Το "μεγάλο κτύπημα" της ΕΧΑΕ!

Του Θανάση Μαυρίδη

Την ώρα που ο γενικός δείκτης τιμών των μετοχών του Χρηματιστηρίου Αθηνών ξεπερνούσε τις 5.000 μονάδες, μόλις της περασμένη Παρασκευή, η τιμή της μετοχής της ΕΧΑΕ έκανε άλμα 7,4%! Κίνηση ασυνήθιστη για τη μετοχή ενός τέτοιου Οργανισμού. Η αγορά "αιτιολόγησε" την ακραία αυτή χρηματιστηριακή συμπεριφορά με το πέρασμα των 5.000 μονάδων, ως κίνηση ευγνωμοσύνης του ευρύτερου επενδυτικού κοινού. Μήπως όμως κρύβεται κάτι περισσότερο από κάτι τόσο αθώο;

Με τις τράπεζες να έχουν περιορίσει τη συμμετοχή τους στην ΕΧΑΕ στο 20%, έχει ανοίξει ο δρόμος για να εμφανιστεί ένας νέος ισχυρός μέτοχος στην εταιρεία. Όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι οι κρούσεις, οι "διερευνητικές επαφές" και ό,τι άλλο συνήθως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις, έχουν συμβεί. Αν η μικρή ΕΧΑΕ δεν είχε μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση από το σαφώς μεγαλύτερο Ιταλικό Χρηματιστήριο, τότε η εταιρεία θα είχε ήδη νέα σύνθεση μετόχων...

Τα funds καραδοκούν…

Η ΕΧΑΕ αποτελεί έναν πιθανό στόχο για όποιον θα ήθελε να "αγοράσει" συμμετοχή στα οικονομικά δρώμενα της χώρας. Μπορεί το "εισιτήριο" αυτό να κοστίζει σήμερα πανάκριβα, αλλά η αξιολόγηση του κόστους είναι διαφορετική για τον καθένα και κρίνεται ως συμφέρουσα ή όχι σε σχέση πάντα με τον επιδιωκόμενο σκοπό του.

Σε περίπτωση που κάποιος μεγάλος εγχώριος παίκτης αποφασίσει να "κτυπήσει" την ΕΧΑΕ, θα έχει κατορθώσει να φέρει σε δύσκολη θέση το τραπεζικό σύστημα και ενδεχομένως θα το υποχρέωνε να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Με άλλα λόγια, ένα πιθανό "κτύπημα" στην ΕΧΑΕ θα μπορούσε να αποτελέσει το πραγματικό εισιτήριο για την είσοδο κάποιου στο club των μεγάλων.

Οι πληροφορίες μας αναφέρουν ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο έχει πράγματι εξεταστεί από συγκεκριμένα κέντρα αποφάσεων, δίχως ακόμη να έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις. Πολλές φορές, όμως, η έκφραση και μόνο της πρόθεσης είναι αρκετή για να μην φτάσουν τα πράγματα στα άκρα! Υπάρχει, δηλαδή, το ενδεχόμενο να "πέφτει" στο τραπέζι το θέμα της ΕΧΑΕ, προκειμένου να βρεθεί λύση σε άλλου είδους ζητήματα που μοιάζουν αυτή τη στιγμή δισεπίλυτα.

Άλλες πληροφορίες υποστηρίζουν ότι με ένα σμπάρο πετυχαίνονται πολλά τρυγόνια και ότι οι λόγοι του όποιου ενδιαφέροντος δεν είναι μόνο λόγοι πολιτικής και διαπραγμάτευσης. Υπάρχει και επιχειρηματικό υπόβαθρο, το οποίο βρίσκεται ακριβώς στην προοπτική υπεραξιών από τη δημιουργία ενός ευρύτερου χρηματιστηριακού κέντρου.

