Εμπλοκή στην ιδιωτικοποίηση της Attica Bank

Του Λεωνίδα Στεργίου

Ο υψηλός λογαριασμός από τις τιτλοποιήσεις κόκκινων δανείων και η ανάγκη για αρκετά  μεγαλύτερη αύξηση κεφαλαίου από ό,τι είχε αρχικά συμφωνηθεί προκάλεσαν διαφωνία μεταξύ των βασικών μετόχων, ΤΧΣ και  ΤΜΕΔΕ-Ellington Αποτέλεσμα, να μην υπάρξει συμφωνία για το επιχειρησιακό σχέδιο και το κεφαλαιακό πλάνο που θα έπρεπε να κατατεθεί στην Τράπεζα της Ελλάδος χθες.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η Τράπεζα της Ελλάδος έδωσε προθεσμία δύο ημερών προκειμένου να δώσει χρόνο στους μετόχους να συμφωνήσουν στο ύψος και τον τρόπο της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, ώστε να προχωρήσει η εξυγίανση μέσω ιδιωτικοποίησης της Attica Bank, όπως έχουν δεσμευτεί γραπτώς.

Παράλληλα, έστειλε σαφές μήνυμα ότι θα πρέπει να αρχίσει η εξέταση εναλλακτικών και, εφόσον δεν υπάρξει συμφωνία με το σχήμα της Ellington, θα ανοίξει ο δρόμος για την εύρεση άλλων ιδιωτών επενδυτών. Ωστόσο, μέχρι την οριστική ρήξη, την προτεραιότητα στις διαπραγματεύσεις και στη συμμετοχή στην αύξηση κεφαλαίου διατηρεί η Ellington.

Βασικό πρόβλημα, ο διπλασιασμός σχεδόν των αναγκών για κεφάλαια, σε σχέση με αυτά που είχαν συμφωνηθεί αρχικά. Η αξιολόγηση των τιτλοποιήσεων κόκκινων δανείων μαζί με άλλες ζημίες ανέβασαν την ανάγκη για αύξηση κεφαλαίου στα 600-650 εκατ. ευρώ, έναντι της συμφωνημένης ύψους 365 εκατ. ευρώ για το 2022.

Τυχόν υπέρβαση, σύμφωνα με το πλάνο που είχε συμφωνηθεί, θα καλύπτονταν τμηματικά με νέα αύξηση το 2023 και ενδεχομένως το 2024, μαζί με πιθανή απόκτηση warrants από την Ellington, στην περίπτωση νέας ενεργοποίησης του νόμου περί αναβαλλόμενης φορολογίας (το 2023 για ζημίες της χρήσης του 2022).

Τα νέα δεδομένα αυξάνουν την υποχρέωση για συμμετοχή της Ellington με αρκετά περισσότερα κεφάλαια στην αύξηση κεφαλαίου, ειδικά όταν θα πρέπει να αποκτήσει τουλάχιστον το 50% ώστε να έχει την πλειοψηφία.

Η εξίσωση γίνεται δύσκολη, ακόμα και στο σενάριο των τμηματικών αυξήσεων κεφαλαίων, καθώς θα πρέπει να υπολογιστούν τα ποσοστά του κάθε μετόχου μετά την αύξηση (άρα τα κεφάλαια που θα βάλει στην αύξηση).

Διότι με τα ποσοστά αυτά σε κάθε τμηματική ΑΜΚ καθορίζονται τα δικαιώματα μετά την αύξηση κεφαλαίου, αλλά και την απόσβεση της αξίας της επένδυσης της κάθε πλευράς (ζημία ή κέρδος) από τη συμμετοχή.

Παράλληλα, σε κάθε σενάριο εμπλέκονται και νομικά ζητήματα που ξεκινούν από την ήδη γραπτή δέσμευση των μετόχων μετά την πρώτη ΑΜΚ του 2021 (240 εκατ. ευρώ) και το πλάνο ιδιωτικοποίησης και φτάνουν μέχρι σε θέματα εποπτείας (ΤτΕ, SSM) και Κομισιόν (DG Com).

Επιπλέον, τα δικαιώματα (από τα ποσοστά στο μετοχικό κεφάλαιο και, κατά συνέπεια από τη συμμετοχή στην ΑΜΚ) σχετίζονται με την επιρροή του κάθε μετόχου στο management (μέλη δ.σ.).

