WSJ: Το Ισλαμικό Κράτος αναδύεται ξανά στη Συρία, καλύπτοντας το κενό που άφησαν οι ΗΠΑ

Το Ισλαμικό Κράτος, λειτουργώντας πλέον ως μια αποκεντρωμένη οργάνωση, εκμεταλλεύεται τη μειωμένη αμερικανική παρουσία και την κατάρρευση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία για να στρατολογήσει νέους στρατιώτες και να διευρύνει την εμβέλειά του, αναφέρουν Αμερικανοί και Κούρδοι στρατιωτικοί διοικητές στη Wall Street Journal.

Η οργάνωση, γνωστή ως ISIS ή Daesh έχει επανεξοπλιστεί μετά την επιδρομή σε αποθήκες όπλων στα τέλη του περασμένου έτους, αφότου οι αντάρτες κατέλαβαν τη Δαμασκό και ο στρατός του καθεστώτος Άσαντ και οι Ιρανοί σύμμαχοί του τράπηκαν σε φυγή. Δεν είναι σε θέση να κρατήσει εδάφη, αλλά συμβάλλει σε μια αίσθηση ανομίας που αυξάνει την πίεση στο νέο κράτος της Συρίας.

Οι μαχητές του ΙΚ είχαν πραγματοποιήσει 117 επιθέσεις στη βορειοανατολική Συρία μέχρι το τέλος Αυγούστου, ξεπερνώντας κατά πολύ τις 73 επιθέσεις που είχαν καταγραφεί στο σύνολο το 2024, σύμφωνα με στοιχεία των SDF, των κουρδικών Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων. Έχουν επίσης σχεδιάσει επιθέσεις στην πρωτεύουσα, 270 μίλια μακριά από τις βάσεις επιχειρήσεων τους στα ανατολικά, δήλωσε η κυβέρνηση της Συρίας.

Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις πολέμησαν μαζί με τις ΗΠΑ για να ρίξουν το χαλιφάτο του ΙΚ στη Συρία και το Ιράκ.

Πολλές από τις επιθέσεις του Ισλαμικού Κράτους στα βορειοανατολικά έγιναν στην επαρχία Ντέιρ Εζούρ, μια περιοχή της ερήμου όπου ζουν οι περισσότεροι από τους περίπου 3.000 μαχητές του Ισλαμικού Κράτους της χώρας.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της WSJ, η οργάνωση προσαρμόζει την τακτική της για να κάνει και πάλι αισθητή την επιρροή της - σκοτώνοντας εκπροσώπους των Κούρδων ηγετών της περιοχής, ανανεώνοντας τις απαιτήσεις της για πληρωμές (μέσω υποτιθέμενων φόρων) και σπέρνοντας τον φόβο.

"Η απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων εμπνέει το Daesh", δήλωσε ο Γκόραν Τελ Ταμίρ, περιφερειακός διοικητής των SDF. "Τους βλέπουμε να εξαπολύουν περισσότερες επιθέσεις εναντίον μας. Λαμβάνουμε περισσότερα παράπονα από τον κόσμο".

Οι μαχητές χτυπούν και τρέπονται σε φυγή, λέει ο Τελ Ταμίρ, αλλά βρίσκουν επίσης υποστήριξη σε πόλεις που κυριαρχούνται από σουνίτες, όπως η Χατζίν, η οποία κάποτε αποτελούσε σημαντικό προπύργιο του Ισλαμικού Κράτους. 

Ο ISIS αναδύθηκε από το χάος στο Ιράκ μετά την αμερικανική εισβολή το 2003 και εκμεταλλεύτηκε την αστάθεια που εξαπέλυσε στη Συρία η Αραβική Άνοιξη για να καταλάβει μεγάλες εκτάσεις. Ανακήρυξε χαλιφάτο το 2014 και διοικούσε περιοχές με 8 έως 12 εκατομμύρια κατοίκους στην κορύφωσή του. 

