Σκληραίνει η κόντρα των γαλακτο - βιομηχανιών

Της Ρόης Χάικου

«Aντιστάσεις» στην πτώση της κατανάλωσης εμφανίζει η αγορά των γαλακτοκομικών, επιβεβαιώνοντας ότι τα τρόφιμα είναι ούτως ή άλλως ανελαστική δαπάνη. Οι πωλήσεις της κατηγορίας υποχώρησαν πέρυσι μόλις 3,9% σε όγκο και 5% σε αξία, παρουσιάζοντας τζίρο 1,67 δισ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Nielsen που παραθέτει η ΦΑΓΕ στην έκθεση που συνοδεύει τα ετήσια οικονομικά της αποτελέσματα.

Η κάμψη, σύμφωνα με τις εταιρείες, οφείλεται στην μετατόπιση του όγκου πωλήσεων σε φθηνότερες κατηγορίες προϊόντων και στα ιδιωτικής ετικέτας, αλλά και στη διακοπή των έντονων προσφορών τύπου 2+1 ένα δώρο. 

Ωστόσο, η αγορά παραμένει ανταγωνιστική, ιδιαίτερα μετά την είσοδο και πολυεθνικών παικτών τα τελευταία χρόνια, όπως η Danone στο γιαούρτι, αν και τα πρωτεία διατηρούν οι εγχώριες βιομηχανίες όπως η Δέλτα, η οποία πλέον ισχυροποιεί τη θέση της μετά την απόκτηση και της Μεβγαλ, η ΦΑΓΕ κ.ά.

Πέρυσι καταναλώθηκαν συνολικά 867.641 μετρικοί τόνοι γαλακτοκομικών, με τις υπο-κατηγορίες των τυροκομικών και του γάλακτος υψηλής παστερίωσης να παρουσιάζουν και θετικό πρόσημο ανάπτυξης. Ειδικότερα, η αγορά επώνυμου γιαουρτιού έχασε το 6,7% του όγκου πωλήσεων και το 6,5% της αξίας της, ανερχόμενη στα 346,14 εκατ. ευρώ. Η κατά κεφαλήν κατανάλωση γιαουρτιού στη χώρα μας παραμένει ιδιαίτερα υψηλή –10,7κιλά το χρόνο– σε σχέση με άλλες χώρες της Ε.Ε.

Το τυποποιημένο τυρί (χωρίς τη φέτα) κέρδισε 3,1% σε πωλήσεις, οι οποίες έφτασαν τα 199,5 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, ο όγκος πωλήσεων αυξήθηκε κατά 5,5% σε σχέση με το 2010. Ωστόσο, το 90% της αγοράς ελέγχουν οι περίπου 700 μικρές και μεσαίες βιοτεχνίες και τυροκομεία, αλλά οι μεγάλες εταιρείες εκτιμούν ότι σταδιακά θα αυξάνουν την διείσδυσή τους στα ελληνικά νοικοκυριά.

Οριακά θετική σε κατανάλωση ήταν η αγορά του γάλακτος υψηλής παστερίωσης, το οποίο τα τελευταία χρόνια «κλέβει» μερίδια από το φρέσκο γάλα (μειώθηκαν πέρυσι οι πωλήσεις κατά 5,6%). Ο τζίρος της υποκατηγορίας αυξήθηκε κατά 0,8%, στα 258,414 εκατ. ευρώ. Συνολικά η αγορά του λευκού γάλακτος κάμφθηκε κατά 4% σε όγκο, εντούτοις τα φθηνότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας παρουσίασαν αύξηση κατανάλωσης κατά 14,9%, αντιπροσωπεύοντας πλέον το 9% της συνολικής αγοράς, όπως αναφέρει η Vivartia στην ετήσια έκθεσή της για το 2010.

Η μεγαλύτερη πτώση καταγράφεται σε είδη που μπορούν να χαρακτηριστούν σαν... είδος πολυτελείας, όπως οι κρέμες γάλακτος και τα γλυκίσματα με κάμψη στις πωλήσεις κατά 11% και 7% αντίστοιχα.

Τα μερίδια αγοράς

Η ΦΑΓΕ είναι η πρώτη εταιρεία σε μερίδιο αγοράς σε δύο κατηγορίες, σύμφωνα με τα στοιχεία της Nielsen: στο γιαούρτι με 30,2% και στα τυποποιημένα τυριά με 15,7%, ενώ κατατάσσεται τρίτη στο γάλα υψηλής παστερίωσης με ποσοστό 21%. 

