Κέρδη - ρεκόρ για τις ελληνικές τράπεζες

Του Γιώργου Δημητρομανωλάκη

Μέσα σε έξι μήνες έβγαλαν σχεδόν όσα είχαν κερδίσει ολόκληρο το 2006. Είναι απίστευτο και όμως αληθινό καθώς τα κέρδη των 7 μεγαλύτερων σε μέγεθος τραπεζών στη χώρα μας προσέγγισαν (εάν επιβεβαιωθούν και οι εκτιμήσεις για την κερδοφορία της Εθνικής που θα προσεγγίσει τα 900 εκατ. ευρώ ) τα 2,7 δισ. ευρώ ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 81% της ετήσιας κερδοφορίας για το 2006 που έφτασε τα 3,3 δισ. ευρώ.

Η κερδοφορία των τραπεζών οφείλεται κυρίως:

* Στα καθαρά επιτοκιακά περιθώρια στα δάνεια (στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά)συνεχίζουν να παραμένουν πάνω από 3% και είναι από τα υψηλότερα μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Για παράδειγμα στην Εθνική το περιθώριο κέρδους προσέγγισε το 4,3% εξαιτίας της τουρκικής Finansbank που δανείζει με περιθώριο άνω του 6%. Στην Eurobank το περιθώριο κέρδους παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 3,22% σε σχέση με πέρυσι, στην Πειραιώς στο 3,03% στην Αlpha Βank στο 2,6% και στην Marfin στο 3,2%. Η Κύπρου μείωσε στο α΄ εξάμηνο του 2007 το περιθώριο της στο 3% από 3,11% που ήταν στο αντίστοιχο διάστημα του 2006. "Χρυσά κέρδη" αποκομίζουν οι τράπεζες εξαιτίας των υψηλών προμηθειών που χρεώνουν σε κάθε συναλλαγή στο γκισέ αλλά και από το γεγονός ότι δανείζουν με επιτόκια που υπερβαίνουν το 11% (στα καταναλωτικά δάνεια) ενώ αντίθετα τα επιτόκια των καταθέσεων δεν υπερβαίνουν σε μέσα επίπεδα το 1,2%.

* Στις χορηγήσεις στα νοικοκυριά στην Ελλάδα που αυξήθηκαν κατά 30%, ενδεικτικό του ότι η λιανική τραπεζική συνεχίζει να δίνει χρυσά κέρδη στις τράπεζες. Βέβαια για την εγχώρια αγορά πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι οι ρυθμοί αύξησης θα υποχωρήσουν κάτω του 15% το αργότερο έως το 2010. Η σημαντική αύξηση του όγκου των δανείων αφορά κυρίως τα στεγαστικά δάνεια. Τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας των αλλεπάλληλων προσφορών, τα νοικοκυριά μεταφέρουν από τη μια τράπεζα στην άλλη τα δάνειά τους, καθώς τα περιθώρια για νέα είναι πλέον περιορισμένα. Και τούτο διότι, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, η ιδιοκατοίκηση στη χώρα μας έχει πλέον ξεπεράσει το 80%.

* Στις χορηγήσεις ειδικά στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπου τα περιθώρια κέρδους δεν υπερβαίνουν το 1% έως 1,5%, ξεπέρασαν το 30%.

* Στα μεγάλα κέρδη των θυγατρικών τους στην ΝΑ Ευρώπης. Οι ελληνικές τράπεζες ήδη έχουν επενδύσει σε αυτές τις χώρες πάνω 10 δισ. ευρώ και οι προσδοκίες είναι υψηλές. Ήδη τα κέρδη από αυτές τις χώρες αντιπροσωπεύουν περίπου το 15% των συνολικών κερδών και εκτιμάται ότι έως το τέλος του 2009 το ποσοστό αυτό θα έχει προσεγγίσει το 40%. Με τους ιδίους ρυθμούς αυξάνονται τα καταστήματα, αλλά και οι υπάλληλοι στις χώρες αυτές, εις βάρος όμως της εγχώριας ανάπτυξης. Για παράδειγμα, η Εθνική κάθε εβδομάδα ανοίγει στην Τουρκία 2 νέα καταστήματα ενώ στην Ελλάδα ένα κάθε μήνα. Στην Eurobank οι χορηγήσεις στις χώρες του εξωτερικού αυξήθηκαν με ρυθμούς άνω του 93%, ενώ αντίστοιχα στην εγχώρια αγορά η άνοδος ήταν μόλις μόνο 21%.

Στο α΄ εξάμηνο του έτους οι περισσότερες τράπεζες προχώρησαν σε μείωση των μη εξυπηρετουμένων δανείων μετά από πιέσεις της Τράπεζας της Ελλάδος που έχει θέσει ως όριο στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια το 3%. Έτσι αυτή την στιγμή ο σχετικός δείκτης βρίσκεται κοντά στα επίπεδα του 3-4%.