Πώς το ελληνικών συμφερόντων πλοίο βρέθηκε στο επίκεντρο της κόντρας ΗΠΑ - Ιράν

Της Αναστασίας Βαμβακά

Στις 20 Σεπτεμβρίου, το πρακτορείο Reuters, δημοσίευσε είδηση στην οποία ανέφερε πως το πετρελαιοφόρο "Suez Rajan", το οποίο κατασχέθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες επειδή μετέφερε ιρανικό πετρέλαιο, άλλαξε όνομα και μετονομάστηκε σε "St Nikolas". Το γνώριμο στην Αμερική δεξαμενόπλοιο "Suez Rajan" αποτέλεσε αντικείμενο προσοχής τη χρονιά που πέρασε επειδή φέρεται να μετέφερε περισσότερα από 980.000 βαρέλια λαθραίου ιρανικού αργού πετρελαίου με αποτέλεσμα να κατασχεθεί από τις ΗΠΑ σε μια επιχείρηση επιβολής κυρώσεων. 

Τέσσερις μήνες αργότερα, και συγκεκριμένα σήμερα, 11 Ιανουαρίου του 2024, το πετρελαιοφόρο St. Nikolas, με σημαία Νήσων Μάρσαλ, συνδεδεμένο με την ελληνική ναυτιλιακή εταιρεία Empire φέρεται να βρίσκεται υπό κατάληψη από τους Φρουρούς της Επανάστασης, της παραστρατιωτικής ομάδας του Ιράν.

Η υπόθεση του πλοίου, δεν είναι εύκολου χειρισμού, καθώς φέρεται να είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό αναμειγμένο στην κόντρα ΗΠΑ-Ιράν. Στις αρχές Σεπτεμβρίου η ελληνικών συμφερόντων ναυτιλιακή εταιρεία, Empire Navigation που σχετίζεται με τον εφοπλιστή Σταμάτη Μόλαρη, είχε παραδεχτεί ότι παραβίασε τις κυρώσεις των ΗΠΑ στο Ιράν μεταφέροντας πετρέλαιο από τη χώρα της Μέσης Ανατολής.

Η κίνηση της Empire Navigation έγινε γνωστή στην άλλη όχθη του Ατλαντικού με αποτέλεσμα η ελληνικών συμφερόντων ναυτιλιακή εταιρεία να προχωρήσει σε συμφωνία αναστολής δίωξης με τις ΗΠΑ, η οποία ωστόσο παρέμεινε κρυφή, εν μέσω φόβων για αντίποινα από το Ιράν, όπως είχε δημοσιεύσει το Βloomberg. 

Το ελληνικών συμφερόντων πετρελαιοφόρο μετέφερε σχεδόν 1 εκατομμύριο βαρέλια παράνομου ιρανικού πετρελαίου στις ΗΠΑ, τα οποία κατασχέθηκαν, όπως προκύπτει από τη δικογραφία που αποσφραγίστηκε στο ομοσπονδιακό δικαστήριο της Ουάσινγκτον.

Η συμφωνία που έκανε η Empire Navigation προβλέπει ότι οι ΗΠΑ δεν θα ασκήσουν δίωξη στην εταιρεία με αντάλλαγμα τη συνεργασία της. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε ζητήσει από το δικαστήριο να μην αποκαλυφθεί η συμφωνία δεδομένου ότι "η αποκάλυψη αυτής της ενέργειας ήταν πιθανό να προκαλέσει κινδύνους για την ασφάλεια των κατηγορουμένων, της κυβέρνησης, καθώς και του πλοίου και των μελών του πληρώματος του", ανέφεραν δικαστικά έγγραφα. Κάτι που όπως φαίνεται από τις σημερινές εξελίξεις, σχεδόν πέντε μήνες αργότερα επιβεβαιώνεται. Η κρυφή συμφωνία φαίνεται πως έφτασε στα αυτιά της παραστρατιωτικής ομάδας του Ιράν η οποία, σύμφωνα με ενημέρωση από τον βρετανικό στρατό, κατέλαβε το πετρελαιοφόρο St. Nikolas (πρώην Suez Rajan). 

Το περιστατικό κατεγράφη στα ύδατα μεταξύ Ομάν και Ιράν στην είσοδο – έξοδο των στενών του Ορμούζ, από όπου διέρχεται το ένα πέμπτο του παγκόσμιου εμπορικού στόλου. 

Σημειώνεται ότι οι ΗΠΑ δέσμευσαν το δεξαμενόπλοιο τον Απρίλιο του 2023, ενώ ήταν καθ’ οδόν προς την Κίνα, αφού είχαν προειδοποιήσει νωρίτερα την εταιρεία. Το Ιράν είχε και τότε κινηθεί επιθετικά, καταλαμβάνοντας το αμερικανικό πλοίο Advantage Sweet, το οποίο μετέφερε πετρέλαιο από το Κουβέιτ για τη Chevron,  όπως είχαν μεταδώσει τον Ιούνιο οι FinancialTimes. 

Ενας Ελληνας στο πλήρωμα 

Η Empire Navigation ανέφερε, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ότι έχασε επαφή με το πλοίο στα ανοικτά του Ομάν, κοντά στην πόλη Σοχάρ. Εκπρόσωπος της εταιρείας, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε ότι το πλοίο είχε πλήρωμα 19 ατόμων, ένα από την Ελλάδα και 18 από τις Φιλιππίνες, και μετέφερε 145.000 μετρικούς τόνους πετρελαίου από την πόλη Μπάσρα του Ιράκ στην Αλιάγκα της Τουρκίας.