Αύξηση στις καταγγελίες για ενδοοικογενειακή βία - Τι δείχνουν τα στοιχεία

Αύξηση στις καταγγελίες περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας παρατηρείται φέτος σε σχέση με πέρσι, στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, όπως ανέφερε η αστυνόμος Β’ Καλλιόπη Γκούρμη, παρουσιάζοντας το έργο των υπηρεσιών αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Θεσσαλονίκης, στην εκδήλωση "Μαζί Σπάμε τη Σιωπή: 13 πόλεις ένα Μέτωπο κατά της Ενδοοικογενειακής Βίας", που πραγματοποιήθηκε σήμερα στη Θεσσαλονίκη, υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Τασούλα.

"Από τον Ιανουάριο ώς τον Οκτώβριο χειριστήκαμε 1586 υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας, 55 παραπάνω από το αντίστοιχο περσινό χρονικό διάστημα", ανέφερε η κ. Γκούμη, διευκρινίζοντας ότι αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα αύξηση των περιστατικών. "Και στο παρελθόν υπήρχαν αυτές οι συμπεριφορές, απλώς δεν καταγγέλλονταν. Αυτό που αντιλαμβανόμαστε πλέον είναι ότι τα θύματα και ο κόσμος μας εμπιστεύονται περισσότερο, νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια για να μας μιλήσουν για οτιδήποτε έχουν βιώσει ή έχουν αντιληφθεί -ποσοστό που αποτυπώνεται στα στατιστικά στοιχεία", σημείωσε χαρακτηριστικά.

Για τις τηλεφωνικές κλήσεις στο 100 είπε ότι και στην περίπτωση αυτή τα νούμερα είναι υψηλά καθώς φέτος πραγματοποιήθηκαν 2252 καταγγελίες, ελάχιστα λιγότερες από πέρσι. "Η Άμεση Δράση ενεργοποιείται, μέσω του τηλεφωνικού της κέντρου, και καταφθάνει άμεσα περιπολικό στο σημείο που βρίσκεται το περιστατικό εν εξελίξει. Πολλές ζωές έχουν σωθεί κυριολεκτικά από την έγκαιρη παρέμβαση αυτών των αστυνομικών, που προστρέχουν πρώτοι στο περιστατικό", συμπλήρωσε.

Σε ό,τι αφορά τις συλλήψεις, η κ. Γκούρμη υπογράμμισε ότι τα νούμερα καταδεικνύουν, επίσης, τη μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλεται για τη σύλληψη του δράστη στο όριο του αυτοφώρου και πρόσθεσε: "Το δεκάμηνο του 2025 είχαμε μια αύξηση της τάξης του 9% στις συλλήψεις σε σχέση με πέρσι. Ειδικότερα, προχωρήσαμε σε 901 συλλήψεις, δηλαδή είχαμε σύλληψη περίπου στο 56% των υποθέσεων, αλλά στην πραγματικότητα το ποσοστό αυτό είναι ακόμη μεγαλύτερο γιατί στις υποθέσεις προσμετρώνται και αυτές που καταγγέλλονται εκτός των ορίων του αυτοφώρου".

Αύξηση της τάξης του 4% παρατηρείται και στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, ενώ σταθερό παραμένει το ποσοστό των γυναικών θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, που είναι 70%. Πολλά θύματα είναι ανήλικα και είτε δέχονται τα ίδια βία είτε ήταν θεατές του περισταστικού βίας. Σε ό,τι αφορά τους δράστες, ο αριθμός κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα με πέρσι, ενώ το 80% των δραστών είναι άνδρες.

"Για εμάς τα στοιχεία δεν είναι απλοί αριθμοί. Κάθε αριθμός από πίσω κρύβει έναν άνθρωπο που βοηθήσαμε, αλλά και όλες τις ώρες που εργαστήκαμε για να πιάσουμε τον θύτη", είπε η κ. Γκούρμη.

Τι είναι το Panic Button

Tο Panic Button είναι μια εφαρμογή που εγκαθίσταται στο κινητό τηλέφωνο των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας και με το πάτημα μιας συγκεκριμένης ένδειξης στην εφαρμογή έρχεται άμεσα βοήθεια στο σημείο όπου βρίσκεται το θύμα. Από πέρσι χορηγείται σε κάθε ενήλικο θύμα ενδοοικογενειακής βίας σε όλη τη χώρα. Σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Θεσσαλονίκης, οι γυναίκες είναι αυτές που κατά κύριο λόγο θέλουν και εγκαθιστούν την εφαρμογή αυτή στο κινητό τους τηλέφωνο, με ποσοστό που ξεπερνά το 90%.

Πιο συγκεκριμένα, από τις αρχές του 2024 ως τον Οκτώβριο του 2025 ενεργοποιήθηκαν συνολικά 282 Panic Button και στις αντίστοιχες περιπτώσεις έσπευσαν οι αστυνομικές δυνάμεις εντός ολίγων λεπτών και σώθηκαν ανθρώπινες ζωές.