Μέχρι αργά χθες το βράδυ, οι μέτοχοι έτρεχαν εναλλακτικά σενάρια, κάνοντας υπολογισμούς και εξετάζοντας και νομικά ζητήματα, χωρίς να καταλήξουν σε καμία απόφαση. Πηγές κοντά στις εξελίξεις εκτιμούν ότι θα υπάρξει συμφωνία, η οποία θα προβλέπει τμηματικές αυξήσεις κεφαλαίου και αυξήσεις ποσοστών της Ellington. Ωστόσο, απομένουν πολλές ακόμα λεπτομέρειες.

Αναβαλλόμενος φόρος

Στη δύσκολη εξίσωση προστέθηκε η πιθανή ενεργοποίηση για τρίτη φορά του νόμου περί αναβαλλόμενης φορολογίας το 2023, λόγω ζημιών της Τράπεζας για τη χρήση του 2022. Το ποσό, όμως, είναι μεγάλο και για να ιδιωτικοποιηθεί η Attica Bank θα πρέπει η Ellington να καλύψει το υψηλότερο ποσοστό της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, συμμετέχοντας, δηλαδή άμεσα με τα περισσότερα χρήματα. Εδώ εντοπίζονται οι διαφωνίες για το ύψος και τον τρόπο συμμετοχής της κάθε πλευράς (ΤΧΣ και Ellington).

Το πρόβλημα με αριθμούς

Οι αξιολογήσεις των τιτλοποιημένων κόκκινων δανείων αποκάλυψαν την ανάγκη για επιπλέον κάλυψη ζημιών 550 εκατ. ευρώ που μαζί με άλλες ζημίες απαιτούν συνολική αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 600-650 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό είναι σχεδόν διπλάσιο από τη συμφωνημένη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου των 365 εκατ. ευρώ, στην οποία είχαν συμφωνήσει οι μέτοχοι. Με την αύξηση αυτή, η οποία είχε προγραμματιστεί μέχρι το τέλος του 2022, ο ιδιώτης μέτοχος να συμμετείχε με το μεγαλύτερο ποσοστό, ώστε το ποσοστό του στην Τράπεζα από το 24,5% σήμερα να ανέβει σε εκείνο του ΤΧΣ (63%). Η μεγάλη διαφορά των κεφαλαιακών αναγκών και η προοπτική για νέες ζημίες με ενεργοποίηση του νόμου περί αναβαλλόμενης φορολογίας για 3η φορά έφεραν τις διαφωνίες.

Τα σενάρια

Οι συζητήσεις συνεχίζονται μεταξύ μετόχων και διοίκησης της Attica Bank, σε συνεννόηση με την Τράπεζα της Ελλάδος. Στις συζητήσεις εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια, τα οποία, παρά τις παραλλαγές, μπορούν να ομαδοποιηθούν ως εξής:

* Αύξηση κεφαλαίου σε δόσεις. Το σενάριο αυτό προβλέπει αντί μιας αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, πχ 600-650 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους, με την Ellington να συμμετέχει με τα περισσότερα κεφάλαια και να ανεβάζει το ποσοστό της στο 63%, να γίνουν δύο τμηματικές αυξήσεις. Η πρώτη θα είναι της τάξεως των 400-450 εκατ. ευρώ και θα πραγματοποιηθεί μέχρι το τέλος του 2022. Το επόμενο κομμάτι θα καλυφθεί από δράσεις που θα προβλεφθούν στο επιχειρησιακό σχέδιο από το ύψος των warrants που θα εκδοθούν υπέρ του Δημοσίου εφόσον ενεργοποιηθεί ο νόμος περί αναβαλλόμενης φορολογίας το 2023 και από μία ακόμα αύξηση κεφαλαίου.

* Σταδιακή αύξηση ποσοστών της Ellington και με τα warrants. To σενάριο αυτό προβλέπει γενικά μικρότερη συμμετοχή στην αύξηση κεφαλαίου από την Ellington το 2022 και σταδιακή αύξηση του ποσοστού της σε πλειοψηφικό, δηλαδή άνω του 50% αλλά όχι απαραίτητα στο 63% του ΤΧΣ, με την αγορά warrants το 2023 και με νέα αύξηση κεφαλαίου. Οι υπολογισμοί του σεναρίου αυτού επηρεάζονται από τα ποσοστά συμμετοχής στις αυξήσεις κεφαλαίου, καθώς καθορίζονται τα δικαιώματα μετά την αύξηση.

* Αδιέξοδο και αναζήτηση νέων ιδιωτών επενδυτών. Το σενάριο αυτό δεν προβλέπει καμία συμφωνία και καμία άλλη παράταση από τις εποπτικές αρχές. Σε αυτό το σενάριο, αναζητούνται νέοι ιδιώτες επενδυτές που θα αγοράσουν το ποσοστό της Ellington και θα συμφωνήσουν στην απόκτηση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών της Attica Bank ώστε να ιδιωτικοποιηθεί και να προχωρήσει η εξυγίανση.

