Συνδικαλιστικά παιχνίδια κατά της Cosco

Του Ηλία Γ. Μπέλλου

Στην προσπάθεια των λιμενεργατών και των οργανωμένων συνδικαλιστικών συμφερόντων στο λιμάνι του Πειραιά να αποσπάσουν προεκλογικά δεσμεύσεις που θα μπορούσαν να αναβάλλουν για μια ακόμη φορά τον διαγωνισμό ιδιωτικοποίησης της ΟΛΠ ΑΕ αποδίδουν κύκλοι της λιμενικής βιομηχανίας αλλά και πολιτικοί παρατηρητές την επίθεση που εξαπέλυσε η Ομοσπονδία Υπαλλήλων Λιμανιών Ελλάδος (ΟΜΥΛΕ) κατά της Cosco. Επιχειρούν όπως προκύπτει οι συγκεκριμένοι λιμενεργάτες να απαξιώσουν στα μάτια της κοινής γνώμης μια ξένη επένδυση που σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία έχει φέρει άνω του ενός δισ. στην Ελλάδα άμεσα και απασχολεί άνω των 1.500 ατόμων.

Ακόμα περισσότερο όμως έχει δημιουργήσει το θεμέλιο λίθο για την ανάπτυξη μιας βιομηχανίας που σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Τράπεζας θα μπορούσε να προσφέρει στην ελληνική οικονομία επιπλέον έσοδα της τάξης των €5,1 δισ. ή 2,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2018 και 125,000 νέες θέσεις εργασίας.

Το "κομματικό DNA" 

Όσον αφορά το "κομματικό DNA"  της ΟΜΥΛΕ, σύμφωνα με όσους παρακολουθούν το  λιμάνι του Πειραιά από κοντά, αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση: η εν λόγω ομοσπονδία προασπίζεται αυστηρά τα δικά της συμφέροντά και δεν είναι δυνατόν να της αποδοθεί κομματική χειραγώγηση, παρά το γεγονός ότι οψίμως κλίνει προς τον ΣΥΡΙΖΑ, προσθέτουν οι ίδιοι κύκλοι.

Η ΟΜΥΛΕ λοιπόν με επιστολή της χθες προς τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων τους ζητά την ακύρωση των δύο προκηρύξεων για την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου των ΟΛΠ και ΟΛΘ και τους καλεί σε διαβούλευση για "προσδιορισμό Εθνικής Λιμενικής Πολιτικής, βασισμένη στον δημόσιο χαρακτήρα των λιμένων" και στρέφεται ξεκάθαρα  κατα της Cosco που ούτε λίγο ούτε πολύ ισχυρίζεται πως απολαμβάνει ευνοϊκά προνόμια και δεν προσφέρει τίποτα. Και αυτό παρά τον υπερτριπλασιασμό των containers που ξεφορτώνονται στον Πειραιά από τότε που ανέλαβε της παραχώρηση δυο προβλητών τους οποίους και ανέπτυξε (ο ένας δεν υπήρχε καν…)

Άνω του ενός δισ. έχει μπει άμεσα και περισσότερα έμμεσα   

Τα χρήματα που έχει ρίξει η Cosco στον Πειραιά, που έχουν μπει στην ελληνική οικονομία, υπερβαίνουν ήδη το ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Αυτά με βάση τις σχετικές πληροφορίες αφορούν την περίοδο από το 2009 έως και το 2014 και περιλαμβάνουν ποσό της τάξης των 500 εκατομμυρίων ευρώ σε καταβολές φόρων, μισθών, ασφαλιστικών εισφορών, εφάπαξ τίμημα για την παραχώρηση και ετήσιων ενοικίων στον ΟΛΠ για την παραχώρηση και άλλων 500 περίπου εκατομμυρίων ευρώ σε επενδύσεις σε πάγια, συμπεριλαμβανομένης της εν εξελίξει νέας επένδυσης των 230 εκατ. στο δυτικό τμήμα του προβλήτα ΙΙΙ. Στο ένα δια αυτό δεν περιλαμβάνονται όμως άλλα έσοδα που έχει δημιουργήσει η παρουσία της Cosco στον Πειραιά σε ελληνικές επιχειρήσεις και την επακόλουθη αύξηση των φόρων που αυτές αποδίδουν στο ελληνικό δημόσιο. Όπως είναι για παράδειγμα αυτές της πετρέλευσης, δηλαδή του εφοδιασμού με καύσιμα των πλοίων, που προσεγγίζουν τους προβλήτες της και τα οποία από 960 πλοία το 2010 αυξήθηκαν σε άνω των 2000 πέρυσι. Ο κύκλος εργασιών αυτός εκτιμάται από την Εθνική τράπεζα ότι αγγίζει τα 300 εκατομμύρια ευρώ ετησίως (στοιχεία 2012).Ήτοι άνω του 1,5 δις. στην πενταετία.