Μία ακόμα πρωτοβουλία που εγκαινιάστηκε πέρσι είναι η λήψη ειδικών μέτρων προστασίας για τα θύματα. Έχουν εξασφαλιστεί χώροι βραχυπρόθεσμης διαμονής και αν τα θύματα δεν επιθυμούν τη μεταφορά τους στους χώρους αυτούς, τότε εξετάζεται κάθε υπόθεση από την αστυνομία και λαμβάνονται μέτρα επιτήρησης ή φρούρησης της οικίας τους με αστυνομικές δυνάμεις. Από την έναρξη αυτών των μέτρων, 21 γυναίκες μεταφέρθηκαν σε safe house, ενώ σε 24 υποθέσεις διατάχθηκε επιτήρηση ή φρούρηση της οικίας τους. Επίσης, στις περιπτώσεις που έχουν τελεστεί σωματικής ή σεξουαλικής φύσης αδικήματα χορηγείται στα θύματα παραγγελία για εξέταση σε νοσοκομείο, κέντρο υγείας ή ιατροδικαστική υπηρεσία.

Για όλα τα παραπάνω, οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται από την επίσημη ιστοσελίδα της ελληνικής αστυνομίας. Εκεί υπάρχει και ένας οδηγός υποβολής καταγγελίας, όπου περιγράφονται με σαφήνεια όλη η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί, τα δικαιώματα των θυμάτων και αντίστοιχα οι υποχρεώσεις των αστυνομικών.

Διαθέσιμη είναι και η εφαρμογή safeyouth, που απευθύνεται σε ανηλίκους και σε γονείς με ενημερωτικό υλικό για διάφορα θέματα που απασχολούν τους ανηλίκους όπως η ενδοικογενειακή βία, το μπούλινγκ, ζητήματα προστασίας στο διαδίκτυο και το πώς να είναι ασφαλείς στις σχέσεις τους. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται η χρήση emergency button για ανηλίκους 12 έως 18 ετών και η λειτουργία της τηλεφωνικής γραμμής 10201 για την υποβολή καταγγελιών.

Οι δομές για την ενδοοικογενειακή βία στη Θεσσαλονίκη

Αναφερόμενη στις δομές που δημιουργήθηκαν στη Θεσσαλονίκη για την ενδοοικογενειακή βία, η κ. Γκούρμη σημείωσε ότι το 2019 δημιουργήθηκαν τα πρώτα γραφεία αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας σε επιτελικό επίπεδο. Στη Θεσσαλονίκη έγινε ένα γραφείο στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης και ένα στη Διεύθυνση Αστυνομίας Θεσσαλονίκης. Τα γραφεία παρακολουθούσαν τα στατιστικά στοιχεία, μελέτησαν το φαινόμενο, ενώ στη συνέχεια ιδρύθηκε το πρώτο επιχειρησιακό γραφείο στη Θεσσαλονίκη, στο αστυνομικό τμήμα Λευκού Πύργου. Το 2022 ακολούθησε το δεύτερο επιχειρησιακό γραφείο στο Αστυνομικό Τμήμα Αμπελοκήπων - Μενεμένης και πέρσι το τρίτο γραφείο, στο Αστυνομικό Τμήμα Χαριλάου - Αναλήψεως, καλύπτοντας ουσιαστικά τον κεντρικό, τον δυτικό και τον ανατολικό τομέα της περιοχής αρμοδιότητας της αστυνομίας.

Πέρσι εγκαινιάστηκε, επίσης, ο νέος θεσμός του αξιωματικού επόπτη ενδοοικογενειακής βίας σε κάθε διεύθυνση αστυνομίας της χώρας, ο οποίος ενημερώνεται 24 ώρες το 24ωρο για κάθε περιστατικό που γίνεται στην περιοχή δικαιοδοσίας του, και παρέχει οδηγίες και κατευθύνσεις στους αστυνομικούς για τον ορθό χειρισμό κάθε υπόθεσης.

"Η μεγαλύτερη πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε είναι να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη των θυμάτων. Να τα κάνουμε να μας μιλήσουν γι’ αυτό που έχουν βιώσει, ιδιαίτερα όταν η καταγγελία προέρχεται από τρίτα άτομα. Στο πλαίσιο αυτό, η εκμάθηση ορθών τεχνικών επικοινωνίας, αποκλιμάκωσης, και τρόπων προσέγγισης των θυμάτων βοηθούν πολύ στο έργο αυτό", είπε και πρόσθεσε ότι στη Θεσσαλονίκη έχουν εκπαιδευτεί από το 2019 μέχρι σήμερα πάνω από 2.500 αστυνομικοί, πολλοί από τους οποίους παραπάνω από μία φορά για θέματα νομοθεσίας, ψυχολογίας, κοινωνιολογίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ευάλωτων ομάδων.

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