Οι ξένοι "ψηφίζουν" Τουρκία

Της Νένας Μαλλιάρα

Πόλος έλξης των διεθνών επενδυτών γίνεται ο τραπεζικός κλάδος της Τουρκίας, συγκυρία που ευνοεί το εγχείρημα της Εθνικής Τράπεζας να διαθέσει το 20% της Finansbank.

Χθες, η ισπανική BBVA προχώρησε στην εξαγορά του 24,9% του μετοχικού κεφαλαίου της τουρκικής τράπεζας Garanti Bank έναντι τιμήματος 5,8 δισ. δολαρίων, ανακοινώνοντας παράλληλα την πρόθεσή της να προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 5,1 δισ. ευρώ με στόχο τη βελτίωση της κεφαλαιακής της θέσης.

Η BBVA, δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Ισπανίας θα εξαγοράσει το 18,6% που κατείχε η General Electric στην Garanti, αλλά και 6,3% από τη μητρική εταιρία της τουρκικής τράπεζας, την Dogus Group. Η BBVA, η οποία μετά την παρέλευση 5 ετών θα έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει πλειοψηφικό ποσοστό στην τουρκική τράπεζα, μπαίνει στην τουρκική αγορά προκειμένου να περιορίσει την εξάρτησή της από την ισπανική αγορά, από την οποία προέρχεται το 50% της κερδοφορίας της.

Η είσοδος του ισπανικού τραπεζικού κολοσσού στην τραπεζική αγορά της Τουρκίας πιστοποιεί το ενδιαφέρον που αναμένεται να εκδηλωθεί και για το 20% της Finansbank, για το οποίο η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας θα επιδιώξει τη μέγιστη δυνατή διασπορά.

Ο τραπεζικός τομέας της Τουρκίας εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να προσελκύει ξένους επενδυτές, καθώς αποτελεί μεγάλο μέρος της δυναμικά αναπτυσσόμενης τουρκικής Οικονομίας. Σημειώνεται ότι οι χορηγήσεις στη γείτονα «τρέχουν» με ρυθμό 20%, ενώ οι επισφάλειες βαίνουν μειούμενες (4,4% σήμερα με πρόβλεψη 3,6% για το 2011).

Αυτή τη στιγμή, οι ξένες τράπεζες στην Τουρκία έχουν ενεργητικό 75,092 δισ. δολ. και καθαρά κέρδη 592 εκατ. δολ. (στοιχεία α΄ εξαμήνου 2010) έναντι ενεργητικού 552,9 δισ. δολ. και κερδών 7,491 δισ. δολ. για τις τουρκικές τράπεζες.

Πριν από το 1980 υπήρχαν στην Τουρκία μόνο 4 ξένες τράπεζες, αλλά ο αριθμός τους αυξήθηκε ραγδαία στη δεκαετία του 1980 με την απελευθέρωση της εγχώριας τραπεζικής αγοράς. Σύμφωνα με την Ενωση Τουρκικών Τραπεζών (ΤΒΒ), στην Τουρκία λειτουργούν σήμερα 49 τράπεζες με δίκτυο 9.728 καταστημάτων και 188.694 εργαζόμενους.

17 από τις 49 τράπεζες είναι ξένες, με ενεργητικό (75 δισ. δολ.) που αντιστοιχεί στο 14% του συνολικού ενεργητικού του τουρκικού τραπεζικού τομέα και κέρδη (592 εκατ. δολ.) που αντιστοιχούν στο 8,2% των συνολικών κερδών του κλάδου. Τόσο σε επίπεδο ενεργητικού, όσο και σε επίπεδο κερδών, την πρώτη θέση μεταξύ των ξένων τραπεζών κατέχει η Finansbank, την οποία εξαγόρασε το 2006 η Εθνική Τράπεζα. Η άλλη ελληνική τράπεζα που έχει παρουσία στην Τουρκία είναι η Eurobank μέσω της αρκετά μικρότερης ιδιωτικής τράπεζας Tekfen.

