ΤΥΡΑΣ-Vivartia: Η "κρυφή" εξαγορά που δεν έγινε ποτέ

Του Βασίλη Γεώργα

Μια πρόταση εξαγοράς της γαλακτοβιομηχανίας ΔΕΛΤΑ – Vivartia που υποβλήθηκε προ τεσσάρων μηνών από την τρικαλινή βιομηχανία «Τυράς» των αδελφών Σαράντη, έρχεται να αποκαλύψει τις έντονες παρασκηνιακές διεργασίες που βρίσκονται πλέον σε εξέλιξη και στοχεύουν στην αναδιάρθρωση της ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας και στην ανακατανομή μεριδίων.

Οι αδελφοί Δημήτρης και Μιχάλης Σαράντης, ιδιοκτήτες της δεύτερης μεγαλύτερης γαλακτοβιομηχανίας στην Ελλάδα που συγκροτήθηκε σταδιακά μέσα από σημαντικές επενδύσεις σε εξοπλισμό, πώληση private label προϊόντων αλλά και τις εξαγορές της «Όλυμπος» και της «Ροδόπη», θέλησαν να «γιορτάσουν» φέτος τα 30 χρόνια από την ίδρυση της Τυράς, εξαγοράζοντας τον ισχυρότερο ανταγωνιστή τους. Όπως αποκάλυψε η διοίκηση του ομίλου, τον περασμένο Νοέμβριο ξεκίνησαν συζητήσεις με τρία υψηλόβαθμα στελέχη της διοίκησης της MIG με στόχο την εξαγορά της ΔΕΛΤΑ, και η Τυράς προσέφερε τίμημα 200 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 100 εκατ. ευρώ σε μετρητά και άλλα 100 εκατ. ευρώ για την ανάληψη τραπεζικών υποχρεώσεων. Η πρόταση φαίνεται να έχει δύο σκέλη: Είτε την απευθείας εξαγορά του 100% της ΔΕΛΤΑ έναντι 200 εκατ. ευρώ, είτε τη συγχώνευση των δύο γαλακτοβιομηχανιών με τη δημιουργία ενός κοινού σχήματος στο οποίο η Τυράς θα ήλεγχε το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό.  

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές η πρότασή δεν έγινε αποδεκτή από τη MIG καθώς αφενός το τίμημα κρίθηκε χαμηλό για μια γαλακτοβιομηχανία με ηγετικά μερίδια στην αγορά και ετήσιο τζίρο άνω των 316 εκατ. ευρώ, και αφετέρου η Vivartia η οποία βαρύνεται από συνολικό καθαρό δανεισμό άνω των 350 εκατ. ευρώ, δήλωσε ότι ο κλάδος των γαλακτοκομικών θα συνεχίσει να αναπτύσσεται αυτόνομα στην αγορά.       

Επισήμως εκπρόσωπος της εταιρείας MIG στον οποίο απευθύνθηκε το Capital, διέψευδε ότι έχει υποβληθεί πρόταση εξαγοράς για τη ΔΕΛΤΑ. Ωστόσο δήλωνε άγνοια για το αν έχουν γίνει διερευνητικές συζητήσεις σε ανεπίσημο επίπεδο αλλά αστειευόμενος έλεγε πως «και η… ΜΙG έκανε πρόταση για να αγοράσει μαζί τη Nestle και την Friesland».
     
Συγκέντρωση στον κλάδο
Όμως η αποκάλυψη των σχεδίων των αδελφών Σαράντη, δείχνει πως ένας νέος πόλεμος συγκέντρωσης για την επικράτηση των ισχυρότερων, έχει ανοίξει στον κλάδο της γαλακτοβιομηχανίας, ο οποίος παρά τα σημαντικά προβλήματα ρευστότητας, υπερδανεισμού και ζημιογόνων αποτελεσμάτων για τους μεγάλους παίκτες, παραμένει ιδιαίτερα δυναμικός σε ότι αφορά τον τζίρο στην εσωτερική αγορά, την εξαγωγική δραστηριότητα αλλά και τις μεγάλες προοπτικές διείσδυσης ελληνικών γαλακτοκομικών προϊόντων όπως το γιαούρτι και η φέτα, στις διεθνείς αγορές.

Οι αδελφοί Σαράντη πιστεύουν πως ο κλάδος της γαλακτοβιομηχανίας θα υποχρεωθεί σύντομα να μπει σε διαδικασία συγκέντρωσης. Τοποθετούν χρονικά τις εξελίξεις στο τέλος του 2015, και αφού πρώτα ξεκαθαρίσει το επενδυτικό περιβάλλον στην Ελλάδα αλλά και η στρατηγική σε ότι αφορά την διαχείριση των επιχειρηματικών δανείων από τις τράπεζες.

Οι ίδιοι έχουν την πεποίθηση πως λόγω μεγέθους, ρευστότητας και στρατηγικής, η Τυράς έχει τα φόντα να  πρωταγωνιστήσει σε αυτόν τον νέο κύκλο συγκέντρωσης και δεν κρύβουν την εκτίμηση πως θα υπάρξουν μικρότερες γαλακτοβιομηχανίες που δεν θα αντέξουν και θα βγουν εκτός αγοράς, αλλά και μεγαλύτερες οι οποίες θα υποχρεωθούν να προχωρήσουν σε αιματηρές περικοπές προσωπικού και μείωση λειτουργικών εξόδων για να επιβιώσουν. Όταν ρωτήθηκαν μάλιστα για τις προθέσεις τους σε ό,τι αφορά την συνεταιριστική γαλακτοβιομηχανία Τρικάλων «Τρίκκη», είπαν χαρακτηριστικά πως «αν την εξαγοράζαμε θα ήταν για την κλείσουμε. Δεν το κάνουμε ακριβώς για να μην την κλείσουμε».

