Ένας Γεωργιανός στο άρθρο 99

Του Νίκου Χρυσικόπουλου

Ήταν πριν από περίπου τρία χρόνια όταν στο μετοχολόγιο των τριών μεγαλύτερων ελληνικών εταιρειών ιχθυοκαλλιέργειας –Νηρέα, Σελόντα και Δία– εμφανίστηκε ένα ασυνήθιστο όνομα: Kakha Bendukidze.

Η έρευνα που ακολούθησε αναφορικά με την ταυτότητα του νέου τους μετόχου προκάλεσε αναστάτωση. Επρόκειτο για τον πρώην υπουργό Εξωτερικών της Γεωργίας και στη συνέχεια υπουργό Επικρατείας της χώρας του, ο οποίος αφού άφησε τα πολιτικά έδρανα έχτισε φήμη ως ένας από τους πιο γνωστούς ιδιώτες επενδυτές στο κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών. Η είσοδός του στην Ελλάδα, έπειτα από επενδύσεις που πραγματοποίησε στην Αυστραλία και τις ΗΠΑ, θεωρήθηκε η απαρχή σοβαρών εξελίξεων, όπως και συνέβη.

“Δούρειος Ίππος” για την είσοδο του Γεωργιανού επιχειρηματία στον εγχώριο κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών αποτέλεσε η Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες, συμφερόντων τότε της οικογένειας Πιτάκα, η οποία και σταδιακά αποχώρησε παραχωρώντας το μεγαλύτερο μέρος της συμμετοχή της (σήμερα ο Σ. Πιτάκας διατηρεί το 8,5%). Στη Δίας ο Bendukidze έφθασε να ελέγχει το 85% (σ.σ. σήμερα η άμεση συμμετοχή του είναι στο 43% και 42% έχει περάσει στον έλεγχο του ΤΧΣ μέσω των Εθνικής, Alpha, Eurobank, Πειραιώς), ενώ με συνεχείς αγορές μέσω του Χρηματιστηρίου επιχείρησε να αποκτήσει τον έλεγχο και στις άλλες δύο μεγάλες εταιρείες του κλάδου, τη Νηρέας και τη Σελόντα.

Ο στόχος του, όπως μετέφεραν συνομιλητές του, ήταν να προχωρήσει στην δημιουργία “μιας ηγέτιδας εταιρείας διεθνώς, μέσα από τη συγκέντρωση του κλάδου της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας", κοινώς να δημιουργηθεί μια υπερδύναμη στην παγκόσμια αγορά των προϊόντων μεσογειακής ιχθυοκαλλιέργειας.

Κινούμενος επιθετικά, κατάφερε να αποκτήσει, άμεσα ή μέσω της εταιρείας του Linnaeus Capital Partners, το 23,68% του Νηρέα και το 19% της Σελόντα. Ελέγχοντας πλέον σημαντικό ποσοστό του μετοχικού τους κεφαλαίου, θέτει ευθέως στο τραπέζι το ζήτημα μιας υπερ-συγχώνευσης των τριών εταιρειών, ενώ πραγματοποίησε άνοιγμα και στην Ανδρομέδα, με τη Global Finance όμως να μην αφήνει περιθώρια συζητήσεων. 

Αν και οι τρεις μεγάλοι βρέθηκαν στο ίδιο τραπέζι, ο σχεδιασμός του Bendukidze δεν έγινε πράξη, τουλάχιστον στο βαθμό που θα επιθυμούσε. Σελοντα και Νηρέας εκφράζουν επιφυλάξεις αναφορικά με το πλάνο του Γεωργιανού. Ο Α. Μπελλές, βασικός μέτοχος του Νηρέα είναι ξεκάθαρος από την αρχή, τασσόμενος υπέρ των συγχωνεύσεων, αρκεί, όπως επέμενε διαρκώς, να γίνουν με σχέδιο και να πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως ο λεπτομερής σχεδιασμός, η ενδελεχής μελέτη σκοπιμότητας και αποδοτικότητας και κυρίως να υπάρχει η στήριξη από τους μετόχους και τις τράπεζες.

Στην πορεία, πάντως, οι βασικοί μέτοχοι της Σελόντα έρχονται πιο κοντά στον Bendukidze και τον περασμένο Απρίλιο αποδέχονται την πρόταση συγχώνευσης με τη Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες. Όμως οι συνθήκες στην αγορά δεν είναι πια οι ίδιες με την περίοδο που έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιό του ο Γεωργιανός, και κυρίως έχει αλλάξει άρδην η κατάσταση στις τράπεζες.  