Οι δυσκολίες στη συμφωνία

Σε όλες τις περιπτώσεις, η δυσκολία βρίσκεται το ύψος των κεφαλαίων που θα αναλάβει η κάθε πλευρά, ώστε να ιδιωτικοποιηθεί η Τράπεζα. Δηλαδή, με το ύψος των χρημάτων που καλείται η Ellington να συμμετέχει στην ΑΜΚ, με τα νέα δεδομένα, ώστε να αποκτήσει πλειοψηφικό ποσοστό.

Διότι, είτε αποφασιστεί αύξηση κεφαλαίου 400 εκατ. ευρώ, είτε 650 εκατ. ευρώ, εάν για παράδειγμα δεν βάλει τα περισσότερα χρήματα, το ποσοστό της δεν αυξάνεται και το σχέδιο ιδιωτικοποίησης δεν πραγματοποιείται. Κάτι το οποίο δεν μπορεί να γίνει δεκτό από ΤτΕ, SSM και DGCom, δηλαδή το ποσοστό του ΤΧΣ πρέπει να πέσει κάτω του 50% και μέχρι το 2025 να μηδενιστεί.

ΤΧΣ-Ellington

Ήδη το ΤΧΣ στην πρώτη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου το 2021 (240 εκατ. ευρώ, όταν η Ellington μέσω της Rinoa Ltd εισήλθε με 9,97%) έβαλε τα περισσότερα χρήματα, καθώς το ποσοστό του διαμορφώθηκε στο 63%. Τότε το ΤΜΕΔΕ διαμόρφωσε το ποσοστό του στο 14,7% και ο ΕΦΚΑ στο 10,3%.

Υπενθυμίζεται ότι το ΤΧΣ είχε εισέλθει αρχικά με ποσοστό 68%, όταν απόκτησε τα αδιάθετα warrants από την 1η ενεργοποίηση του νόμου περί αναβαλλόμενης φορολογίας, που μετατράπηκαν σε μετοχές (απαίτηση υπέρ του Δημοσίου). Στη συνέχεια έγινε η ΑΜΚ των 240 εκατ. ευρώ, όπου εισήλθε η Ellington με 9,7%.

Συνεπώς, το ΤΧΣ δεν είναι διατεθειμένο να βάζει συνεχώς τα περισσότερα χρήματα και ταυτόχρονα η Τράπεζα να μην προχωρά στο σχέδιο εξυγίανσης μέσω της ιδιωτικοποίησης. Εξάλλου, μέχρι το 2025 θα πρέπει να έχει αποεπενδύσει.

Επομένως, μια τέτοια απόφαση θα μπορούσε να είναι εις βάρος των συμφερόντων του. Η πλευρά του ιδιώτη μετόχου, από την άλλη, πρέπει να βάλει τώρα αρκετά περισσότερα χρήματα για αποκτήσει πλειοψηφικό ποσοστό στην Τράπεζα, κάτι το οποίο θα πρέπει ίσως να επαναλάβει το 2023 προκειμένου να αγοράσει τα warrants από τον αναβαλλόμενο φόρο.

Πιθανή λύση με πολλούς ακόμα αγνώστους

Έτσι, μια μέση λύση που συζητείται, μεταξύ άλλων, είναι η συμμετοχή της Ellington με ποσοστό τουλάχιστον 10% που κατέχει σήμερα, ώστε αγοράζοντας τα warrants το 2023 και με μία ακόμα αύξηση κεφαλαίου να φτάσει στο πλειοψηφικό ποσοστό. Βάσει αυτού του σεναρίου, στην αύξηση που θα αποφασιστεί για το 2022 ο κάθε μέτοχος θα πάρει μέρος κοντά στο ποσοστό του.

Η λύση αυτή, όμως, έχει πολλές λεπτομέρειες που θα πρέπει να διευκρινιστούν και να συμφωνηθούν ώστε να είναι επωφελές για το ΤΧΣ και για τους υπόλοιπους μετόχους και την Τράπεζα.

Για παράδειγμα, άλλο είναι να παραμείνει το ΤΧΣ με 63% και με τη νέα αύξηση το 2022 και άλλο πχ με 50% και η Ellington να ανέβει στο 25%. Μετά θα πρέπει να εξεταστεί και η επίπτωση για το ΤΜΕΔΕ (ανάλογα με το ποσό που θα εισφέρει στην αύξηση και το ποσοστό το οποίο θα έχει μετά την ΑΜΚ).