Μία σειρά από εμπόδια αποτρέπουν την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των νοικοκυριών με αποτέλεσμα να αποκλείεται η πλειοψηφία από τα οφέλη της πράσινης μετάβασης.
Αυτό προκύπτει από έρευνα που πραγματοποίησε η Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ), στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου REVERTER.
Όπως αναφέρει ανακοίνωση, η ΕΚΠΟΙΖΩ προχώρησε σε χαρτογράφηση των ενεργειακών αναγκών των ευάλωτων νοικοκυριών της Αττικής. Στόχος της έρευνας, ήταν η καταγραφή των δυσκολιών και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά αναφορικά με την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών τους, τα οποία εμποδίζουν την πρόσβασή τους στα οφέλη της πράσινης μετάβασης και παρατείνουν τη διαβίωσή τους σε συνθήκες ενεργειακής φτώχειας.
Η χαρτογράφηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο λειτουργίας της Υπηρεσίας Μιας Στάσης (ΥΜΣ) που λειτουργεί η ΕΚΠΟΙΖΩ από τον Απρίλιο του 2024. Μέσω του γραφείου, εξυπηρετήθηκαν 330 άτομα και πραγματοποιήθηκαν 790 επισκέψεις σε κατοικίες της Αττικής, κατά βάση σε ευάλωτα νοικοκυριά. Σκοπός των επισκέψεων, ήταν η χαρτογράφηση των ενεργειακών αναγκών τους, η ενημέρωσή τους για βιώσιμες και οικονομικά αποδοτικές λύσεις και η παροχή βοήθειας για υποβολή αίτησης στο πρόγραμμα "Εξοικονομώ 2025".
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μέσω ερωτηματολογίου, διήρκεσε 14 μήνες, από τον Απρίλιο του 2024 μέχρι και τον Ιούνιο του 2025 και συλλέχθηκαν 790 απαντήσεις.
Ορισμένα ενδιαφέροντα ευρήματα από τις επισκέψεις:
- Χαρακτηριστικά κατοικιών και συστημάτων θέρμανσης:
* Μόνο το 11,4% των σπιτιών έχει μονωμένους τοίχους
* Το 75% έχει κουφώματα αλουμινίου. Μόνο το 25% δήλωσε ικανοποίηση αναφορικά με την αεροστεγανότητα των κουφωμάτων.
* Σχεδόν το ήμισυ (48,7%) χρησιμοποιεί κεντρικό σύστημα θέρμανσης, η οποία τροφοδοτείται αποκλειστικά από λέβητες πετρελαίου (77%) και φυσικού αερίου (23%).
* Σχεδόν το 70% χρησιμοποιεί δευτερεύον σύστημα θέρμανσης, κυρίως κλιματιστικά (63%).
- Κόστος ενέργειας και διαβίωσης:
* Λόγω της αύξησης των τιμών των βασικών αγαθών, πάνω από το 80% με μηνιαίο εισόδημα έως 900 ευρώ δηλώνουν ότι δυσκολεύονται πολύ να τα βγάλουν πέρα, υπονομεύοντας την ικανότητα να συμμετάσχουν σε προγράμματα ριζικής ανακαίνισης.
* Η κρίση του κόστους διαβίωσης επηρεάζει πλέον και τα νοικοκυριά μεσαίου εισοδήματος (μηνιαίο εισόδημα 1.200 έως 2.000 ευρώ), καθώς το 50%-60% από αυτά δηλώνουν επίσης ότι δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα.
* Συνολικά, περισσότερα από τα μισά (51,4%) δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες να τα βγάλουν πέρα.
