Του Νίκου Κωτσικόπουλου
Το νέο ρεκόρ στην τιμή του χρυσού πάνω από τα 4.000 δολάρια έχει φέρει στο προσκήνιο το πολύτιμο μέταλλο. Οι Έλληνες αγοράζουν και πουλάνε χρυσό σε φυσική μορφή με τις χρυσές λίρες και νομίσματα που αγοράζει η Τράπεζα της Ελλάδος (πουλάει μόνον άρτιες χρυσές λίρες) και πρόσφατα και η Πειραιώς.
Φέτος μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ιδιώτες αγόρασαν 5.399 χρυσές λίρες και πούλησαν 32.002 λίρες, εκμεταλλευόμενοι την άνοδο της τιμής του χρυσού και της λίρας, για να καλύψουν ανάγκες τους. Κάποιοι ίσως επειδή κέρδιζαν. Η τιμή του χρυσού ανεβαίνει έντονα μετά το 2023, μαζί και η τιμή της χρυσής λίρας. Μεταξύ αρχών Ιουνίου και τέλος Σεπτεμβρίου, οι Έλληνες πούλησαν 9.365 λίρες και αγόρασαν μόνον 1.714.
Αν και η τιμή ανεβαίνει, δεν είναι εύκολο να κερδίσεις από την διαφορά μεταξύ τιμής αγοράς και πώλησης. Αλλά έτσι κι αλλιώς οι περισσότεροι αγοραστές δεν είναι κερδοσκόποι. Είναι συντηρητικοί άνθρωποι που θέλουν να έχουν μία αίσθηση ασφάλειας ή θέλουν να κάνουν ένα δώρο στα παιδιά τους και τα εγγόνια τους.
Στις 31 Δεκεμβρίου 2024, η Τράπεζα της Ελλάδος πουλούσε προς 666 ευρώ τη χρυσή λίρα και αγόραζε προς 568 ευρώ… Οι τιμές που δίνει η ΤτΕ έχουν μεγάλη απόκλιση μεταξύ τους, καθώς παίρνει το ρίσκο να είναι σταθερός αγοραστής και αγοράζει λιποβαρείς ή ελαττωματικές λίρες, διαφορετικές κοπές, αλλά και χρυσά νομίσματα μικρότερης αξίας με μικρότερη περιεκτικότητα χρυσού. Με τις ανάλογες κατώτερες τιμές φυσικά.
Την 1η Σεπτεμβρίου, η ΤτΕ αγόραζε με τιμή 674,37 ευρώ και πουλούσε χρυσές λίρες προς 790,24 ευρώ. Χθες η Τράπεζα της Ελλάδος αγόραζε με τιμή 787,31 ευρώ και πουλούσε προς 922,46 ευρώ τη λίρα. Δηλαδή οι ιδιώτες αν πουλούσαν 40 ημέρες αργότερα θα κέρδιζαν 113 ευρώ για κάθε λίρα, αλλά οι αγοραστές, της 1ης Σεπτεμβρίου παρά την άνοδο της τιμής δεν θα μπορούσαν να πουλήσουν με κέρδος στην ΤτΕ. Δεν θα μπορούσαν να πάρουν πίσω το ποσό που έδωσαν…
Η αιτία της ανόδου
Οι Έλληνες αγοράζουν χρυσές λίρες αλλά είναι περισσότερο πωλητές εδώ και πολλά χρόνια. Αυτή η τάση γεννήθηκε μετά το 2.000 και ισχύει με εξαιρέσεις μέχρι σήμερα. Υπάρχει εξήγηση: Το ευρώ είναι πιο σταθερό νόμισμα σε σχέση με τη δραχμή. Συνεπώς και η ανασφάλεια είναι μικρότερη.
Το προηγούμενο ράλι είχε κορυφώσει το 2011 με την τιμή του φυσικού χρυσού πέριξ των 1.900 δολαρίων η ουγγιά. Έπεσε κάτω από τα 1.100 δολάρια το 2015, αλλά οι Έλληνες ήταν αγοραστές εκείνη τη χρονιά, λόγω capital controls. Το 2015 αγόρασαν 43.057 χρυσές λίρες. Το 2016 αγόρασαν 27.080 λίρες.
Το μοτίβο των πωλήσεων του κοινού, διακόπηκε μόνον μία χρονιά, το 2011, όταν το προηγούμενο ράλι του χρυσού κορύφωσε. Εκείνη τη χρονιά, οι ιδιώτες πούλησαν 122.686 χρυσές λίρες. Και αγόρασαν 146.867… Στις υψηλότερες τιμές ήταν οι αγοραστές.