Όμως πολλά περισσότερα θα μπορούσαν να γίνουν εάν δούλευε όλο το λιμάνι με τους ρυθμούς που δουλεύει η Cosco. Αυτό το ξέρουν καλά και οι Δανοί της Maersk ο μεγαλύτερος operator λιμανιών και ναυτιλιακή τακτικών γραμμών στον κόσμο, που διεκδικούν κόντρα στους Κινέζους το 51% της ΟΛΠ ΑΕ στον εν εξελίξει διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ. Ένα διαγωνισμό που αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση να κλείσει με δεσμευτικές προσφορές τον Οκτώβριο και ολοκλήρωση της συναλλαγής νωρίς το 2016.

Στα 5 δισ. ευρώ ετησίως το δυνητικό όφελος από την παραχώρηση

Εάν το λιμάνι του Πειραιά αναπτυχθεί εκτιμάται ότι μπορεί να προσθέσει αρκετές μονάδες στο ελληνικό ΑΕΠ. Συγκεκριμένα σύμφωνα με την Κλαδική Μελέτη: "Λιμάνια Διαχείρισης Εμπορευματοκιβωτίων" που συντάχθηκε από την Εθνική Τράπεζα (τον Απρίλιο του 2013, όταν ο διαγωνισμός βρισκόταν στα πρώτα στάδιά του και δεν φαινόταν ότι δυο χρόνια μετά τίποτα δεν θα είχε γίνει ακόμα), "αύξηση της διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων σε 4,7 εκατ. εμπορευματοκιβώτια το 2015 από 3 εκατ. εμπορευματοκιβώτια το 2012 (σ.σ.: άγγιξε ήδη τα 3 εκατ. και για τους δυο προβλήτες τςη Cosco το 2014) , θα προσφέρει στην ελληνική οικονομία επιπλέον έσοδα της τάξης των €0,9 δισ., που θα οδηγήσουν σε προστιθέμενη αξία της τάξης του 0,4% του ΑΕΠ, ενώ θα δημιουργήσει περίπου 9,000 νέες θέσεις εργασίας. Η μακροπρόθεσμη επίδραση θα μπορούσε να είναι σημαντικά υψηλότερη (€5,1 δισ. ή 2,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2018 και 12.,000 νέες θέσεις εργασίας), μέσω της δημιουργίας δικτύου επιχειρήσεων (cluster) στην περιοχή του λιμανιού του Πειραιά, που περιλαμβάνει σημαντικές έμμεσες επιδράσεις λόγω αυξημένης παραγωγής των κλάδων εκτός του συγκεκριμένου δικτύου – κυρίως προμηθευτών (με πολλαπλασιαστή 1,6)".

