Ο "άγνωστος πόλεμος" Intralot-Gtech

Του Νίκου Χρυσικόπουλου

Το πρόσφατο νέο επεισόδιο της διαμάχης μεταξύ της Intralot και της αμερικανικής Gtech επί τουρκικού εδάφους, με αφορμή τον διαγωνισμό για το αθλητικό Στοίχημα στην Τουρκία, μπορεί να ξένισε όσους παρακολουθούν εκ του μακρόθεν τις εξελίξεις στην αγορά των τυχερών παιχνιδιών, όχι όμως κι εκείνους που γνωρίζουν τι συμβαίνει πίσω από τις κουΐντες.

Με εκτιμώμενο τζίρο άνω του 1 δισ. ευρώ για το 2006 μέσω 4.500 πρακτορείων ανά την χώρα, το τουρκικό SporToto συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα παιχνίδια αθλητικού στοιχηματισμού. Θεωρείται φυσικό λοιπόν ένας διαγωνισμός για την άδεια λειτουργίας ενός τόσο ελκυστικού παιχνιδιού να κεντρίσει το ενδιαφέρον σχεδόν όλων των εταιρειών του κλάδου διαχείρισης τυχερών παιχνιδιών. Ο διαγωνισμός αυτός έγινε το 2003 και νικήτρια αναδείχθηκε η εταιρεία Inteltek, θυγατρική της Turkcell (55%) και της Intralot (45%), η οποία ανέλαβε για τα επόμενα 8 χρόνια να "τρέξει" το παιχνίδι. Η Gtech όμως αν και δεν συμμετείχε στην διαδικασία προσέφυγε στα δικαστήρια ζητώντας να ακυρωθεί ο διαγωνισμός.

Η συνέχεια είναι γνωστή. Τα τουρκικά δικαστήρια έκριναν ότι οι διαδικασίες δεν ήταν σύννομες οι δραστηριότητες της Inteltek θα πρέπει να διακοπούν μέσα σε διάστημα ενός μηνός. Η απόφαση αυτή επέδρασε αρνητικά σε πολύ μεγάλο βαθμό τόσο στη μετοχή της Intralot που υποχώρησε κατά 14% όσο και στο ελληνικό χρηματιστήριο στη συνεδρίαση της περασμένης Δευτέρας. Χρειάστηκε νομοθετική παρέμβαση από την τουρκική κυβέρνηση μόλις προχθές για να επιλυθεί το ζήτημα και να ομαλοποιηθεί η κατάσταση, αφού εκτός των άλλων το SporToto αποτελεί μεγάλη πηγή εσόδων για το τουρκικό δημόσιο και βασικό χρηματοδότη του ποδοσφαίρου της χώρας. Μέχρι σήμερα 160 ποδοσφαιρικές ομάδες της χώρας έχουν χρηματοδοτηθεί με 248 εκατ. τουρκικές λίρες που προήλθαν από τον τζίρου του παιχνιδιού.

Αυτό που φάνηκε ωστόσο από την τουρκική υπόθεση είναι ότι ο ανταγωνισμός στην παγκόσμια αγορά τυχερών παιχνιδιών έχει πλέον σκληρύνει σε μεγάλο βαθμό. Όπως συμβαίνει σε μπίζνες δισεκατομμυρίων (αναλυτές υπολογίζουν την παγκόσμια αγορά λοταριών και αθλητικού στοιχήματος στα 400 δισ. ευρώ), καμία εταιρεία δεν είναι διατεθειμένη να αφήσει αμαχητί τους ανταγωνιστές της να πάρουν από την "πίτα" της. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για έναν ανταγωνιστή που μέχρι πριν πέντε χρόνια περιορίζονταν στην ελληνική επικράτεια και μόλις το 6,5% των εσόδων του για το 2002 προερχόταν από το εξωτερικό και τώρα κοντράρει τους επί σειρά ετών ηγέτες της αγοράς.

Το χρονικό της κόντρας Intralot-Gtech

Το 2002 μόλις το 6,5% του τζίρου της Intralot προερχόταν από το εξωτερικό αφού η εταιρεία στηριζόταν κυρίως στην σύμβαση με τον ΟΠΑΠ για το "Πάμε Στοίχημα". Αναλυτές αναφέρουν ότι το ενδεχόμενο να μην ανανεωθεί το συμβόλαιο με τον ΟΠΑΠ λειτούργησε ως "μοχλός πίεσης", αναγκάζοντας προ εξαετίας την ελληνική εταιρεία να ενισχύσει την παρουσία της στο εξωτερικό και να φθάσει σήμερα να διαθέτει παρουσία σε 37 χώρες με άνω του 75% του τζίτου της να γίνεται εκτός Ελλάδος.

