Η μεταρρύθμιση που χάθηκε στη μετάφραση

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το νέο "Σχέδιο Δράσης 2" για τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Επισήμως πρόκειται για πρωτοβουλία εκσυγχρονισμού του μηχανισμού που διαχειρίζεται τις αγροτικές επιδοτήσεις. Στην πραγματικότητα, όμως, είναι μια μεταρρύθμιση επιβεβλημένη, ιδιαίτερα καθυστερημένη και σίγουρα όχι υλοποιούμενη στον χρόνο επιλογής της κυβέρνησης. Ήρθε ως αποτέλεσμα των ελέγχων της Κομισιόν και της Ευρωπαίας Εισαγγελέως, οι οποίοι εντόπισαν σοβαρές αδυναμίες στους τρόπους ελέγχου και καταβολής των ενισχύσεων.

Το σχέδιο επιδιώκει να αποκαταστήσει από το μηδέν τη διοικητική αξιοπιστία του οργανισμού. Προβλέπει την δημιουργία ενιαίου ψηφιακού γεωχωρικού χάρτη, όπου θα καταχωρίζονται με ακρίβεια όλα τα αγροτεμάχια, οι καλλιέργειες και οι δικαιούχοι. Για πρώτη φορά, το σύστημα θα διασυνδέεται με το Ελληνικό Κτηματολόγιο και το Μητρώο Ιδιοκτησίας Αγροτεμαχίων (ΜΙΔΑ), ώστε να ελέγχεται η πραγματική κυριότητα της γης και να αποφεύγονται φαινόμενα διπλών δηλώσεων. Παράλληλα καθιερώνεται υποχρεωτική αναγραφή του ΑΤΑΚ (Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου) για κάθε αγροτεμάχιο, στοιχείο που θα λειτουργεί ως μοναδικός "αριθμός ταυτότητας" της καλλιέργειας.

Για το ζωικό κεφάλαιο προβλέπεται η ηλεκτρονική ταυτοποίηση με ειδικούς πομπούς, προκειμένου να εξακριβώνεται ο πραγματικός αριθμός των ζώων και να περιοριστούν οι εικονικές δηλώσεις. Ο νέος μηχανισμός θα στηρίζεται σε αλγόριθμο ανάλυσης κινδύνου, ο οποίος θα επιλέγει σε ποιους φακέλους χρειάζονται στοχευμένοι έλεγχοι, ενώ κάθε στάδιο της διαδικασίας θα φέρει ψηφιακό ίχνος, ώστε να αποτρέπονται οι γνωστές "παρεμβάσεις".

Το σχέδιο είναι αποτελεσματικά εφαρμόσιμο και η φιλοσοφία του είναι σαφώς ορθολογική. Δυστυχώς έρχεται καθυστερημένα και υπό αφόρητη πολιτική πίεση. Για περισσότερο από μία δεκαετία, η Ελλάδα λειτουργούσε με ένα σύστημα που δεν πληρούσε τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, αφήνοντας πίσω κενά που κόστισαν και κοστίζουν εκατοντάδες εκατομμύρια. Οι πρόσφατες αποκαλύψεις, οι καταγγελίες για αδιαφάνεια, η απώλεια εμπιστοσύνης των εταίρων και η ανάγκη να καταβληθούν άμεσα και χωρίς απώλειες οι επιδοτήσεις του 2024, υποχρέωσαν την κυβέρνηση να κινηθεί γρήγορα.

Καθώς λοιπόν τα συνεχόμενα προβλήματα και γκάφες των τελευταίων μηνών έχουν καταστήσει την ανάγκη μιας εμβληματικής, ουσιαστικής αλλά και επικοινωνιακής επιτυχίας, απόλυτα απαραίτητη για την κυβέρνηση, θα περίμενε κάποιος ότι η πρόταση θα ήταν εντυπωσιακή επιστημονικά και φροντισμένη έως την παραμικρή λεπτομέρεια. Αμ δε! Παρόλα τα επικοινωνιακά, οικονομικά και πολιτικά κίνητρα, το… επιτελικό κράτος και η ανυπέρβλητη γραφειοκρατία των μανδαρίνων, αποδείχθηκαν για μία ακόμη φορά ανίκητοι: το "Σχέδιο Δράσης 2", υποβλήθηκε ΜΟΝΟ στα ελληνικά.

Όσο και αν μοιάζει απίστευτο, είναι αλήθεια. Ο επίτροπος Γεωργίας Κρίστοφ Χάνσεν, το δήλωσε δημοσίως: "είναι στα ελληνικά και πρέπει να μεταφραστεί προτού αξιολογηθεί". Δηλαδή, ένα έγγραφο που υποτίθεται ότι διασφαλίζει την αξιοπιστία της χώρας και η αξιολόγηση και επικύρωσή του αποτελούν απόλυτη προτεραιότητα για τόσους και τόσο σημαντικούς λόγους, χρειάζεται πρώτα να μεταφραστεί για να μπορούν να το διαβάσουν οι αξιολογητές! Που πα να πει ότι θα χρειαστούν ημέρες αν όχι εβδομάδες, για να ξεκινήσει ο έλεγχος και η πιστοποίηση του. Κι αυτό εάν δεν χρειαστούν σοβαρές αλλαγές ή/και παρεμβάσεις. Γιατί εάν συμβεί αυτό, "ζήσε Μάρτη μου, αν θα φας… επιδότηση" (sic)!

Στο μεταξύ η πραγματική οικονομία, φυσικά δεν περιμένει μεταφράσεις. Οι αγρότες προσδοκούν τα χρήματα των φετινών επιδοτήσεων για να εξοφλήσουν τα περσινά χρέη, να αγοράσουν σπόρους, εργαλεία, καύσιμα και τα υπόλοιπα εφόδια για τη νέα χρονιά. Κάθε μέρα καθυστέρησης σημαίνει επιταγές απλήρωτες, τράπεζες και προμηθευτές που διαμαρτύρονται και μεγαλύτερα κόστη, λόγω τόκων και αύξησης ρίσκου! Δηλαδή, εάν δεν έχει εγκριθεί το σχέδιο μέχρι τις 20/11 το αργότερο, κάμποσα εκατομμύρια επιβάρυνση των αγροτών. Τα οποία θα τα πληρώσουμε όλοι, είτε με τον ένα (τιμές), είτε με τον άλλο (φόροι) τρόπο.

Όλα αυτά  γιατί κανείς, από το Μαξίμου έως το ΥΠΑΑΤ, δεν σκέφθηκε να χρησιμοποιήσει ένα ΑΙ εργαλείο μετάφρασης (τα καλά κοστίζουν κάποιες δεκάδες ευρώ ανά έτος) και να αφιερώσει μερικές ώρες για να επεξεργαστεί τυχόν αστοχίες του εργαλείου. Αντ’ αυτού, έχουμε την, από εμπειρία υψηλότατη, πιθανότητα να ρισκάρουμε μεγάλο μέρος της αγροτικής παραγωγής μιας ολόκληρης χρονιάς ή και περισσότερα!

Ένας ακόμη επιτελικός θρίαμβος, με ανυπαρξία στρατηγικού και τακτικού σχεδιασμού. Να τον χαιρόμαστε!

Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr