Πληροφορική: Εξάρτηση από το Ελληνικό Δημόσιο

Της Αντιόπης Σχοινά

Παρά τη μακρά περίοδο αναδιοργάνωσης και εξυγίανσης από τα "ατοπήματα" της περιόδου 1999-2000, και με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι εταιρείες πληροφορικής δεν φαίνεται να έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν ένα ισχυρό αναπτυξιακό πρότυπο.

Σε αντίθεση με τις τηλεπικοινωνίες, όπου η ανάπτυξη είναι ραγδαία, ο κλάδος της πληροφορικής μοιάζει να μην καταφέρνει να ανεξαρτητοποιηθεί από τον μεγάλο πελάτη του, το ελληνικό δημόσιο. Η εικόνα της αγοράς, παρά τις μαζικές κατακυρώσεις έργων πληροφορικής του Γ΄ ΚΠΣ στη διάρκεια των τελευταίων 18 μηνών, θυμίζει μάλλον γίγαντα σε ύπνωση και όχι αφυπνισμένους πρωταγωνιστές. Ο κλάδος δείχνει χαμηλά ανακλαστικά, τόσο στα οικονομικά μεγέθη που παρουσιάζει όσο και στις αξίες που διαμορφώνει στο ταμπλό της Σοφοκλέους, πέραν δυο - τριών παικτών που εμφανίζουν κινητικότητα.

Με εξαίρεση την εξαγορά της Unisystems από την Infoquest, αλλά και την κίνηση αναδιάρθρωσης της Singular Logic η οποία στοχεύει στην πρωτοκαθεδρία στον τομέα του λογισμικού αλλά και εν γένει της αγοράς, ο κλάδος στο σύνολό του δείχνει να παραμένει μάλλον στάσιμος και με χαμηλές προοπτικές.

Η τελευταία επταετία υπήρξε περίοδος σημαντικής εκκαθάρισης, καθώς από την αγορά πληροφορικής έχουν αποχωρήσει -είτε χρεοκόπησαν, είτε απορροφήθηκαν από άλλες- πάνω από 200 επιχειρήσεις υπολογίσιμου μεγέθους. Σε αυτές συγκαταλέγονταν εταιρείες που υπήρξαν ισχυροί παίκτες όπως ο όμιλος Πουλιάδης & Συνεργάτες, η Informatics Η/Υ, η Intersonic, η Πληροφορική Εργασίας (απορροφήθηκε από την Info-Quest), η Intrasoft (απορροφήθηκε από την Intracom), η Singular (απορροφήθηκε από την LogicDIS) κ.ά. Επίσης, έχει βγει από την αγορά μια σειρά άλλων μικρότερων επιχειρήσεων, όπως η Datamedia, η Ipirotiki Software, η Emphasis Systems, η Hitech κ.ά.

Η αδιάφορη στάση των επενδυτών προς τον κλάδο πληροφορικής, επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι σειρά επιχειρήσεων "κατέρρευσε" χωρίς να εκδηλωθεί κανένα επενδυτικό ενδιαφέρον για την διάσωσή τους. Σήμερα, επιχειρήσεις πληροφορικής συνιστούν "οχήματα" για την είσοδο στο Χ.Α. άλλων επιχειρήσεων, με διαφορετικές δραστηριότητες. Η περίπτωση της Hitech SNT που παραλίγο ν΄ αποτελέσει όχημα για την εισαγωγή της εταιρείας τροφίμων Leader στο Χ.Α. και η περίπτωση της Unibrain και της hellas oline, είναι χαρακτηριστικές.

Επίσης, ο κλάδος ουδέποτε ήταν αρκετά ελκυστικός στους ξένους θεσμικούς κυρίως γιατί συγκεντρώνει μικρές εταιρίες (για τα ευρωπαϊκά δεδομένα) που εμπορεύονται τεχνολογία και όχι επιχειρήσεις που παράγουν τεχνολογία (ο δείκτης τεχνολογίας του Χ.Α. υποχώρησε στο εξάμηνο κατά 11,06%).

