Διπλασιάστηκαν οι τιμές των ακινήτων στην Αττική από το 2017 έως σήμερα

Του Νίκου Ρουσάνογλου

Αυξημένες κατά 100% εμφανίζονται πλέον οι μέσες τιμές πώλησης κατοικιών στην Αττική, από το χαμηλότερο σημείο τους την περίοδο της οικονομικής κρίσης και μέχρι το φετινό δεύτερο τρίμηνο. Αυτό προκύπτει από την ανάλυση των δεικτών τιμών της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), όπου επίσης παρατηρείται νέα ώθηση στις τιμές, την οποία στελέχη της αγοράς ακινήτων αποδίδουν στην εκκίνηση του δεύτερου κύκλου του προγράμματος Σπίτι Μου. Σε πανελλαδικό επίπεδο, οι τιμές πώλησης κατοικιών έχουν αυξηθεί κατά 82% από το χαμηλότερο σημείο στο οποίο είχαν βρεθεί την περίοδο της κρίσης, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό αύξησης στη Θεσσαλονίκη ανέρχεται σε 95%.

Παράλληλα, οι τιμές στην Αττική βρίσκονται πλέον σε επίπεδο κατά 10,6% υψηλότερο σε σχέση με το απόγειο στο οποίο είχαν βρεθεί το 2008, δείγμα της μεγάλης ανάκαμψης που έχει σημειωθεί την περίοδο από το 2017 μέχρι και σήμερα. Αντίστοιχα, στη Θεσσαλονίκη, οι τρέχουσες τιμές είναι ελάχιστα υψηλότερες - 2,7% - σε σχέση με το υψηλό του 2008. Σε πανελλαδικό επίπεδο, η διαφορά από το υψηλό του 2008 είναι 5,2%.

Κατά το φετινό δεύτερο τρίμηνο, οι τιμές πώλησης κατοικιών στο σύνολο της χώρας σημείωσαν ετήσια αύξηση κατά 7,3% συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Πρόκειται για επιτάχυνση του ρυθμού της ανόδου, σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο, όταν το σχετικό ποσοστό δεν είχε ξεπεράσει το 7%. Ανάλογη τάση καταγράφεται και στην Αττική, όπου το δεύτερο τρίμηνο καταγράφεται μέση ετήσια αύξηση κατά 5,9%, από 5,2% που ήταν η άνοδος το φετινό πρώτο τρίμηνο. Στις άλλες μεγάλες πόλεις επίσης σημειώνεται επιτάχυνση του ρυθμού της ανόδου, ο οποίος ανήλθε σε 8,5% από 7,7%, ενώ εξαίρεση αποτελεί η Θεσσαλονίκη, όπου η αύξηση του 10,1% το φετινό πρώτο τρίμηνο, περιορίστηκε σε 8,8% το δεύτερο τρίμηνο. 

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το γεγονός ότι οι τιμές των νεόδμητων κατοικιών αυξήθηκαν με χαμηλότερο ρυθμό, ενώ εκείνες των μεταχειρισμένων κατοικιών σημείωσαν σημαντική επιτάχυνση. Ειδικότερα, στα ακίνητα άνω των πέντε ετών, ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανόδου διαμορφώθηκε σε 7,6% το δεύτερο τρίμηνο, από 6,4% κατά τους πρώτους τρεις μήνες του έτους. Στον αντίποδα, οι τιμές των νεόδμητων κατοικιών αυξήθηκαν κατά 6,8%, από 7,6% που ήταν το ποσοστό της αύξησης το πρώτο τρίμηνο.

Πρόκειται για άλλο ένα δείγμα της επίδρασης που είχε στην αγορά κατοικίας η εκκίνηση του προγράμματος Σπίτι Μου, το οποίο προσφέρει ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης για ενδιαφερόμενους αγοραστές ηλικίας έως 50 ετών. Αφορά δε σπίτια με άδεια κατασκευής έως το τέλος του 2005 και έτος αποπεράτωσης το τέλος του 2007, ανώτατης τιμής πώλησης 250.000 ευρώ, με το ανώτατο ύψος του στεγαστικού δανείου να διαμορφώνεται σε 190.000 ευρώ. Επομένως, η ζήτηση που πυροδοτεί το πρόγραμμα στρέφεται αποκλειστικά σε μεταχειρισμένες κατοικίες ηλικίας από 20 ετών και πάνω, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα οι ζητούμενες τιμές πώλησης να σημειώσουν σημαντική αύξηση που αποτυπώνεται πλέον και στους δείκτες τιμών της ΤτΕ. 

Φορείς της αγοράς ακινήτων αναφέρουν ότι το πρόγραμμα έχει δημιουργήσει στρεβλώσεις, καθώς έχει αυξήσει υπέρμετρα τις τιμές για ακίνητα, τα οποία χωρίς να υπάρχει η διευκόλυνση χρηματοδότησης και η απότομη αυτή αύξηση της ζήτησης, θα πωλούνταν περίπου 10-15% χαμηλότερα (το λιγότερο). Παράλληλα, επισημαίνουν ότι το όριο των 250.000 ευρώ λειτουργεί ως "μαγνήτης", καθώς υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις ακινήτων αξίας 170.000 – 200.000 ευρώ, που μετά την έναρξη του προγράμματος πωλούνται έναντι 250.000 ευρώ, ακριβώς λόγω του εν λόγω ορίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχουν υπάρξει και περιπτώσεις, όπου οι μηχανικοί των τραπεζών έχουν εκτιμήσει τα προς αγορά ακίνητα, σε αξία που είναι χαμηλότερη από την τιμή πώλησης που έχει συμφωνηθεί και άρα ο δανειολήπτης υποχρεούται να αυξήσει το ποσό της ίδιας συμμετοχής που θα πρέπει να καλύψει (μιας και το δάνειο που είχε υπολογίσει θα είναι τελικά χαμηλότερο).