Τι σημαίνει η δικαίωση της Αλουμίνιον για τη βιομηχανία

Του Χάρη Φλουδόπουλου

Η νομική ερμηνεία της χθεσινής απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που δικαιώνει τις θέσεις της Αλουμίνιον και αποφαίνεται ότι δεν υπάρχει παράνομη κρατική ενίσχυση στα τιμολόγια της ηλεκτρικής ενέργειας που απολάμβανε η βιομηχανία είναι το πρώτο πολύ σοβαρό κομμάτι των χθεσινών εξελίξεων. Εκτός όμως από τις νομικές παραμέτρους της υπόθεσης ΔΕΗ – Αλουμίνιον η οποία επί χρόνια απασχόλησε όχι μόνο τις δύο εταιρείες, τα ελληνικά και διεθνή δικαστήρια αλλά και θεσμικά όργανα (διαιτησία ΡΑΕ) καταλήγοντας σε όλα τα επίπεδα σε δικαίωση των θέσεων της βιομηχανίας, υπάρχει και μια άλλη εξίσου σημαντική διάσταση. 

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια γενικότερη στροφή σε πολιτικό αλλά και θεσμικό επίπεδο, στον τρόπο που αντιμετωπίζονται τα προβλήματα της βιομηχανίας, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι μια στροφή που ξεκίνησε από το 2012 και τον τότε Επίτροπο βιομηχανίας Αντόνιο Ταγιάνι, ο οποίος ξαναέβαζε στο επίκεντρο την ανάγκη χάραξης μιας νέας βιομηχανικής πολιτικής, μιλώντας για επαναβιομηχάνιση της Ευρώπης και αύξηση του μεριδίου της βιομηχανίας στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ στο 20% μέχρι το 2020.

Έκτοτε έχουν ληφθεί σε κεντρικό επίπεδο σημαντικές αποφάσεις που δείχνουν μια αλλαγή στη στάση των Βρυξελλών, που πλέον παραδέχονται ευθέως ότι υπάρχει θέμα υψηλού κόστους ενέργειας και δείχνουν – παρά τις καθυστερήσεις και μερικές φορές τα πισωγυρίσματα – ότι γίνονται κάποια βήματα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας. Στην κατεύθυνση αυτή καθοριστικό ρόλο έπαιξε και το καμπανάκι που χτύπησε το νέο μεγάλο κύμα μετανάστευσης παραγωγικών βιομηχανιών προς τις ΗΠΑ, όπου οι εταιρείες βρήκαν εγγυημένα χαμηλό κόστος ενέργειας ελέω shale gas.

Για παράδειγμα τους τελευταίους μήνες υποβλήθηκαν από πολλά κράτη και εγκρίθηκαν από την Κομισιόν αιτήματα για μέτρα που στο παρελθόν εκτιμάται μετά βεβαιότητας ότι θα είχαν απορριφθεί ως κρατικές ενισχύσεις όπως η αντιστάθμιση του κόστους των ρύπων, η μείωση της φορολογίας για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, σχέδια διακοψιμότητας κλπ. 

Ακόμη και η διαμάχη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το περίφημο “backloading” (την πρόταση για την τεχνητή απόσυρση δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπής προκειμένου να αυξηθεί το κόστος τους στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας ρύπων) κατέληξε σε έναν συμβιβασμό με κέρδη για τη βιομηχανία που διαμαρτυρόταν για το υψηλό κόστος που προκαλεί το ETS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Ρύπων) ο οποίος μέχρι πριν μερικά χρόνια θα θεωρείτο αδιανόητος. 

Είναι σαφές λοιπόν το consenus στην Ευρώπη για την ανάγκη της ενίσχυσης της βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας και με αυτό το πρίσμα η χθεσινή απόφαση έρχεται να αποτυπώσει και στην Ελλάδα το θετικό κλίμα. 

Αν και ήδη τον τελευταίο χρόνο η κυβέρνηση έχει θέσει ψηλά στις προτεραιότητές της, τη βιομηχανική ατζέντα δρομολογώντας μια σειρά από θετικά βήματα για την ικανοποίηση των αιτημάτων μείωσης του ενεργειακού κόστους. Υπό την έννοια αυτή, η υπόθεση αυτή έρχεται από το παρελθόν, όταν η απουσία βιομηχανικής πολιτικής έδινε έδαφος ώστε ζητήματα όπως το κόστος της ενέργειας να αντιμετωπίζονται ως πεδίο αντιπαράθεσης και όχι ως ευκαιρία για τη χάραξη ανταγωνιστικής βιομηχανικής πολιτικής.

Διαβάστε ακόμη:

- Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δικαιώνει την Αλουμίνιον της Ελλάδος