Τα σχέδια αυτά είναι σε γνώση κυβερνητικών αξιωματούχων, οι οποίοι, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πληροφορίες, συνέστησαν "αυτοσυγκράτηση", καθώς δεν θα ήθελαν να ανοίξει ένα τέτοιο μεγάλο μέτωπο και μάλιστα σε προεκλογική περίοδο. Ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου κ. Καπράλος, από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να έχει τέτοιου είδους ανησυχίες. Κι αυτό διότι σε κάθε περίπτωση θα είναι κερδισμένος. Είτε αν διατηρηθεί το σημερινό στάτους κβο, είτε αν αυτό επιχειρηθεί να αλλάξει βίαια. Ειδικά στην τελευταία περίπτωση, ο οποιοσδήποτε νέος μέτοχος θα χρειαστεί να διατηρήσει μία "σχέση" με το παρελθόν, δεν θα θελήσει να σπάσει όλους τους κρίκους της αλυσίδας.

ΕΧΑΕ: Κρίση ταυτότητας

Είναι αλήθεια ότι η ΕΧΑΕ αναζητά εναγωνίως έναν νέο ρόλο. Το μικρό μέγεθος του Ελληνικού Χρηματιστηρίου δεν επιτρέπει στην εταιρεία να ελπίζει ότι θα μπορέσει και στο μέλλον να διατηρήσει τη σημερινή της κερδοφορία. Τα τιμολόγιά της (από τα ακριβότερα στην Ευρώπη) θα μειωθούν αναγκαστικά και οι επιχειρηματικές κινήσεις των μεγάλων χρηματιστηρίων μπορούν ανά πάσα στιγμή να βάλουν την ΕΧΑΕ στη γωνία.

Η κοινή πλατφόρμα με το Κυπριακό Χρηματιστήριο έδωσε νέα κατεύθυνση στις αναζητήσεις της ΕΧΑΕ, αφού στο μεταξύ είχε αποκλειστεί μέσα από εξαντλητικές συζητήσεις το ενδεχόμενο να γίνει σύντομα η εταιρεία παρακλάδι ενός μεγάλου παγκόσμιου χρηματιστηριακού οργανισμού. Κι είναι χαρακτηριστικό του πόσο εκτιμάται αυτή η κίνηση, το γεγονός ότι ο πρώτος VIP που πέρασε το κατώφλι των νέων γραφείων της ΕΧΑΕ στο Βοτανικό ήταν ο πρώην πρόεδρος του ΧΑΚ και νυν υπουργός Παιδείας της Κύπρου κ. Άκης Κλεάνθους.

Το πόσο πετυχημένη θα αποδειχτεί η νέα πλατφόρμα θα εξαρτηθεί από το αν θα συμμετάσχουν σε αυτήν κι άλλα γειτονικά χρηματιστήρια. Αυτή την εποχή όλο το βάρος έχει πέσει στο να πειστούν οι Βούλγαροι χρηματιστές να πούνε το μεγάλο "ναι". Κι είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν κι άλλες ανάλογες τέτοιες προσπάθειες. Από την άλλη πλευρά, όμως, είναι γεγονός ότι η ΕΧΑΕ καθυστέρησε σημαντικά. Έχασε πολύτιμο χρόνο και αυτό όχι κατ΄ ανάγκη από δική της υπαιτιότητα. Πριν από τρία χρόνια, για παράδειγμα, ο ανταγωνισμός στην περιοχή ήταν μηδενικός. Σήμερα τα χρηματιστήρια της περιοχής αποτελούν στόχο εξαγοράς κι άλλων Χρηματιστηριακών Οργανισμών.

Σε ό,τι αφορά τις διαπραγματεύσεις με τους Γερμανούς και τους Γάλλους, αυτές πλέον περιορίζονται στην τύχη του Χρηματιστηρίου Παραγώγων. Αν η αποτίμηση της ΕΧΑΕ ήταν διαφορετική, τότε ίσως και το δικό της μέλλον να αποτελούσε αντικείμενο συζήτησης. Σήμερα, όμως, δεν αποτελεί. Αν καταφέρει, όμως, να αναπτύξει τη χρηματιστηριακή της πλατφόρμα και να αποτελέσει έτσι ένα χρηματιστηριακό κέντρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, τότε τα πράγματα ασφαλώς και θα διαφοροποιηθούν εκ νέου.

