" είναι η ισχυρή ψήφος εμπιστοσύνης που έλαβε από την αγορά στο placement για τη διάθεση του ποσοστού του ΤΧΣ τον προηγούμενο μήνα.

Ακολουθεί η Eurobank, η οποία στοχεύει σε μέρισμα 25% από τα κέρδη του 2023, τα οποία ανήλθαν σε 980 εκατ. ευρώ σε επίπεδο εννεαμήνου. Θυμίζεται ότι η τράπεζα πέρασε με επιτυχία τον "κάβο" της πλήρους ιδιωτικοποίησης με την επαναγορά του ποσοστού 1,4% που κατείχε το Δημόσιο μέσω του ΤΧΣ τον περασμένο Οκτώβριο. Προς αυτή την κατεύθυνση, η τράπεζα προχώρησε πρόσφατα στη διανομή προαιρετικών αποθεματικών ύψους 410 εκατ. ευρώ στον μοναδικό μέτοχό της, τη Eurobank Holdings. Στόχος είναι να προετοιμάσει το έδαφος για την ανταμοιβή των μετόχων της − κίνηση απολύτως δικαιολογημένη δεδομένου ότι η Eurobank Holdings δεν διαθέτει η ίδια κεφάλαια. Από το ποσό αυτό, τα 300 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για το μέρισμα, το οποίο αποτελεί, όπως έχει δηλώσει ο CEO, Φωκίων Καραβίας, "την ανταμοιβή των μετόχων, που αποτελεί προτεραιότητά μας". 

Τρίτη κατά σειρά −με βάση το σχεδιαζόμενο ποσοστό μερίσματος− έρχεται η Alpha Bank, η οποία έχει συμφωνήσει με τον Επόπτη διανομή μερίσματος ύψους 20%, όπως έχει αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος, Βασίλειος Ψάλτης. Ξεκαθάρισε, πάντως, ο ίδιος ότι η τελική έγκριση του Επόπτη αναμένεται την προσεχή άνοιξη και εξήγησε ότι η ταχύτερη κεφαλαιακή ενίσχυση που πέτυχε η τράπεζα το τρέχον έτος ανοίγει τον δρόμο για ακόμα υψηλότερη επιβράβευση των μετόχων μέσα από πρόσθετες ενέργειες, όπως η επαναγορά μετοχών.

Χαμηλότερα έχει θέσει τον πήχη η Τράπεζα Πειραιώς − κάτι απολύτως αναμενόμενο, αφού πρόκειται για τη μοναδική συστημική τράπεζα όπου το Δημόσιο διατηρεί αυτούσιο προς το παρόν το ποσοστό του (27%). Όπως έχει αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος, Χρήστος Μεγάλου, αυτό υπολογίζεται να διαμορφωθεί στο 10%. "Η απόφαση που ελήφθη από το διοικητικό συμβούλιο αφορά διανομή μερίσματος 10% −περίπου 80 εκατ. ευρώ− και εξαρτάται αφενός από την έγκριση των εποπτικών αρχών, αλλά και από την επίτευξη των στόχων που έχουμε θέσει. Το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί σε 15% το 2024 και 25% το 2025", έχει αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Μεγάλου − πρόθεση, ωστόσο, η οποία αναμένεται να επικυρωθεί από τον Επόπτη, ο οποίος θα λάβει τη σχετική απόφαση μετά τα ετήσια αποτελέσματα, τα οποία θα ανακοινωθούν στις 23 Φεβρουαρίου.