Αυτός ο ανοδικός γύρος του χρυσού, ξεκίνησε μετά το χαμηλό τιμών το 2015, κάτω από τα 1.100 δολάρια. Οι Έλληνες αγοραστές του 2015 που διατήρησαν τις λίρες τους κερδίζουν, αλλά δεν πρέπει να είναι πολλοί. Μετά τη λήξη των capital controls, οι πωλήσεις εντάθηκαν, ενώ η τιμή του χρυσού άρχισε να ανεβαίνει.
Αρχικά ήταν ο πληθωρισμός μετά την πανδημία, λόγω έλλειψης αποθεμάτων και διαταραχής των εφοδιαστικών αλυσίδων. Μετά η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ο πόλεμος. Είναι δύο βασικότερες αιτίες ανόδου για την τιμή του χρυσού και επέδρασαν ταυτόχρονα. Η τιμή του πολύτιμου μετάλλου ξεπέρασε την ιστορική κορυφή του 2011 καθώς και τα 2.000 δολάρια και η άνοδος ήδη έφθασε το 100% σε διάστημα δύο ετών.
Βασική αιτία της ανόδου σε αυτή τη φάση, είναι η αποδυνάμωση του δολαρίου, σε συνδυασμό με τις γεωπολιτικές εντάσεις και τη διάθεση χωρών όπως η Ρωσία, το Ιράν και η Κίνα να απεξαρτηθούν από το δολάριο ή ενδεχομένως στην περίπτωση της Ρωσίας και από το ευρώ. Άλλες χώρες όπως η Τουρκία με τον πληθωρισμό να καλπάζει, ήταν επί χρόνια μανιώδεις αγοραστές και παραμένουν. Η Ινδία επίσης, είναι παραδοσιακός μεγάλος αγοραστής. Οι Κεντρικές Τράπεζες αυτών των χωρών έχουν πυροδοτήσει την άνοδο της τιμής του χρυσού.
Στοιχεία που συγκεντρώνει το World Gold Council οργανισμός μεγάλων εταιριών εξόρυξης χρυσού, το τελευταίο διάστημα παρατηρούνται κοσμογονικές αλλαγές στη συγκέντρωση αποθεμάτων χρυσού από διαφορετικές χώρες.
Για παράδειγμα τα στοιχεία που ανακοινώνει δείχνουν αγορές χρυσού 18,66 τόνων από την Πολωνία, η οποία έχει ανεβεί ψηλά στις λίστες των χωρών με μεγάλα αποθέματα. Εξέλιξη που σχετίζεται με την ανησυχία των Πολωνών για τη Ρωσία.
Αντίστοιχα, το Καζακστάν με παραδοσιακά άριστες σχέσεις με τη Ρωσία και πολύ καλές σχέσεις με την Κίνα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος αγοραστής χρυσού τελευταία, με 15,65 τόνους. Η Τουρκία ακολουθεί με 10,83 τόνους καθώς ο πληθωρισμός παραμένει σε μεγάλα ύψη. Η Κίνα εμφανίζεται ως αγοραστής με 6,22 τόνους και την πεντάδα κλείνει η Τσεχία με αγορές 5,73 τόνων χρυσού.
Μεγάλοι πωλητές είναι η Σιγκαπούρη με 10,96 τόνους, το Ουζμπεκιστάν με 3,11 τόνους, η Γερμανία με 1,03 τόνους και μετά το Μεξικό και η Πορτογαλία.
Κέρδη 1,7% για τον χρυσό, άλμα 3,2% για το ασήμι.
Οι τιμές του χρυσού έχουν αυξηθεί κατά περίπου 50% φέτος.
Οι επενδυτές έχουν "αγκαλιάσει" τις σπάνιες γαίες, μολονότι οι αναλυτές των τραπεζών παραμένουν επιφυλακτικοί.
Πτώση 0,5% για το πολύτιμο μέταλλο.
Ώθηση και από την αποδυνάμωση του δολαρίου.
Έχει εκτιναχθεί άνω του 48% μέσα στο 2025.
"Άλμα" 11,5% για τον χρυσό τον Σεπτέμβριο, 16,4% για το τρίμηνο.
Ιστορικά, το μοτίβο των τελευταίων δύο ετών είναι εντελώς απροσδόκητο. Για καλό λόγο.
Υποστηριζόμενος από ένα ασθενέστερο δολάριο και τις αυξανόμενες προσδοκίες για νέες μειώσεις από τη Fed.