Φιλόδοξα σχέδια έχουν ήδη ξεκινήσει να υλοποιούνται από την Τυράς και στο μέτωπο της συγκέντρωσης του κλάδου σε ότι αφορά την εμπορική διαχείριση προϊόντων στις ξένες αγορές.

Ο όμιλος επιδιώκει να αποτελέσει κεντρικό πυλώνα εμπορικής διαχείρισης γαλακτοκομικών στα πρότυπα της Ιταλίας όπου παρά τον μεγάλο αριθμό τυροκομικών μονάδων, υπάρχουν μόνο 2 οργανισμοί εμπορικής διαχείρισης. Η εταιρεία έχει ήδη έρθει σε συμφωνία με πέντε τυροκομικές μονάδες στην Ελλάδα με στόχο να εμπορεύεται για λογαριασμό τους τις ποσότητες φέτας και να πετύχει καλύτερες τιμές στα σούπερ μάρκετ της Βόρειας Ευρώπης.

Δεύτερος παίκτης στην Ελλάδα
Την τελευταία δεκαετία, σε μια περίοδο που ο κλάδος των γαλακτοκομικών στην Ελλάδα βίωσε σοβαρά προβλήματα και κατέστη σταδιακά ζημιογόνος σε πολλές βασικές κατηγορίες προϊόντων όπως το γάλα, η Τυράς κατέφερε να χτίσει σταδιακά μια πολύ διαφορετική εικόνα κυρίως χάρη στην ανάπτυξη ισχυρών σημάτων στην εγχώρια αγορά (γάλατα, τυριά και γιαούρτια), τις εξαγορές αλλά και την σημαντική συνδρομή των παραγωγικών εγκαταστάσεων στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία. Συνολικά από το 2004 μέχρι σήμερα η Τυράς υλοποίησε επενδύσεις 212 εκατ. ευρώ, μεγάλο μέρος των οποίων διοχετεύθηκε στις διεθνείς δραστηριότητες του ομίλου, ενώ για την επόμενη πενταετία έχει προϋπολογίσει νέες επενδύσεις ύψους 75 εκατ. ευρώ σε μηχανολογικό εξοπλισμό και χωρίς στο κονδύλι αυτό να περιλαμβάνονται κεφάλαια για τυχόν εξαγορές.

Ο Τζίρος του ομίλου υπερδιπλασιάστηκε από τα 123 εκατ. ευρώ το 2004 στα 295 εκατ. ευρώ το 2014 και αναμένεται να φτάσει τα 315 εκατ. ευρώ φέτος και τα 400 εκατ. ευρώ το 2019 σύμφωνα με τις επίσημες εκτιμήσεις της διοίκησης. Την ίδια περίοδο οι πωλήσεις εξωτερικού εξαπλασιάστηκαν και έχουν φτάσει να αντιστοιχούν στο 30% του τζίρου του ομίλου. Από τα 12 εκατ. ευρώ το 2004 έκλεισαν πέρυσι στα 86 εκατ. ευρώ και αναμένεται να ξεπεράσουν τα 100 εκατ. ευρώ φέτος και τα 150 εκατ. ευρώ την επόμενη πενταετία. Η λειτουργική κερδοφορία επίσης αυξήθηκε με διψήφιους ρυθμούς από τα επίπεδα των 20 εκατ. ευρώ στα 49 εκατ. ευρώ το 2014 και με στόχο να αυξάνεται με μέσο ετήσιο ρυθμό 8% ως το 2019 οπότε αναμένεται να φτάσει τα 70 εκατ. ευρώ. Σε επίπεδο αποτελεσμάτων, ο όμιλος είναι αυτή τη στιγμή ο πλέον κερδοφόρος στην αγορά με κέρδη προ φόρων 22 εκατ. ευρώ για το 2014 και με μια μόνο ζημιογόνο χρήση στη διάρκεια της κρίσης, όταν το 2012 εμφάνισε ζημιές 4 εκατ. ευρώ.

Ήταν η χρονιά που παρά την σταθερή εξέλιξη των μεγεθών της, η Τυράς εκμεταλλεύτηκε την κρίση για να κάνει περικοπές μισθών κατά 10% στο προσωπικό της στην Ελλάδα και να μειώσει τον αριθμό των εργαζομένων της. Τις μειώσεις αυτές, πλέον έχει αρχίσει να υποκαθιστά με bonus και νέες αυξήσεις καθώς φέτος οι αποδοχές του προσωπικού θα αυξηθούν κατά 3%. Στον όμιλο απασχολούνται σήμερα 1119 εργαζόμενοι, εκ των οποίων οι 718 στην Ελλάδα (Τρίκαλα, Λάρισα και Ξάνθη) κι άλλοι 401 στις θυγατρικές στη Βουλγαρία (TYRBUL) στη Ρουμανία (FLB Romania) και στις δύο εμπορικές επιχειρήσεις της Όλυμπος στην Ιταλία και τη Γερμανία. Το προσωπικό στην Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά 140 άτομα την τελευταία δεκαετία, ενώ στο εξωτερικό έχουν γίνει 266 προσλήψεις (από 135 οι απασχολούμενοι ξεπέρασαν τους 400).

Από πλευράς μεριδίων, η Τυράς βρίσκεται στις κορυφαίες θέσεις μεταξύ των leaders στον κλάδο. Όπως υποστηρίζει η διοίκησή της, είναι δεύτερη στο γάλα με μερίδιο αγοράς  20%, επίσης δεύτερη στο στραγγιστό γιαούρτι και τρίτη στο σύνολο της αγοράς γιαουρτιού με 12%, δεύτερη στους χυμούς με μερίδιο 22% και τρίτη στα τυριά με 5%.