HEPI: Από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη η αύξηση του ρεύματος στην Ελλάδα τον Νοέμβριο

Του Χάρη Φλουδόπουλου

Άνοδο της τάξης του 3% κατέγραψαν οι λιανικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για τα ελληνικά νοικοκυριά τον Νοέμβριο, σύμφωνα με τη νέα μηνιαία έκθεση Household Energy Price Index (HEPI), που είναι το πιο αναγνωρισμένο εργαλείο παρακολούθησης των τιμών ενέργειας στην ΕΕ.

Η αύξηση που σημειώθηκε στην Αθήνα είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη για τον συγκεκριμένο μήνα και οφείλεται αποκλειστικά στη μεταβολή του ενεργειακού σκέλους της χρέωσης, χωρίς αλλαγές σε φόρους ή ρυθμιζόμενα τέλη.

Η θέση της Αθήνας στον ευρωπαϊκό χάρτη τιμών

Η μέση τελική χρέωση διαμορφώθηκε στα 24,31 c€/kWh, επίπεδο που διατηρεί την Αθήνα κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ-27 (25,82 c€/kWh), επιβεβαιώνοντας ότι –παρά την αύξηση– η ελληνική πρωτεύουσα εξακολουθεί να κινείται σε σχετικά ανταγωνιστικά επίπεδα.

Ωστόσο, η σύγκριση μεμονωμένων πρωτευουσών αναδεικνύει μια πιο σύνθετη εικόνα:

Η Αθήνα παραμένει φθηνότερη από μεγάλα ενεργειακά hubs όπως Λονδίνο, Δουβλίνο, Κοπεγχάγη, Βιέννη, αλλά ακριβότερη από πόλεις με παραδοσιακά χαμηλότερες λιανικές τιμές, όπως η Λισαβώνα και η Στοκχόλμη.

Αυτή η "μεσαία" θέση της ελληνικής αγοράς στο ευρωπαϊκό ταμπλό, όμως, αλλάζει τελείως όταν η σύγκριση γίνεται με βάση την αγοραστική δύναμη (PPS). Σε αυτό το κριτήριο –το οποίο υπολογίζει το βάρος των τιμολογίων στο διαθέσιμο εισόδημα– η Αθήνα ανεβαίνει πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, υποδεικνύοντας ότι η επιβάρυνση για τα ελληνικά νοικοκυριά παραμένει δυσανάλογη συγκριτικά με πολλές οικονομικά ισχυρότερες χώρες.

Ποιοι αύξησαν και ποιοι μείωσαν τις τιμές – Η Ελλάδα στο "άνω μισό" των ανατιμήσεων

Η Ελλάδα βρίσκεται στην ομάδα των χωρών με τις μεγαλύτερες αυξήσεις τον Νοέμβριο.

Οι μεταβολές στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έχουν ως εξής:

Μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται σε

+15% Όσλο – έκρηξη λόγω υψηλών χονδρεμπορικών τιμών
+9% Λιουμπλιάνα
+7% Ζάγκρεμπ
+4% Βρυξέλλες
+3% Αθήνα, Βιέννη
+2% Λονδίνο, Κοπεγχάγη, Δουβλίνο, Ελσίνκι
Μεγαλύτερες μειώσεις αντίθετα είχαμε σε 
-4% Βερολίνο
-4% Λισαβώνα
-3% Βουκουρέστι
-2% Μαδρίτη

Συνολικά, από τις 33 πρωτεύουσες που εξετάζει το HEPI 11 κατέγραψαν αυξήσεις, 7 μειώσεις, οι υπόλοιπες παρέμειναν σταθερές.

Η Αθήνα, παρότι παραμένει κάτω από τον μέσο όρο σε ονομαστικούς όρους, ανήκει ξεκάθαρα στο "πάνω μισό" της κατάταξης των αυξήσεων, μαζί με τις αγορές όπου η μεταβλητότητα των χονδρεμπορικών τιμών χτυπά άμεσα τα νοικοκυριά.

Γιατί ανέβηκε η τιμή στην Ελλάδα – Η επίδραση της χονδρεμπορικής

Η έκθεση αποδίδει την άνοδο αποκλειστικά στο ενεργειακό σκέλος της χρέωσης, καθώς δεν υπήρξαν αλλαγές σε ρυθμιζόμενες χρεώσεις, ούτε αναπροσαρμογές σε φόρους.

Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι η αύξηση συνδέεται άμεσα με τις συνθήκες της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού, όπου η μέση τιμή τον Νοέμβριο κινήθηκε υψηλότερα σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα, αντανακλώντας το κόστος του φυσικού αερίου, την ενισχυμένη ζήτηση λόγω χειμερινής περιόδου, και την αυξημένη μεταβλητότητα από ΑΠΕ.

Η επίδραση στη λιανική είναι ορατή, καθώς τα περισσότερα προϊόντα στην ελληνική αγορά παραμένουν κυμαινόμενα και συνδέονται άμεσα με τη διακύμανση της χονδρεμπορικής.

Η εικόνα μετά την ενεργειακή κρίση

Παρά την ανατίμηση του Νοεμβρίου, η συνολική εικόνα της Αθήνας εξακολουθεί να δείχνει σταθεροποίηση σε σχέση με τα ιστορικά υψηλά των ετών 2022–2023. Ωστόσο, η επίδοση της χώρας σε όρους αγοραστικής δύναμης υπενθυμίζει ότι οι τιμές –έστω και ανταγωνιστικές σε ονομαστικούς όρους– εξακολουθούν να είναι υψηλές για έναν μέσο καταναλωτή, ο οποίος διαθέτει σαφώς χαμηλότερο διαθέσιμο εισόδημα σε σχέση με τον μέσο Ευρωπαίο.