«Καμπανάκια»

Η ύφεση και ο υψηλός δανεισμός (παθογένεια σχεδόν εγγενής για τις εταιρείες του κλάδου) επιδεινώνει τα οικονομικά μεγέθη τόσο της Δίας, όσο και της Σελόντα. Τα «καμπανάκια» είχαν ηχήσει από νωρίς: στην ετήσια έκθεση οικονομικών αποτελεσμάτων για το 2012 της Δίας, η διοίκηση είχε εκτιμήσει ότι ο όμιλος θα είναι σε θέση να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του (ήτοι λειτουργικές και δανειακές υποχρεώσεις) για τους επόμενους 12 μήνες.

Στην ίδια έκθεση αναφέρονταν πως η Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες βασίζονταν κυρίως στις κεφαλαιακές ενισχύσεις του βασικού της μετόχου (Tethys Ocean, θυγατρική της Linnaeus Capital Partners του K. Bendukidze) για να καλύψει τις τρέχουσες ανάγκες. Μέσα στο 2012 ο βασικός μέτοχος ενίσχυσε το κεφάλαιο κίνησης της εταιρείας με ταμειακές διευκολύνσεις 3,7 εκατ. ευρώ. 

Η Δίας στο σύνολο της περυσινής χρήσης εμφάνισε ζημιές 28 εκατ. ευρώ και εμφάνισε αρνητικές ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες, ενώ και το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων ήταν αρνητικό. Οι ορκωτοί λογιστές επεσήμαιναν πως αυτές οι συνθήκες υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας που μπορεί να εγείρει σημαντική αμφιβολία για την ικανότητα του ομίλου και της εταιρείας να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους. Το σύνολο των υποχρεώσεων της Δίας στο τέλος του 2012 έφθανε τα 172 εκατ. ευρώ. Από αυτά, τα 99 εκατ. ευρώ αφορούν σε βραχυπρόθεσμα δάνεια και τα 12,6 εκατ. ευρώ σε μακροπρόθεσμα δάνεια. 

Στο εξάμηνο του 2013 η κατάσταση δεν βελτιώθηκε: όµιλος και εταιρεία είχαν αρνητική καθαρή θέση 40,4 εκατ. ευρώ και 26,4 εκατ. ευρώ. αντίστοιχα, πραγματοποιώντας αρνητικές ταµειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της περιόδου. Η εταιρεία έφθασε σε σημείο να κλείσει τη μονάδα της στον Πόρο, ενώ λόγω έλλειψης ρευστότητας αδυνατούσε να προμηθευτεί με επαρκείς ποσότητες ιχθυοτροφών, με αποτέλεσμα την ελλιπή σίτιση των ψαριών της. 

Με τα δεδομένα αυτά, ήταν θέμα χρόνου να αποφασιστεί πως ο μόνος δρόμος για την αναδιάρθρωση των οφειλών της Δίας και την ομαλή συνέχιση της λειτουργίας της είναι η προσφυγή στο άρθρο 99. Κατά πόσον θα επιτευχθεί αυτό και υπό ποιους όρους, μένει να αποδειχθεί, ενώ αναμένεται να γίνουν γνωστές και οι λεπτομέρειες του σχεδίου αναδιάρθρωσης. Την ίδια στιγμή, η Σελόντα που βρισκόταν σε τροχιά συγχώνευσης με τον Δία πέτυχε να συμφωνήσει την παράταση αποπληρωμής όλων των ληξιπρόθεσμων δανειακών υποχρεώσεων με τις πιστώτριες τράπεζες. Ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση απαιτείται τεράστια προσπάθεια βελτίωσης της κατάστασης: στο τέλος του περασμένου Ιουνίου η εταιρεία είχε αρνητικά αποτελέσματα μεγαλύτερα από το 30% της καθαρής θέσης, ενώ ο δανεισμός έφθανε τα 187 εκατ. ευρώ.

Με ενδιαφέρον, ωστόσο, αναμένεται να φανεί ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις του Kakha Bendukidze, ο οποίος, όπως λέγεται στην αγορά, εμφανίζεται να έχει τοποθετήσει κεφάλαια της τάξης των 60 εκατ. ευρώ για να αποκτήσει τις συμμετοχές του στις τρεις εισηγμένες εταιρείες των ιχθυοκαλλιεργειών. Συμμετοχές, μέσω των οποίων ουδέποτε απέκτησε καταστατική μειοψηφία, άρα στην πράξη δεν μπορούσε να ασκήσει ουσιώδη έλεγχο, και χωρίς να έχει εξασφαλίσει ένα modus vivendi με τους βασικούς «παίκτες» του κλάδου. Όλα δείχνουν πως η τύχη της αίτησης της Δίας για το άρθρο 99 θα κρίνει πολλά. 
 
 nikos.chrissikopoulos@capital.gr