Χωρίς αγρότες δεν υπάρχει χώρα

Του Θοδωρή Γιάνναρου

"Δεν αρκεί μόνο να λέμε και να διαλαλούμε με ‘κλειστά αυτιά και μάτια’, όπου βρεθούμε και όπου σταθούμε, πως… ‘Δημοκρατία υπάρχει’…”

Κανείς… μα κανείς, δεν μπορεί ν’ αμφισβητήσει πως η ερήμωση της ελληνικής υπαίθρου συνιστά μείζονα εθνική απειλή, που καραδοκεί πάνω από τα κεφάλια μας! Το τραγικό σε αυτή την υπόθεση είναι πως απουσιάζει η πολιτική βούληση για αντιστροφή αυτής της άκρως επικίνδυνης κατάστασης, με την κυβέρνηση να οφείλει επιτέλους να αντιληφθεί ότι δεν είναι όλα στυγνή επικοινωνία, αλλά κάπου εκεί υπάρχει και η κοινωνία που ανησυχεί και αγωνιά…

Οι αγρότες δεν διαμαρτύρονται μόνο για τις καθυστερήσεις και τα απίστευτα σκάνδαλα. Διαμαρτύρονται κυρίως για το εξαιρετικά αβέβαιο πλέον μέλλον των δυνατοτήτων τους για παραγωγή — δηλαδή για το μέλλον το δικό τους, των παιδιών τους και ως εκ τούτου συνολικά της ελληνικής υπαίθρου. Απέναντί τους δε, βλέπουν και την αφόρητη γραφειοκρατία του δήθεν επιτελικού μας κράτους, αλλά και τον βρυκόλακα των Βρυξελλών, και γι’ αυτό το λόγο υπάρχουν οι πρωτοφανείς αγροτικές κινητοποιήσεις, που σαρώνουν όχι μόνο τον τόπο μας, αλλά και την πλειονότητα των χωρών της Ευρώπης.

Η κυβέρνηση είχε χρέος να αντισταθεί και όχι να τα κάνει κατά πολύ χειρότερα απ’ ό,τι ήταν, στην απεγνωσμένη προσπάθειά της να στρέφει τη μία κοινωνική ομάδα εναντίον της άλλης, δημιουργώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο μια επικίνδυνη συνέχεια.

Απ’ ό,τι φαίνεται, τη λάθος αυτή πολιτική θα την πληρώσει συνολικά ο ελληνικός λαός, με νέα κύματα ακρίβειας, εκτός των άλλων...

Χωρίς αγρότες… απλά παύει να υπάρχει και Ελλάδα! Με την ύπαιθρο ερημωμένη, ολόκληρη η χώρα θα γίνει ακόμα πιο ευάλωτη και για το λόγο αυτό απαιτείται πλήρης αναδιάρθρωση της παραγωγής στη χώρα μας, και σίγουρα όχι… τέτοιας έντασης προσπάθειες αφανισμού των παραγωγών στον πρωτογενή τομέα, που σε ολόκληρη την Ευρώπη — και μάλιστα με ιδιαίτερη ένταση, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας — αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα και πρωτόγνωρες προκλήσεις, που δυστυχώς εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για όλους τους Ευρωπαίους, πολύ όμως περισσότερο για εμάς τους Έλληνες:

Εκτίναξη του κόστους παραγωγής.
Χαμηλές τιμές παραγωγού — δυσανάλογα υψηλές τιμές για τον καταναλωτή.
Καταστροφικές επιπτώσεις από την κλιματική κρίση.
Λειψυδρία.
Ζημιές ή και ολική απώλεια ζωικού κεφαλαίου, π.χ. από επιδημίες.
Πολύ πιο συχνή και πιο έντονη εκδήλωση ακραίων καιρικών φαινομένων.
Ανεπαρκής ανθεκτικότητα των υποδομών στη σφοδρότητα της φύσης, που ανθίσταται και εκδικείται.
Καθυστερήσεις στην καταβολή αποζημιώσεων και ενισχύσεων…
…και πολλά άλλα.

…που αποτελούν προβλήματα υπαρκτά και σαφώς οξυμένα τα τελευταία ειδικά χρόνια, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, που εγείρουν θέματα και καταστάσεις επιβίωσης για μεγάλα τμήματα της αγροτιάς μας. Γι’ αυτό και εμείς όλοι οφείλουμε να είμαστε ιδιαίτερα ευαίσθητοι και με ανοιχτά τ’ αυτιά απέναντι στους αγρότες, μελισσοκόμους και κτηνοτρόφους μας. Να ακούμε τις φωνές απόγνωσής τους και να νιώθουμε τις αγωνίες τους.

Σε όλα δε αυτά που προαναφέρθηκαν ήρθαν να προστεθούν και τα σφοδρά πλήγματα στην ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών αγροτικών προϊόντων που επέφερε δυστυχώς η επιβολή και εφαρμογή της "Κοινής Αγροτικής Πολιτικής”, για να επαληθευτεί για μια ακόμη φορά — αλλά δυστυχώς στις πλάτες των παραγωγών — ότι οι εμμονές του τύπου… "αποφασίζουμε και διατάσσουμε” και οι στενόμυαλες ψευτοτεχνοκρατικές αντιλήψεις, όταν αγνοούν την κοινή λογική, οδηγούν πάντα στα γκρεμνά.

