Τι συμβαίνει με Eurobank – επίμαχο νομοσχέδιο

Του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Σε μείζον πολιτικό, εκτός από τραπεζικό, ζήτημα έχει εξελιχθεί η οριστικοποίηση και κατάθεση του νομοσχεδίου που θα καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο θα γίνονται οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των τραπεζών στο μέλλον και θα αποτελέσει αφετηρία για την επιστροφή της Eurobank σε χέρια ιδιωτών.

Μάλιστα, η διελκυστίνδα μεταξύ Τρόικας και κυβέρνησης για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού και την εκταμίευση της δόσης είχε ως αποτέλεσμα τη μετάθεση της ΑΜΚ της Eurobank. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, η αύξηση εκτιμάται ότι θα καθυστερήσει κατά περίπου έξι εβδομάδες, με αποτέλεσμα η διεξαγωγή της να τοποθετείται για τα τέλη Μαρτίου, έναντι του αρχικού σχεδιασμού για τις αρχές Φεβρουαρίου. Ωστόσο, δε λείπουν οι ανησυχίες ότι το ασταθές πολιτικό σκηνικό, οι ενδοκυβερνητικές αντιδράσεις και η εύθραυστη  κοινοβουλευτική πλειοψηφία, θα “υποχρεώσουν” σε νέα καθυστέρηση ίσως και για μετά τις εκλογές.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το τελικό ποσό της αύξησης θα καθοριστεί από την Eurobank και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα των stress tests που αναμένεται να γνωστοποιήσει η Τράπεζα της Ελλάδος με την έλευση της Τρόικας στην Αθήνα.

Η τράπεζα έχει ανακοινώσει ότι εκτιμά τις ανάγκες της στα 2 δισ. ευρώ, ωστόσο οι εξελίξεις στο θέμα του αναβαλλόμενου φόρου σε συνδυασμό με τα ευρήματα της μελέτης της BlackRock ενδέχεται να αλλάξουν τα δεδομένα. Σημειώνεται ότι μετά τις αλλαγές στην προσμέτρηση του αναβαλλόμενου φόρου που υιοθέτησε η Τράπεζα της Ελλάδος, ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας της Eurobank αναμένεται να εμφανίσει πολύ σημαντική βελτίωση και να κινηθεί, κατά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του 2013, σε επίπεδο υψηλότερο του 9%.

Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο (βελτίωση λόγω αναβαλλόμενου), η Eurobank δεν έχει άμεση ανάγκη άντλησης κεφαλαίων. Αυτό δε σημαίνει ότι «γλιτώνει» την ΑΜΚ, αλλά ότι έχει μεγαλύτερη άνεση κινήσεων. Οι όποιες ανάγκες προκύψουν από τα stress tests θα πρέπει να καλυφθούν με διάφορες ενέργειες σε προκαθορισμένο χρονικό ορίζοντα και επομένως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα κεφαλαιακού κενού έως την πραγματοποίηση της ΑΜΚ.

Η διαδικασία κεφαλαιακής ενίσχυσης πρέπει, έτσι και αλλιώς, να συνεχιστεί κυρίως για να ακολουθήσει η Eurobank την πορεία ιδιωτικοποίησης των υπόλοιπων συστημικών τραπεζών.

Πολλοί αναρωτιούνται γιατί δεν καλύπτει τις ανάγκες το ΤΧΣ, περιμένοντας να πουλήσει τις μετοχές στο μέλλον, όταν θα έχουν βελτιωθεί οι συνθήκες. Όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές, η είσοδος ιδιωτών επενδυτών μπορεί να οδηγεί το ΤΧΣ σε dilution, ωστόσο διατηρεί ανέπαφο το κεφαλαιακό του “μαξιλάρι” με το οποίο μπορεί να εγγυηθεί τη σταθερότητα στο τραπεζικό σύστημα.

Όπως έχει γράψει στο παρελθόν το Capital.gr, το ενδιαφέρον για την ΑΜΚ της Eurobank είναι δεδομένο, με... πρώτη και καλύτερη την Fairfax αλλά και άλλα επενδυτικά κεφάλαια. Ωστόσο, το ερώτημα είναι τι τιμή είναι έτοιμοι να πληρώσουν οι επενδυτές για να μπουν στην τράπεζα. Ξένα funds που αποτελούν ισχυρά ονόματα στις διεθνείς αγορές και διαθέτουν τραπεζικό... ιστορικό έχουν κάνει γνωστό το ενδιαφέρον τους αλλά κανείς δεν γνωρίζει τι θα πράξουν αν υπάρξει νέα καθυστέρηση.

Επίσης γνωστή, έχουν κάνει και την τιμή που θεωρούν εύλογη. Και αυτό γιατί, όπως εξηγούν αναλυτές ξένων οίκων, αγοράζοντας την τράπεζα αναλαμβάνουν παράλληλα το ρίσκο καταγραφής πιστωτικών ζημιών εξαιτίας των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Έτσι θέλουν να γίνει η ΑΜΚ με όρους αγοράς.