Η παρουσία των ξένων στην τουρκική τραπεζική αγορά, πέρα από εξ ολοκλήρου θυγατρικές ή ίδια δίκτυα, αριθμεί και ορισμένες ενδιαφέρουσες συμμετοχές όπως π.χ. της ιταλικής Unicredit που ελέγχει το 41% της Yapi Kredi Bankasi (4η μεγαλύτερη ιδιωτική τράπεζα από πλευράς ενεργητικού), της General Electric, η οποία μέχρι χθες ήλεγχε το 25% της Garanti Bankasi (1η μεγαλύτερη ιδιωτική τράπεζα από πλευράς ενεργητικού), της Bank Hapoalim που κατέχει το 60% της Bank Pozitif και της BNP που ελέγχει το 50% της TEB, μιας μικρής ιδιωτικής τράπεζας. Η BNP δραστηριοποιείται στην Τουρκία και μέσω της 100% θυγατρικής της Fortis Βank. Σημειώνεται ότι τελευταίως, εκδηλώνεται και αραβικό ενδιαφέρον για την εξαγορά μικρής τράπεζας στην Τουρκία. 

Οι ξένες τράπεζες χρησιμοποίησαν τρεις οδούς προσέγγισης της τουρκικής τραπεζικής αγοράς: ίδρυση θυγατρικών ή δικτύων, απόκτηση ποσοστών πλειοψηφίας σε τουρκικές τράπεζες ή συμμετοχές με μικρότερα ποσοστά, τα οποία όμως σταδιακά διευρύνονται. 

Το εντεινόμενο ενδιαφέρον για τον τουρκικό τραπεζικό κλάδο έχει να κάνει με τη θετική μακροοικονομική εικόνα της χώρας που την καθιστά το νέο «ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο» δεδομένου του χαμηλού ρίσκου υποτίμησης του νομίσματός της, των ελκυστικών αποδόσεων σε τίτλους σταθερού εισοδήματος και της προσδοκόμενης μακροπρόθεσμης αύξησης των κερδών για τις τουρκικές μετοχές. 

Σημειώνεται ότι ο τραπεζικός δείκτης στο χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης έχει σημειώσει απόδοση 73% από τον Οκτώβριο του 2008 (κατάρρευση της Lehman), ενώ από τα μέσα Ιουλίου 2010 μέχρι σήμερα υπεραποδίδει κατά 12% σε σχέση με τους αντίστοιχους δείκτες διεθνώς και ξεπερνά κατά 5,4% σε απόδοση τον δείκτη των αναδυόμενων αγορών MSCI EM. 

Το β’ εξάμηνο του 2010 η Τουρκία παρουσίασε ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 10,3% (έναντι εκτιμήσεων των διεθνών αναλυτών για 8,5%) -σημειώνεται ότι σε τριμηνιαία βάση παρουσιάζει ρυθμό ανάπτυξης 3,7%- ενώ τα τελευταία στοιχεία για τη βιομηχανική παραγωγή της χώρας δείχνουν ρυθμό αύξησης 11% (έναντι εκτίμησης των αναλυτών για 7,5%), γεγονός ενδεικτικό της επιταχυνόμενης αναπτυξιακής τροχιάς της χώρας. 

Σημειωτέον ότι τον Σεπτέμβριο η S&P άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αναβάθμισης της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Τουρκίας στην επενδυτική βαθμίδα (investment grade) μέσα στους προσεχείς 12 – 24 μήνες. Η προοπτική αυτή θα συνεχίσει να τροφοδοτεί το momentum για εισροή διεθνών επενδυτικών κεφαλαίων στον τουρκικό τραπεζικό κλάδο.

Finansbank: Προχωρά σε δημόσια προσφορά το 2011 
 
Στις αρχές του 2011 πρόκειται να προχωρήσει σε δημόσια προσφορά η Finansbank.

Σύμφωνα με τηλεγράφημα του πρακτορείου Reuters, ο Omer Aras, πρόεδρος της Finansbank δήλωσε ότι η τράπεζα θέλει να προχωρήσει σε δημόσια προσφορά στις αρχές του 2011.

Ακόμη, πρόσθεσε ότι στις επόμενες ημέρες θα ανακοινωθεί η κοινοπραξία που θα διεξάγει την δημόσια προσφορά.