- Περιορισμός βασικών αναγκών (τους τελευταίους 12 μήνες):
* το 64,6% περιόρισε τη χρήση θέρμανσης, το 67,5% τη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος και το 47,8% τη χρήση ζεστού νερού χρήσης
* το 57,4% περιόρισε τις αγορές τροφίμων
* το 68,2% τις δαπάνες για ρούχα και υποδήματα
* το 60,6% τα έξοδα μεταφοράς
* το 69% τις δαπάνες για ψυχαγωγία
* το 13,7% τις δαπάνες για φάρμακα
* το 27,1% τις δαπάνες για εκπαίδευση των παιδιών
Πάνω από το 70% -και σε ορισμένες περιπτώσεις έως και το 100% - των νοικοκυριών με πολύ χαμηλό εισόδημα (κάτω από 300 Euro/μήνα) και χαμηλό εισόδημα (300-600 Euro/μήνα), ανέφεραν περικοπές σε βασικές δαπάνες, συμπεριλαμβανομένης της κατανάλωσης ενέργειας και των τροφίμων.
- Ενεργειακή ευαλωτότητα:
* Περίπου το 55% και το 60% αναφέρουν ότι αντιμετωπίζουν θερμική δυσφορία κατά τη διάρκεια του χειμώνα και του καλοκαιριού, αντίστοιχα.
* Το 62% αντιμετωπίζει προβλήματα υγρασίας ή μούχλας.
* Το 18% έχει καθυστερήσεις στην πληρωμή των λογαριασμών ενέργειας και αναφέρει προβλήματα υγείας (όπως αρθριτικά ή ρευματικά προβλήματα και συχνά κρυολογήματα) που συνδέονται με ανεπαρκή θέρμανση και/ή υπερβολική υγρασία.
Σημειώνεται ότι, συνολικά, το 80% των νοικοκυριών θεωρούνται ενεργειακά ευάλωτα, καθώς αντιμετωπίζουν τουλάχιστον ένα από τα παραπάνω προβλήματα.
- Προθυμία ένταξης σε πρόγραμμα επιδότησης
* Περισσότερα από τα μισά νοικοκυριά (51,5%) απάντησαν αρνητικά, το 45% απάντησε θετικά και τα υπόλοιπα δεν εξέφρασαν προτίμηση.
* Μεταξύ των κύριων λόγων άρνησης, το 46% ανέφερε οικονομικές δυσκολίες: το 33,7% ανέφερε ότι το ποσοστό επιδότησης ήταν πολύ χαμηλό και δεν μπορούσαν να συνεισφέρουν οικονομικά, ενώ το 12,5% δήλωσε ότι δεν μπορούσε να λάβει τραπεζικό δάνειο.
* Επιπλέον, 23,2% αποθαρρύνθηκε από τη γραφειοκρατική πολυπλοκότητα, το 19,3% δεν πίστευε ότι η εξοικονόμηση ενέργειας θα ήταν σημαντική, το 14,7% δεν γνώριζε την ύπαρξη τέτοιων προγραμμάτων, το 10,2% ανέφερε προβλήματα με την ιδιοκτησία της κατοικίας.
- Όσον αφορά όσους δήλωσαν πρόθυμοι να συμμετάσχουν σε κάποιο πρόγραμμα:
* Το 20,8% δήλωσε ότι δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να συνεισφέρει οικονομικά.
* Το 6,2% είναι διατεθειμένο να πληρώσει 10-40 ευρώ, το 25,7% 50-80 ευρώ, το 28,2% 100-150 ευρώ, το 11,2% 200-250 ευρώ, το 6,1% 300-350 ευρώ και το 2,4% πάνω από 350 ευρώ.
* Ο μέσος όρος κυμαίνεται στα 130 ευρώ (διάμεσος: 100 ευρώ). Τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες με το τρέχον εισόδημά τους μπορούν να διαθέσουν 90 ευρώ το μήνα, σχεδόν 40% λιγότερα από ό,τι τα νοικοκυριά που τα βγάζουν πέρα με το εισόδημά τους και 60% λιγότερα από τα νοικοκυριά που ζουν άνετα.
Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη ένα μέσο κόστος ριζικής ανακαίνισης, το αντίστοιχο ποσοστό επιδότησης που θα δικαιούνταν αυτά να νοικοκυριά βάσει του "ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ 2025" και το υπολειπόμενο ποσό που θα έπρεπε καταβάλει το νοικοκυριό (υποθέτοντας ότι λαμβάνει επιδοτούμενο δάνειο), το συνολικό ποσοστό των νοικοκυριών που δεν μπορούν να συμμετάσχουν για οικονομικούς λόγους ανέρχεται σε 67%.