Στις αρχές της δεκαετίας, όμως, η Intralot έψαχνε ακόμη την θέση της στην παγκόσμια αγορά. Όταν κατάφερε να κερδίσει από την Gtech τον διαγωνισμό για την λοταρία της πολιτείας της Νεμπράσκα στις ΗΠΑ ξεκίνησε, λένε παράγοντες του χώρου, και η "κόντρα" αφού εκτός των άλλων ήταν η πρώτη φορά που μη αμερικανική εταιρεία έπαιρνε τέτοιο έργο. Η Intralot κέρδισε και άλλα έργα με αντίπαλο την Gtech, όπως την λοταρία της πολιτείας του Αϊντάχο και πιο πρόσφατα στην λοταρία της Νοτίου Αφρικής, την οποία τα προηγούμενα επτά χρόνια διαχειριζόταν η αμερικανική εταιρεία και όπως φαίνεται δεν θα την "παραδώσει" χωρίς μια ακόμη δικαστική διαμάχη.

Ένα καίριο όμως "χτύπημα" της Intralot στον ανταγωνιστή της ήταν αυτό στην Ταιβάν. Η Gtech βρισκόταν ήδη στη χώρα με συμβόλαιο που κατατασσόταν πέμπτο σε αξία για την αμερικανική εταιρεία και φυσικά ευελπιστούσε ότι θα συνεχίσει να δραστηριοποιείται στην Ταϊβάν. Όμως, τον διαγωνισμό που αφορούσε την εγκατάσταση και συντήρηση κεντρικού συστήματος για τη λειτουργία τυχερών παιχνιδιών και την εγκατάσταση 8.000 τερματικών στη χώρα κέρδισε η Intralot. Παράλληλα, απέκτησε και το δικαίωμα να επεκταθεί στα παιχνίδια αθλητικού στοιχήματος σε μια αγορά η αξία της οποίας υπολογίζεται άνω των 3 δισ.ευρώ.

Μεταξύ άλλων, η απώλεια αυτού του έργου, σύμφωνα με αναλυτές, έκανε τους νέους ιδιοκτήτες του αμερικανικού ομίλου να μεταβάλλουν την επιχειρηματική τους στρατηγική. Οι ίδιοι λένε πως οι μέτοχοι της DeAgostini, ιδιοκτήτριας της Lottomatica, άρχισαν να εκτιμούν πως πλήρωσαν πολλά χρήματα (η εξαγορά της Gtech από την Lottomatica κόστισε 4,8 δισ. ευρώ) για μια εταιρεία που άρχιζε να χάνει σημαντικούς διαγωνισμούς. Έτσι, σε όποιο διαγωνισμό έχει την δυνατότητα, κάνει "δύσκολη την ζωή" των ανταγωνιστών της με στόχο να μην χαθούν όσο το δυνατόν άλλα συμβόλαια.

Όσο για την Intralot, οι ίδιοι αναλυτές λένε πως επιλέγει πολύ προσεκτικά σε ποιους διαγωνισμούς θα συμμετάσχει. Κάθε υποβολή συμμετοχής απαιτεί σημαντικές δαπάνες για προετοιμασία που η εταιρεία δεν δαπανά εάν δεν έχει μεγάλες πιθανότητες να κερδίσει το έργο. Σταδιακά όμως θα προκηρύσσονται έργα σε νέες υποσχόμενες αγορές ή θα λήγουν συμβόλαια σε ώριμες αγορές και οι δύο αντίπαλοι εάν θέλουν να μεγαλώνουν το κομμάτι τους στην παγκόσμια αγορά θα πρέπει και αυτοί να "ρισκάρουν".

Δεν αποκλείεται τώρα το θέατρο της σύγκρουσης των δύο εταιρειών να μεταφερθεί ξανά στην Ελλάδα. Ο διαγωνισμός για τον τεχνολογικό εξοπλισμό του ΟΠΑΠ εξ αρχής περιελάμβανε δικαστικές αντιπαραθέσεις, υποβολή ενστάσεων για την νομιμότητα συμμετοχής στη διαδικασία και πόλεμο παρασκηνίου. Όσο πλησιάζει η ημέρα που θα ανοίξει ο φάκελος με τον νικητή του πρώτου σκέλους του διαγωνισμού, τόσο φαίνεται να μεγαλώνει με τα νέα δεδομένα η πιθανότητα νέων "συρράξεων" μεταξύ Intralot και Gtech.