Της Ελισάβετ Κοσμάτου
Για να επιβιώσουν οι επιχειρήσεις με παγκόσμια εμβέλεια, πρέπει να ανταποκρίνονται διαρκώς στη φήμη που οι ίδιες έχουν δημιουργήσει σχετικά με το εύρος ή το επίπεδο των υπηρεσιών τους. Είναι, όμως, σαφές ότι οι προτιμήσεις ποικίλλουν κατά τόπους.
Όσο δελεαστικό και αν είναι για τις εταιρείες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων να επενδύουν τα κέρδη τους στη διαρκή επέκταση υπηρεσιών, οι κολοσσοί του κλάδου καλό θα ήταν να εξετάσουν αν ο τομέας της ειδικής μεταφοράς φορτίων προτιμά ακόμη αυτή την τάση παγκοσμιοποίησης. Ή μήπως τελικά δεν της ταιριάζει στο έπακρο;
Προφανώς, για να δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο brand στον τομέα της ναυτιλίας, είναι απαραίτητη η εκτεταμένη γνώση της τροφοδότησης της εφοδιαστικής αλυσίδας, καθώς δεν επαρκεί μόνο η χρήση οικονομιών κλίμακας. Ήδη από τις αρχές του 1980 οι γραμμές μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων κατέχουν δυναμική θέση στον χώρο διακίνησης υπερμεγέθων φορτίων χρησιμοποιώντας flatracks. Με αυτόν τον τρόπο επιτεύχθηκε η διακίνηση εμπορευμάτων έξω από τις αυστηρές διαστάσεις των συμβατικών εμπορευματοκιβωτίων, διατηρώντας συνάμα το πλεονέκτημα των τακτικών και προγραμματισμένων δρομολογίων. Ο Όμιλος Κοσμάτος είναι χρήστης των υπηρεσιών αυτών που προσφέρουν ανταγωνιστικούς θαλάσσιους ναύλους και συνέπεια. Αυτό που δεν αφήνουμε, όμως, "στην τύχη του" και επεμβαίνουμε με την τεχνογνωσία και την εμπειρία μας είναι η παράδοση μέχρι το λεγόμενο "τελευταίο μίλι".
Σκοπός μου, συνεπώς, δεν είναι να ασκήσω αρνητική κριτική στη νέα αυτή πραγματικότητα, αλλά να επισημάνω ότι η επιλογή ενός παγκόσμιου τακτικού μεταφορέα, παρότι προσφέρει ένα ολοκληρωμένο πακέτο με κοστολογικά ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, αποτελεί ταυτόχρονα μια λύση περιορισμένου βεληνεκούς, με αμφίβολο αποτέλεσμα όταν επιχειρείται συνδυαστική μεταφορά μέχρι την τελική παράδοση του εμπορεύματος. Αυτό γιατί το χερσαίο κομμάτι της μεταφοράς που αφορά την παραλαβή/παράδοση φορτίων από την/στην πόρτα του εκάστοτε εξαγωγέα/εισαγωγέα αποτελεί μεγαλύτερη πρόκληση στον σχεδιασμό απ’ ό,τι το θαλάσσιο κομμάτι της μεταφοράς. Η επιλογή της βέλτιστης οδικής διαδρομής, η επιλογή του κατάλληλου συνεργάτη μεταφορέα ή ακόμα και η επιλογή της εταιρείας ανυψωτικών εργαλείων και άλλων παρελκόμενων υπηρεσιών είναι παράγοντες που όχι μόνο θα συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός πλαισίου ασφαλούς μεταφοράς, αλλά θα διαμορφώσουν και το χρονικό πλαίσιο εκπόνησης του έργου.