Εν κατακλείδι, όπως αναφέρει η ΕΚΠΟΙΖΩ, τα στοιχεία της έρευνας αναδεικνύουν μία σειρά από εμπόδια που αποτρέπουν την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, με αποτέλεσμα η πλειοψηφία των νοικοκυριών να αποκλείεται από τα οφέλη της πράσινης μετάβασης.
Συμπερασματικά η ΕΚΠΟΙΖΩ αναφέρει:
Η μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης είναι ένα ολιστικό και πολυδιάστατο πρόβλημα που επηρεάζει διαφορετικούς οικονομικούς τομείς και απαιτεί:
- Εφαρμογή ενός ισορροπημένου μείγματος πολιτικών και μέτρων, με την ενεργό συμμετοχή των αρμόδιων φορέων που απασχολούνται στον τομέα της ενέργειας, για το σχεδιασμό προγραμμάτων αναβάθμισης κατοικιών που να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των νοικοκυριών.
- Ενίσχυση της συμμετοχής των δήμων και καμπάνιες ενημέρωσης σε συνεργασία με δήμους, γραφεία Υπηρεσιών Μιας Στάσης και άλλους φορείς, με στοχευμένα μέτρα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης ευάλωτων νοικοκυριών και ιδιοκτητών ακινήτων-ενοικιαστών.
- Εφαρμογή απλουστευμένων και τυποποιημένων διαδικασιών για τη συμμετοχή των ενεργειακά φτωχών νοικοκυριών στις σχεδιαζόμενες πολιτικές. Η ανακαίνιση κτιρίων μπορεί να γίνει μοχλός κοινωνικής δικαιοσύνης.
- Προοδευτικούς συντελεστές επιδότησης ενεργειακών ανακαινίσεων, ανερχόμενους σε ποσοστό 100% του κόστους ανακαίνισης για τις πιο ευάλωτες ομάδες.
- Απλοποίηση διαδικασιών και μείωση γραφειοκρατίας.
Τέλος, γνωστοποιείται ότι τα αποτελέσματα του έργου REVERTER θα είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του έργου, REVERTER HUB, στην αγγλική γλώσσα, από τη Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2025.
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ
Ξεκίνησε η δίκη άλλων τριών υπόπτων στη Φρανκφούρτη.
Δεύτερο παρόμοιο περιστατικό αυτή την εβδομάδα.
Ο αρχηγός του στρατού διέψευσε τον ισχυρισμό της Μόσχας ότι οι δυνάμεις της έχουν παγιδεύσει τα ουκρανικά στρατεύματα μέσα στο προπύργιο αυτό στα ανατολικά.
Αν και μικρός παίκτης στην παγκόσμια βιομηχανία ημιαγωγών, η Nexperia αποτελεί κρίσιμο μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας.
"Η Μόσχα, αντί να επιλέξει την ειρήνη, συνεχίζει να κλιμακώνει τις ενέργειές της και τη ρητορική της".
Τουρκία και Γερμανία διαθέτουν "υψηλό δυναμικό" συνεργασίας στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας.
Η παλαιστινιακή ισλαμιστική οργάνωση έχει έως τώρα επιστρέψει τα λείψανα 15 εκ των 28 νεκρών που βρίσκονταν στη Γάζα.
Η γερουσία ενέκρινε τη μεταρρύθμιση δικαστικού συστήματος. "Ιστορικό αποτέλεσμα" λέει η Μελόνι.
Η ΕΕ και η Κίνα βρίσκονται σε στενές συνομιλίες την τελευταία περίοδο, ενώ αύριο θα υπάρξουν υψηλού επιπέδου συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών στις Βρυξέλλες.
Για επίθεση με πάνω από 650 drones και 50 πυραύλους έκανε λόγο ο Ζελένσκι.
Το υπ. Εμπορίου της Κίνας δήλωσε σε ανακοίνωσή του ότι η Κίνα θα χειριστεί σωστά τα ζητήματα που σχετίζονται με το TikTok με τις ΗΠΑ.