Ζημιογόνος ο ΟΛΠ άνευ Cosco

Τα  νούμερα είναι αμείλικτα κατά των όσων ισχυρίζονται πως η παραχώρηση των προβλητών ΙΙ και ΙΙΙ στην Cosco  δεν είναι επικερδής για το δημόσιο αλλά και τον ΟΛΠ: Το 2014 η ΟΛΠ ΑΕ παρουσίασε μείωση 4% του κύκλου εργασιών στα 104,320 εκατ. ευρώ όταν στην ίδια χρήση η Σταθμός Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά ΑΕ (ΣΕΠ), η θυγατρική της Cosco στον Πειραιά που διαχειρίζεται τους προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ του ΟΛΠ παρουσίασε κύκλο εργασιών 134,929 εκατ. ευρώ αυξημένο από τα 116,96 εκατ. το 2013. Τα κέρδη μετά από φόρους του ΟΛΠ μειώθηκαν το 2014 σε 6,76 εκατ. ευρώ από 8,045 εκατ. ευρώ το 2013. Την ίδια περίοδο τα καθαρά μετά φόρων κέρδη της ΣΕΠ ΑΕ το 2014 ενισχύθηκαν στα 22,04 εκατ. από 18 εκατ. το 2013. Ο ΟΛΠ παρά τα αυξημένα έσοδα από το αντάλλαγμα για την παραχώρηση που ενισχύθηκαν από την αυξημένη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων της Cosco -τα οποία ανήλθαν στα επίπεδα των 36,387 εκατ. ευρώ- περιόρισε την κερδοφορία του και τον κύκλο εργασιών του. Χωρίς αυτά τα ποσά θα ήταν βαθιά ζημιογόνος λένε οι αναλυτές. Το φαινόμενο είναι ακόμα πιο έντονο στο πρώτο εξάμηνο του 2015 οπότε και αυξήθηκε το τίμημα που καταβάλλει η θυγατρική της Cosco στον ΟΛΠ αλλά όχι και τα κέρδη του ΟΛΠ που από τον προβλήτα Ι ήταν ζημιογόνος.

Μύθος οι φοροαπαλλαγές των 40 εκατ.

Η ΟΜΥΛΕ όμως κατηγορεί τις ελληνικές κυβερνήσεις (αναφέρει και το όνομα του Γ. Δραγασάκη ρητά) πως κλείνουν το μάτι στην Cosco και τις παρέχουν καθεστώς φοροαπαλλαγών. Ισχυρίζονται μάλιστα πως αυτά τα ποσά φτάνουν μέχρι σήμερα τα 40 εκατομμύρια ευρώ και θα συνεχίζονται για τα επόμενα χρόνια με ποσό άνω των 7 εκατομμυρίων ευρώ ανά έτος.

Η αλήθεια είναι διαφορετική. Στις αρχές Ιουνίου το ελληνικό δημόσιο αντιλαμβανόμενο τον κίνδυνο που εγέρθηκε για αρκετές  παραχωρήσεις στις οποίες έχει προβεί τα τελευταία χρόνια προσέφυγε κατά της απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την οποία θεωρεί παράνομες και μη συμβατές με το κοινοτικό δίκαιο ορισμένες διευκολύνσεις που συνοδεύουν την σύμβαση παραχώρησης της Σταθμός Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά του 2008 με την ΟΛΠ ΑΕ. Κύκλοι της θυγατρικής της Cosco Pacific στην Ελλάδα ΣΕΠ ΑΕ αναφέρουν πως η εν λόγω διευκολύνσεις χρησιμοποιήθηκαν σε πολύ μικρό βαθμό και αφορούν συνολικά ποσό της τάξης του 1,7 εκατ. ευρώ πλέον τόκων.

Επιχειρηματικοί κύκλοι μιλούν για τυπική πρόβλεψη στις μεγάλες παραχωρήσεις που έχουν γίνει στη χώρα και για πολύ ευρύτερη χρήση σε άλλες περιπτώσεις. Ειδικότερα τέτοιες φορολογικές διατάξεις σαν και αυτές στις οποίες αναφέρεται η απόφαση έχουν συμπεριληφθεί, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, σε όλες τις προηγούμενες συμβάσεις παραχώρησης για όλα τα άλλα μεγάλα έργα υποδομής στην Ελλάδα όπως αυτά της Αττικής Οδού, της Γέφυρας Ρίου - Αντιρρίου και του Διεθνή Αερολιμένα στα Σπάτα. Επί της ουσίας η ελληνική πλευρά φαίνεται πως έχει δικαιωθεί σε προηγούμενη φάση της συγκεκριμένης υπόθεσης αφού για το θέμα τον Ιούλιο του 2012 η Επιτροπή έχει ήδη καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν προκύπτει κρατική ενίσχυση από τις διατάξεις της σύμβασης παραχώρησης. Όπως επίσης και ότι έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ορισμένες από τις φορολογικές διατάξεις του άρθρου 2 του Ν. 3755/2009 δεν αποτελούν χορήγηση κρατικής ενίσχυσης. 

Διαβάστε ακόμη: 

* Τον πόλεμο στην Cosco κήρυξαν οι λιμενεργάτες