Μόλις 5 ναυτιλιακές εταιρείες αποτελούν το 65% της παγκόσμιας χωρητικότητας μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Στον αντίποδα, η διαχείριση Project Cargo είναι μια εξειδικευμένη δραστηριότητα που βασίζεται στην εμπειρία. Οι επαγγελματίες του χώρου αναλαμβάνουν φορτία αξίας πολλών εκατομμυρίων και πολλές φορές μοναδικών πρωτοτύπων, τα οποία χρειάστηκαν χρόνια για να κατασκευαστούν. Αν και η ψηφιακή επανάσταση παίζει αναμφίβολα σημαντικό ρόλο στους υπολογισμούς φόρτωσης, στα πλάνα στοιβασίας και στη βελτίωση της γραφειοκρατίας, παραμένει ωστόσο ένας τομέας που απαιτεί προσωπική φροντίδα, επαφή και διαρκή παρακολούθηση 24/7.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες, στην προσπάθειά τους να προωθήσουν τις Project Cargo υπηρεσίες τους, ουσιαστικά επιβεβαιώνουν τους περιορισμούς της προσέγγισης "μία στάση για όλα" (one-stop shop), λέγοντας ότι, επιλέγοντας τις υπηρεσίες τους, οι πελάτες δεν θα χρειαστεί να ασχοληθούν με υπεργολάβους, τους λεγόμενους εργολάβους "χαμηλότερης βαθμίδας" (sub-tier).
Με έδρα τη Θεσσαλονίκη, ο Όμιλος Κοσμάτος, εδώ και πάνω από 25 χρόνια, έχει αναπτύξει ένα παγκόσμιο δίκτυο διαχείρισης φορτίων, βασιζόμενος στην τεχνογνωσία, τις επαφές και τις σχέσεις που έχει δημιουργήσει. Ενώ ακούγεται φυσιολογικό συχνά οι γίγαντες των μεταφορών να ταυτίζονται με την ασφάλεια, είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι όλοι οι τοπικοί υπεργολάβοι, όπως μεταφορείς, χειριστές γερανών, μηχανικοί, ελεγκτές κλπ., έχουν πολύ στενότερη πελατειακή σχέση με τους κατά τόπους παρόχους συνδυασμένων μεταφορών, όπως είναι οι διαμεταφορείς, απ’ ό,τι με τους απρόσωπους ναυτιλιακούς κολοσσούς.
Σε καθαρά πρακτικό επίπεδο, αυτοί που χρησιμοποιούν τακτικά τις υπηρεσίες μας έχουν και την ανάλογη προτεραιότητα. Υπάρχει συχνή ανταλλαγή πληροφοριών με όλους τους συνεργάτες μας, ακόμα και σε επίπεδο πρόβλεψης, π.χ. αλλαγές σε οδικές άδειες, έκτακτα δημόσια έργα, εναλλακτικές διαδρομές, απεργίες κ.λπ.
Οφείλουμε επίσης να επισημάνουμε πως, ενώ οι οικονομίες κλίμακας μπορούν να οδηγήσουν σε χαμηλότερα κόστη, αυτό συχνά γίνεται εις βάρος των υπεργολάβων, οι οποίοι με τη σειρά τους θα δώσουν προτεραιότητα σε καλύτερα αμειβόμενες εργασίες.
Αναλογιζόμενη μια προσωπική μου εμπειρία μέσα στο 2023, ένας νέος πελάτης μάς επισκέφτηκε για να επανασχεδιάσουμε το πλάνο μιας μεταφοράς που βρισκόταν σε εξέλιξη αλλά για διαφόρους λόγους χρονοτριβούσε. Ο απορημένος πελάτης είχε βασίσει την εκπόνηση της μεταφοράς μέχρι το τελευταίο μίλι σε μεγάλο ναυτιλιακό πάροχο, αλλά η εμπειρία του ήταν απογοητευτική, καθώς ήδη βίωνε την αδικαιολόγητη καθυστέρηση της τελικής παράδοσης του φορτίου και την παρατεταμένη παραμονή αυτού εντός του λιμένα, με αποτέλεσμα να βρίσκεται αντιμέτωπος με δυσβάσταχτα αποθηκευτικά τέλη που δεν είχαν προβλεφθεί. Παρά την έντονη πίεση για ανατροφοδότηση, δεν έλαβε ποτέ ικανοποιητική εξήγηση. Σε προσωπικό σχόλιο θα πω ότι, ακόμα κι αν όμως λάμβανε, το να εξηγήσεις ένα πρόβλημα απέχει πολύ από το να το λύσεις.
Όταν γίνεται λόγος για Project Cargo, η εμπειρία και ο έγκαιρος σχεδιασμός δείχνει πως η λύση των προβλημάτων απαιτεί προσωπική παρουσία και φροντίδα.
* Η Ελισάβετ Κοσμάτου είναι Διευθύνουσα Συμβούλος του Ομίλου Κοσμάτος, που αναλύει τις προκλήσεις της αγοράς