Παράλληλα, λόγω του μικρού μεγέθους, το επαγγελματικό μάνατζμεντ με εξαιρέσεις όπως η Unisystems και η SingularLogic μάλλον δεν συναντάται στις επιχειρήσεις του κλάδου, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις διοικούν οι βασικοί μέτοχοι και ενίοτε η οικογένεια των βασικών μετόχων.

Παράλληλα, λίγες είναι οι επιχειρήσεις που έχουν καταφέρει να διαμορφώσουν συστηματική εξαγωγική δραστηριότητα, ενώ οι εξαγωγικές δραστηριότητες του κλάδου φαίνεται να περιορίζονται σε επιχειρήσεις μεσαίου μεγέθους οι οποίες δραστηριοποιούνται σε εξειδικευμένες (niche) αγορές. Εξαίρεση σαφώς αποτελούν η Intralot και η Intracom Holdings.

Ωστόσο, στην ελληνική αγορά φαίνεται να παρουσιάζουν συνεχή ανάπτυξη επιχιερήσεις από τον κλάδο με μεταπρατικό χαρακτήρα. Η Πλαίσιο Computers και η Multirama έχουν καταλάβει τις περίοπτες θέσεις που κατείχαν παλιά οι μεγάλοι παίκτες της πληροφορικής με πολυσχιδείς δραστηριότητες. Οι τελευταίοι άρχισαν να υποχωρούν δραστικά, από τη στιγμή που η πληροφορική άρχισε ν΄ αποτελεί καταναλωτικό αγαθό, για το οποίο η ελληνική αγορά δεν είχε αρθρώσει τη δική της τεχνολογική πρόταση.

Επιλεγμένες εξαγορές αναμένονται στη Βαλκανική από την Info-Quest, ενώ αντίστοιχες κινήσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό αναμένονται από την SingularLogic, η οποία μετά την αναδιάρθρωση και με την ύπαρξη σημαντικής ρευστότητας αναμένεται να πρωταγωνιστήσει σε αυτό το επίπεδο.

Επιπλέον, στο επόμενο διάστημα θα φανούν τα αποτελέσματα από το τελευταίο στοίχημα της Altec που είναι το νέο μοντέλο λειτουργίας της Microland και η προώθηση νέων προϊόντων τεχνολογίας από τη μητρική. Η εταιρεία θα δαπανήσει φέτος περί τα 10 εκατ. ευρώ για τη διαφημιστική υποστήριξη των νέων πρωτοβουλιών.

Η Byte εξακολουθεί να αποτελεί υπόδειγμα υγιούς εταιρείας η οποία αναμένει τα μεσοπρόθεσμα οφέλη από τη συνεργασία με την αμερικανική Google στην Ελλάδα και στη νοτιοανατολική Ευρώπη και ήδη η διοίκηση της εισηγμένης προχώρησε στην ίδρυση θυγατρικής στη Βουλγαρία.

Η Profile, επίσης από τις μικρότερες εταιρείες του κλάδου, παρουσιάζει σημαντική δραστηριότητα με την διοίκηση της να εφαρμόζει συνεπή και συνετή πολιτική επέκτασης στο εξωτερικό και εξειδίκευσης στο χρηματοοικονομικό τομέα.

Στο εξάμηνο ο κλάδος παρουσίασε αύξηση στον κύκλο εργασιών κατά 6,4% σε σχέση με το περυσινό αντίστοιχο διάστημα, άνοδο κατά 7,1% στα EBITDA επηρεαζόμενος εμφανώς από την θεαματική άνοδο των Singular Logic, Informer, Αλφα Γκρίσσιν, και Profile, ενώ αύξηση κατά 9,4% σημειώθηκε και στα κέρδη μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας.

Ωστόσο, η εικόνα για τον κλάδο Είδη- Λύσεις Πληροφορικής, είναι διαφορετική καθώς παρά την μεγαλύτερη αύξηση κύκλου εργασιών στα 13,3%, τα Ebitda σημείωσαν οριακή μείωση κατά 0,6% και τα κέρδη μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας μείωση κατά 101,4% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2006.