Είναι ανησυχητικό και λυπηρό η "Κοινή Αγροτική Πολιτική”, από ακρογωνιαίος λίθος της μεταπολεμικής Ευρώπης των Λαών, να αντιμετωπίζεται από τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών ως παρίας και ενοχλητικό απαλειφάδι μιας άλλης εποχής…

Ως προς τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει τώρα ο πρωτογενής τομέας, πρέπει να τονιστεί με ιδιαίτερη έμφαση ότι δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να υποτιμήσουμε ακόμα πιο πολύ και να αγνοήσουμε την απίσχναση της ελληνικής περιφέρειας, τη γήρανση του αγροτικού πληθυσμού και την απροθυμία πλέον των νέων να ακολουθήσουν τα αγροτικά επαγγέλματα, καθώς και τη μεγάλη τάση τους για φυγή από τον τόπο τους — τάση που δυστυχώς ενισχύεται και λειτουργεί ως αντικίνητρο γενικά για την παραμονή των ανθρώπων της υπαίθρου στη γη τους. Σε όλα αυτά που προαναφέρθηκαν προστίθενται και: η κατάργηση κρίσιμων δομών και υπηρεσιών στην περιφέρεια, όπως σχολικές μονάδες, αστυνομικά τμήματα, ταχυδρομεία, τραπεζικά υποκαταστήματα κ.ά.

Δυστυχώς για όλους μας… αυτή είναι η πραγματικότητα εντός της οποίας ζούμε και πορευόμαστε, και μπροστά σε αυτή δεν χωρούν ούτε εξωραϊσμοί, ούτε ατυχείς υπεκφυγές.

Η σημασία του πρωτογενούς τομέα για την επισιτιστική ασφάλεια, για την οικονομία, την περιφερειακή ανάπτυξη, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή είναι γεγονός, πώς αποτελούν τεραστίων διαστάσεων απειλή που κρέμεται πάνω από τα κεφάλια μας ως Δαμόκλεια Σπάθη.

Η συνεχιζόμενη ερήμωση της υπαίθρου συνιστά μείζονα εθνική απειλή, ειδικά σε εστίες-προμαχώνες του Ελληνισμού, όπως για παράδειγμα η Θράκη μας. Να έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι η φιλοσοφία εξωτερικών απειλών είναι πειστικότερη όταν οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας συνεπικουρούνται και ενισχύονται από μια ακμάζουσα και σφύζουσα από ζωή παραμεθόριο, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της αποτελεσματικής προάσπισης των συνόρων, ως μια ακμαία και υψηλότατου φρονήματος περιφέρεια.

Χθες λοιπόν — και όχι αύριο ή μεθαύριο — με αίσθημα εθνικής και κοινωνικής ευθύνης, σε πνεύμα συνεννόησης και με την ευρύτερη δυνατή συναίνεση, είναι ζωτικής σημασίας η εκπόνηση, χρηματοδότηση και υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για τη στήριξη και τη βιώσιμη ανάπτυξη του αγροτικού κόσμου στην πολύπαθη ελληνική περιφέρεια, με βασικό πυλώνα να αποτελούν οι σύγχρονοι συνεταιρισμοί, οι οποίοι οφείλουν να λειτουργούν ως επιχειρηματικές μονάδες, επενδύοντας στην έρευνα, την ανάπτυξη, την ποιότητα και την εξωστρέφεια, με αποτέλεσμα τη διαπραγματευτική ισχύ και τις σωστές τιμές από τους παραγωγούς.

Σε κάθε περίπτωση λοιπόν, η Ελληνική Πολιτεία — και για υπαρξιακούς λόγους ακόμα — οφείλει να είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη και δεκτική σε σχέση με τους Έλληνες αγρότες, κτηνοτρόφους και μελισσοκόμους — ας μην ξεχνάμε και τους μόνιμα ξεχασμένους Έλληνες αλιείς — να αφουγκράζεται τη φωνή τους και να αντιλαμβάνεται τις αγωνίες τους! Προσπάθειες συμψηφισμού τύπου: "…δεν πρόκειται να επαναληφθούν πρακτικές άλλων εποχών, όπου δόθηκαν χρήματα που δεν μπορούσαν να δικαιολογηθούν” (…ο σαφής αυτός υπαινιγμός αναφέρεται άστοχα στο "Πακέτο Χατζηγάκη”, με τα 428 εκατομμύρια ευρώ που έδωσε η κυβέρνηση Καραμανλή το 2009 στους αγρότες!) και τελικά ζητήθηκαν πίσω από την Ευρωπαϊκή Ένωση — με τόκο μάλιστα… μάλλον είναι κακοπροαίρετες και καθ’ όλα άστοχες, με ένα σκοπό μόνο: να αποδυναμώσουν τις ισχυρές πολιτικές φωνές και τις απόψεις κριτικής εντός της κυβερνώσας παράταξης… αλλά μάλλον δεν βοηθούν... Από την άλλη, τα ψίχουλα που μοιράζονται για να βουλώσουν στόματα έξω στην κοινωνία, το μόνο που δημιουργούν είναι… "λόξυγγας αποστροφής”.

* Ο κ. Θοδωρής Γιάνναρος είναι μοριακός βιολόγος - γενετιστής