Κυρίαρχος στο φρέσκο γάλα είναι η Δέλτα με μερίδιο 33,6% και Νο2 στο γάλα υψηλής παστερίωσης ελέγχοντας το 22,6%, όπως και στο γιαούρτι με μερίδιο 17%. Ωστόσο, μετά το deal με την Μεβγαλ, το κοινό σχήμα θα κατέχει το 45% της αγοράς του φρέσκου γάλακτος και το 35% του λευκού συνολικά.

Σχεδόν 8% είναι το μερίδιο αγοράς της Friesland στο γιαούρτι, φέρνοντας την στην τρίτη θέση, ενώ ηγείται της υποκατηγορίας του γάλακτος υψηλής παστερίωσης με μερίδιο 27,2%. Τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας στο συγκεκριμένο γάλα φθάνουν στο 14,9% της αγοράς.

Τα οικονομικά των εταιρειών

Την παρτίδα για την ΦΑΓΕ σώζει πλέον η αμερικανική αγορά γιαουρτιού, όπου οι πωλήσεις της αυξήθηκαν κατά 70% σε όγκο και 66,7% σε αξία, φέρνοντάς της μερίδιο αγοράς στις ΗΠΑ της τάξης του 4%. Όφελος 6,4 εκατ. ευρώ είχε και από τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, απόρροια της ανόδου του δολαρίου έναντι του ευρώ.

Η αύξηση αυτή ισοσκέλισε τις απώλειες του 12,1% από την ελληνική αγορά, φέρνοντας στην ΦΑΓΕ κύκλο εργασιών 338,6 εκατ. ευρώ το 2010 (+7,5% σε σχέση με το 2009) και καθαρά κέρδη 7,18 εκατ. ευρώ από 2,66 εκατ. το 2009. Ο καθαρός δανεισμός του ομίλου ανήλθε πέρυσι σε 170,5 εκατ. ευρώ και ο συνολικός σε 211,18 εκατ. ευρώ. 

Συνολικά οι διεθνείς πωλήσεις και εξαγωγές της ΦΑΓΕ αυξήθηκαν κατά 43% σε όγκο και κατά 46,3% σε αξία, αντιπροσωπεύοντας πλέον το ένα τρίτο  των πωλήσεων του ομίλου ΦΑΓΕ σε όγκο και το 45,5% σε αξία. 

Οι πωλήσεις της Δέλτα υποχώρησαν πέρυσι κατά 7,5% σε αξία έναντι του 2009 και κατά 5,3% σε όγκους. Η μεγαλύτερη κάμψη σε τζίρους οφείλεται στις σημαντικές μειώσεις τιμών που έκανε στο φρέσκο γάλα η εταιρεία και στη συνέχεια ο κλάδος από τον Απρίλιο του 2009.

Ο κύκλος εργασιών της Vivartia από τον κλάδο των γαλακτοκομικών διαμορφώθηκε σε 439,758 εκατ. ευρώ, ενώ τα λειτουργικά αποτελέσματα διαμορφώθηκαν σε -39,22 εκατ. ευρώ το 2010 από -8,18 εκατ. το 2009.

Καθαρά κέρδη μετά από φόρους 2,692 εκατ. ευρώ είχε η Κρι Κρι το 2010, έναντι 3,267 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης προηγούμενης χρήσης, ενώ ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών ανήλθε σε 47,196 εκατ. ευρώ έναντι 40,254 εκατ. ευρώ το 2009. Τα EBITDA διαμορφώθηκαν σε 5,420 εκατ. ευρώ έναντι 5,877 εκατ. ευρώ το 2009.

Κερδοφόρο ήταν το 2010 για την μικρή βορειοελλαδίτικη γαλακτοβιομηχανία Εβροφάρμα, με τα καθαρά αποτελέσματα για τον όμιλο στις 77.000 ευρώ έναντι ζημιών 325.000 το 2009. Τα EBITDA ανήλθαν σε 3,278 εκατ. ευρώ και τα εταιρικά σε 2,687 εκατ., αυξημένα κατά 71,2% μειωμένα κατά 16,01% αντίστοιχα.

roi.haikou@capital.gr