Οι βασικοί μέτοχοι πωλούν!

Η διοίκηση Καπράλου έχει φροντίσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα συμφέροντα των βασικών μετόχων της εταιρείας. Η ΕΧΑΕ ήταν το καλύτερο deal για τις μεγάλες ελληνικές τράπεζες. Ή καλύτερα, αποδείχτηκε ένα καταπληκτικό δώρο του πρώην υπουργού οικονομίας του ΠΑΣΟΚ κ. Χριστοδουλάκη.

Οι τράπεζες αγόρασαν την ΕΧΑΕ σε μία νύκτα, αποκτώντας μία στρατηγική θέση στην αγορά και σε βάρος των όποιων ανταγωνιστών τους. Στη συνέχεια πήραν πίσω τα χρήματα που πλήρωσαν για την ΕΧΑΕ με τις γενναιόδωρες επιστροφές κεφαλαίου. Αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό! Περιόρισαν κι άλλο τη συμμετοχή τους, ρευστοποιώντας μετοχές στο ταμπλό. Σήμερα οι τράπεζες έχουν περίπου το 20% των μετοχών της ΕΧΑΕ και μόνο η Eurobank και η Αγροτική έχουν δικαιολογήσει το ρόλο τους και έχουν κρατήσει ποσοστά περί το 5% η κάθε μία.

Πίσω από τις πωλήσεις των μετοχών κρύβεται η προοπτική της δημιουργίας μιας ή περισσοτέρων νέων χρηματιστηριακών πλατφόρμων. Κι αυτός είναι ο επόμενος αντικειμενικός κίνδυνος που αντιμετωπίζει η ΕΧΑΕ. Δηλαδή, ο ανταγωνισμός μέσα στο ίδιο της το σπίτι!

Ακόμη κι αν θεωρήσουμε ότι μία τράπεζα απ’ όλες (ας πούμε η Eurobank) θα θελήσει να διατηρήσει μία πιο στρατηγική θέση στην εταιρεία ή ακόμη και να την αυξήσει, το γεγονός αυτό δεν απομακρύνει τον κίνδυνο να απαντήσουν οι υπόλοιπες τράπεζες με μία άλλη χρηματιστηριακή πλατφόρμα. Το αδιαμφισβήτητο γεγονός είναι ότι η ΕΧΑΕ έχει πάψει να είναι η εταιρεία των τραπεζών. Τα σημερινά ποσοστά συμμετοχής των βασικών της μετόχων, όπως τους έχρισε ο κ. Χριστοδουλάκης, δεν υπάρχουν πλέον και με τον τρόπο αυτόν έχουν αναιρεθεί στην πράξη όλα τα επιχειρήματα που χρησιμοποιήθηκαν τότε για να δικαιολογηθεί αυτό το καταπληκτικό δώρο που είχε κάνει ο τότε υπουργός προς το τραπεζικό σύστημα.

Πόσο κοντά βρισκόμαστε στη δημιουργία μιας νέας ΕΧΑΕ; Είναι δύσκολο να προχωρήσει κανείς σε μία τέτοια πρόβλεψη. Το βέβαιο είναι ότι κάποια στιγμή θα γίνει. Είναι απλά και μόνο θέμα χρόνου. Το πρόβλημα σε αυτή την περίπτωση είναι ότι η ΕΧΑΕ έχει φροντίσει όλα αυτά τα τελευταία χρόνια να διαταράξει τις σχέσεις της με τους φυσικούς της συμμάχους, οι οποίοι δεν είναι άλλοι από τους ιδιώτες χρηματιστές. Οι τελευταίοι θα αναγκαστούν να "στηρίξουν" την κρίσιμη ώρα τις επιλογές της ΕΧΑΕ, αλλά αυτός δεν είναι επαρκής λόγος που να αιτιολογεί τα όσα έχουν συμβεί μέχρι σήμερα...