Οι μαχητές προσέλκυσαν εκατοντάδες ξένους μαχητές και έγιναν γνωστοί για τους δημόσιους αποκεφαλισμούς και την υποδούλωση των γυναικών. 

Το 2017, οι δυνάμεις του αμερικανικού συνασπισμού και οι SDF εκδίωξαν το Ισλαμικό Κράτος από την πρωτεύουσά του, τη Ράκα, αναγκάζοντας το να υποχωρήσει στην επαρχία Ντέιρ Εζούρ. Μετά από μεγάλες μάχες στη Χατζίν και σε άλλες πόλεις, χιλιάδες μαχητές του ΙΚ και οι οικογένειές τους παραδόθηκαν. Χιλιάδες εξακολουθούν να βρίσκονται σε στρατόπεδα κράτησης στην περιοχή. Άλλοι προσχώρησαν σε σουνιτικές αραβικές κοινότητες και προσπαθούν να ανασυγκροτηθούν.

Ενώ το Ισλαμικό Κράτος οχυρώνεται, οι ΗΠΑ μειώνουν τις δυνάμεις τους. Από τον Απρίλιο, οι ΗΠΑ έχουν αποσύρει περίπου 500 από τους 2.000 Αμερικανούς στρατιώτες στη Συρία και έχουν κλείσει πολλές βάσεις ή τις έχουν παραδώσει στις SDF, οι οποίες ελέγχουν ένα τμήμα της βορειοανατολικής Συρίας. Τους επόμενους μήνες, ο αριθμός των στρατευμάτων θα μπορούσε να πέσει κάτω από τους 1.000, δήλωσε το Πεντάγωνο.  

Στο πλαίσιο αυτό, το ΙΚ έχει αυξήσει τις επιθέσεις του κατά στρατιωτών των SDF, σκοτώνοντας και τραυματίζοντάς τους σε ενέδρες.

Από τότε που έπεσε το καθεστώς Άσαντ, οι κουρδικές δυνάμεις έχουν επίσης δώσει μάχες με πολιτοφυλακές που υποστηρίζονται από την Τουρκία. Τον Αύγουστο ξέσπασαν μάχες με δυνάμεις που συνδέονται με τη νέα κυβέρνηση της Συρίας. Πρόσφατα συγκρούστηκαν ξανά στο Χαλέπι.

Η κυβέρνηση και οι SDF υπέγραψαν μια συμφωνία τον Μάρτιο, βάσει της οποίας οι δυνάμεις υπό κουρδική ηγεσία θα ενσωματώνονταν στον συριακό στρατό και την κυβέρνηση, αλλά η συμφωνία αυτή διαβρώνεται εν μέσω δυσπιστίας μεταξύ των δύο πλευρών, δημιουργώντας χώρο στο Ισλαμικό Κράτος να ενισχύσει τα ερείσματά του.

Το Υπουργείο Πληροφοριών της Συρίας αναγνώρισε ότι υπάρχει "κενό ασφαλείας" γεγονός που επιτρέπει στις ένοπλες ομάδες να κινούνται και να δρουν πιο ελεύθερα. Παρ' όλα αυτά, οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν διασπάσει με επιτυχία πυρήνες του Ισλαμικού Κράτους στη Δαμασκό και έχουν ματαιώσει προγραμματισμένες επιθέσεις, είπε το υπουργείο.

Ο πρόεδρος Αχμέντ Αλ Σάρα ήταν κάποτε ευθυγραμμισμένος με το Ισλαμικό Κράτος προτού στραφεί στην Αλ Κάιντα και τελικά αποχωρήσει από τις τάξεις της. Η δυσπιστία όμως παραμένει. Ορισμένοι διοικητές των SDF αμφισβητούν κατά πόσον οι πρώην τζιχαντιστές στην κυβέρνηση έχουν αποκηρύξει τη σκληρή ιδεολογία τους, επιτρέποντας στους μαχητές του ΙΚ να κινούνται ελεύθερα.