Ένα άλλο σημείο που πρέπει να διευκρινιστεί είναι ότι το ΤΧΣ δεν πουλάει μετοχές. Άρα δεν εγγράφει άμεσα ζημία από την κεφαλαιακή ενίσχυση της Eurobank από ιδιώτες. Θα υποστεί όμως dilution από την είσοδο επενδυτών, δηλαδή θα μειωθεί το μερίδιο που θα κατέχει στην τράπεζα.

Η τιμή της αύξησης κεφαλαίου αναμένεται να διαμορφωθεί σε επίπεδα κοντά στη χρηματιστηριακή τιμή μείον κάποιο discount, όπως συμβαίνει διεθνώς. Είναι βέβαιο πως η τιμή αυτή θα είναι χαμηλότερη από τη μέση σταθμισμένη τιμή απόκτησης των μετοχών της Eurobank που κατέχει το ΤΧΣ.

Παράλληλα, το ΤΧΣ –και άρα το δημόσιο– διατηρεί τις προοπτικές ανάκτησης των κεφαλαίων που έχουν διατεθεί για την ενίσχυση της τράπεζας καθώς η πολυαναμενόμενη βελτίωση του κλίματος θα οδηγήσει σε άνοδο των μετοχών στο ταμπλό του ΧΑ.

Μετά την ΑΜΚ

Εκτιμάται ότι μία αύξηση κεφαλαίου ύψους, για παράδειγμα, 2 δισ. ευρώ, η οποία θα καλυφθεί πλήρως από ιδιωτικά κεφάλαια συνεπάγεται ότι το ποσοστό του ΤΧΣ στην Eurobank θα μειωθεί περίπου στο 50%, ωστόσο το ΤΧΣ θα διατηρήσει στην κατοχή του το σύνολο των μετοχών που διαθέτει σήμερα. Δηλαδή, το ΤΧΣ θα έχει μια μικρότερη συμμετοχή σε μια μεγαλύτερη τράπεζα. Έτσι θα αποσκοπεί σε αύξηση της τιμής της μετοχής στο μέλλον, καθώς σε διαφορετική περίπτωση η μη πραγματοποίηση αύξησης θα εκληφθεί ως αδυναμία από τις αγορές.

Η Eurobank έχει πολύ λίγες μετοχές σε ελεύθερη διασπορά (μόλις 4,8% του συνόλου), που σημαίνει ότι δεν προσελκύει σημαντικούς θεσμικούς επενδυτές. Την ίδια ώρα, χρειάζεται τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ –ποσό που αναμένεται να μειωθεί λόγω της αναγνώρισης του αναβαλλόμενου φόρου– με αποτέλεσμα οι επενδυτές να μένουν μακριά, αφού περιμένουν να δουν τι θα γίνει με την ανακεφαλαιοποίησή της.

Όπως εξηγούν παράγοντες της αγοράς, το ΤΧΣ, δεδομένου ότι το ποσοστό του θα υποχωρήσει στο 50%, θα μπορέσει να πάρει πίσω τα 6,5 δισ. ευρώ που επένδυσε στη Eurobank, αν πουλήσει σε συνολική κεφαλαιοποίηση της Eurobank ανώτερη των 13 δισ. ευρώ. Μετά την αύξηση κεφαλαίου η καθαρή θέση της τράπεζας θα διαμορφωθεί κοντά στα 6 δισ. ευρώ.

Άρα το ΤΧΣ θα μπορέσει να ανακτήσει το σύνολο των κεφαλαίων ή και να καταγράψει κέρδος αν η χρηματιστηριακή τιμή της Eurobank διαμορφωθεί σε περίπου 2 φορές την καθαρή της θέση, ήτοι ο δείκτης P/BV να είναι 2. Κάτι που όπως εκτιμούν οι ίδιοι, δεν θεωρείται απίθανο, υπό την προϋπόθεση ότι οι οικονομικές συνθήκες θα βελτιωθούν. Σημειώνεται ότι οι ελληνικές τράπεζες διαπραγματεύονταν προ κρίσης 2,5-3 φορές την καθαρή τους θέση.

Σε όρους αγοράς, η επιτυχημένη κάλυψη της ΑΜΚ μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της χρηματιστηριακής της αξίας, αφού θα αποτελέσει ένα ξεκάθαρο μήνυμα για μελλοντικές τοποθετήσεις στις ελληνικές τράπεζες.

Εξάλλου, στη Eurobank πιστεύουν ότι με την ανακοίνωση των stress tests, θα υπάρχει μία σαφής και οριστική εκτίμηση για τις κεφαλαιακές ανάγκες της τράπεζας, η οποία θα διαλύει κάθε αμφιβολία ως προς τα κεφαλαιακά της δεδομένα. Κατά συνέπεια οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές θα έχουν μία πλήρη και ξεκάθαρη εικόνα για τη μελλοντική τους επένδυση. Αποκλείεται, έτσι, οποιαδήποτε συζήτηση ή αμφισβήτηση για το ενδεχόμενο να χρειαστούν εκ νέου κεφαλαιακές ενισχύσεις στο ορατό μέλλον και, επομένως, βελτιώνονται τα δεδομένα για τη συμμετοχή στη διαδικασία της ΑΜΚ.