Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Η ανάγκη οικοδόμησης ενός ισχυρού τομέα υψηλής τεχνολογίας ως θεμέλιο για την οικονομική πρόοδο κάθε χώρας ήταν το κεντρικό μήνυμα του Μάρκου Βερέμη, Προέδρου της Επιτροπής Καινοτομίας του ΣΕΒ και Partner της Big Pi Ventures, στην εκδήλωση "Καινοτομία και Ανταγωνιστικότητα”, την οποία συνδιοργάνωσαν η Τράπεζα της Ελλάδας και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Σε αυτό το πλαίσιο, αναδείχθηκε και η ανάγκη ενίσχυσης του οικοσυστήματος με funds που καλύπτουν το growth στάδιο, ώστε οι ελληνικές εταιρείες να μη μένουν στάσιμες στη φάση της εκκίνησης αλλά να μπορούν να μεγεθυνθούν και να ανταγωνιστούν διεθνώς.
"Όλες οι έρευνες δείχνουν ότι η ευμάρεια και η παραγωγικότητα μιας χώρας συνδέονται άμεσα με τον τομέα της υψηλής τεχνολογίας”, ανέφερε ο Μάρκος Βερέμης, εξηγώντας πως οι οκτώ χώρες όπου ο κλάδος της υψηλής τεχνολογίας αντιστοιχεί σε πάνω από 8% του ΑΕΠ παρουσιάζουν διπλάσιους ρυθμούς ανάπτυξης τα τελευταία 20 χρόνια, συγκριτικά με τον υπόλοιπο κόσμο.
Σήμερα, η Ελλάδα παραμένει ουραγός, με μόλις το 1% του ελληνικού ΑΕΠ να προέρχεται από τον τομέα της υψηλής τεχνολογίας, όταν ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι στο 5%, στις ΗΠΑ φτάνει το 10% και στο Ισραήλ αγγίζει το 20%. "Ο στόχος μας πρέπει να είναι να προσεγγίσουμε τουλάχιστον το 5%, και ιδανικά ακόμα υψηλότερα”, σημείωσε ο κ. Βερέμης.
Ο κ. Βερέμης επισήμανε επίσης τη σημαντική υστέρηση της Ευρώπης σε σχέση με τις ΗΠΑ, όπου το 2010 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν σχεδόν ισοδύναμο, ενώ σήμερα οι ΗΠΑ έχουν ξεκάθαρο προβάδισμα.
Η υστέρηση και ο συντηρητισμός της Ευρώπης αποτυπώνεται και στον τομέα των επενδύσεων. Στις ΗΠΑ το 70% των κεφαλαίων των venture capital προέρχονται από συνταξιοδοτικά ταμεία, ενώ στην Ευρώπη το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόλις 7,5%. "Επενδύουμε σε ό,τι ήδη γνωρίζουμε – κάτι που τελικά αυξάνει το ρίσκο”, σχολίασε ο κ. Βερέμης. Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι σαφές ότι αυτό που θα παίξει ρόλο στην Ελλάδα τα επόμενα 10 χρόνια για το εάν θα έχουμε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, έχει να κάνει με την ύπαρξη τομέα υψηλής τεχνολογίας.
Παρά τις δυσκολίες, η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο. Μέσω δράσεων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (EIF) και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΑΤΕ), υποστηρίχθηκαν venture capital funds που στήριξαν startups όπως η Skroutz, η Persado και η Blueground, των οποίων η συνολική κεφαλαιοποίηση ανέρχεται σήμερα σε πάνω από 10 δισ. ευρώ.
"Πρόκειται ίσως για τον ταχύτερα αναπτυσσόμενο τομέα στην Ελλάδα”, σχολίασε ο κ. Βερέμης. Ωστόσο, το επόμενο στοίχημα είναι η δημιουργία μεγάλων εταιρειών και η ενίσχυση του growth capital. "Δεν είναι στρατηγικός δρόμος να εξαγοράζονται πρόωρα οι ελληνικές εταιρείες. Χρειάζονται κεφάλαια για να μεγαλώσουν εντός Ελλάδας”, τόνισε.
Η ευρωπαϊκή υστέρηση είναι έντονη και σε αυτό το επίπεδο. Από τις 30 μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας παγκοσμίως, μόλις τρεις είναι ευρωπαϊκές και καμία δεν βρίσκεται στην πρώτη δεκάδα.
Σύμφωνα με τον κ. Βερέμη, στην Ελλάδα αρχίζει να διαφαίνεται η εμφάνιση growth funds, όμως το κενό παραμένει μεγάλο. Όπως σημείωσε, τα απαραίτητα κεφάλαια δεν είναι σήμερα διαθέσιμα για τρεις βασικούς λόγους: Πρώτον, το τραπεζικό σύστημα δεν καλύπτει αυτές τις ανάγκες, δεύτερον, το private equity σε στάδιο ανάπτυξης (growth stage) είναι υποανάπτυκτο σε ευρωπαϊκό επίπεδο και, τρίτον, απουσιάζει ένα ώριμο χρηματιστηριακό περιβάλλον που να επιτρέπει στις εταιρείες να αντλήσουν κεφάλαια από μικροεπενδυτές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τις πληροφορίες του Capital.gr, το Big Pi ετοιμάζει νέο growth stage fund, επιδιώκοντας να καλύψει μέρος αυτού του χρηματοδοτικού κενού και να στηρίξει την επόμενη γενιά ταχέως αναπτυσσόμενων ελληνικών επιχειρήσεων τεχνολογίας.
Σε αυτό το πλαίσιο κινείται και η πρωτοβουλία "TechEU” που ανακοίνωσε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και παρουσίασε χθες στην ίδια εκδήλωση ο Αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, Γιώργος Τσακίρης, κάνοντας λόγο για το μεγαλύτερο επενδυτικό εγχείρημα για την καινοτομία στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στόχος του προγράμματος είναι να κινητοποιηθούν 250 δισεκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις για καινοτομία και τεχνολογική κυριαρχία στην Ευρώπη από το 2025 έως το 2027. Σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τις εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και τον ιδιωτικό τομέα, θα προσφερθούν πάνω από 70 δισ. ευρώ άμεσης χρηματοδότησης, με ένα ευρύ φάσμα χρηματοδοτικών εργαλείων.
Το TechEU θα υποστηρίζει τις επιχειρήσεις και τις ιδέες τους από την έρευνα μέχρι την εμπορική επιτυχία. Και επικεντρώνεται εκεί όπου κρίνονται οι στρατηγικές αντοχές της Ευρώπης: στην τεχνητή νοημοσύνη και τους ημιαγωγούς, στην κλιματική τεχνολογία και την αποθήκευση ενέργειας, στην άμυνα και τις διπλής χρήσης τεχνολογίες, στη βιοτεχνολογία, την ψηφιοποίηση και τις κρίσιμες πρώτες ύλες.
Σύμφωνα με τον κ. Τσακίρη, με το TechEU, η ΕΤΕπ στοχεύει να στηρίξει ακόμα πιο ουσιαστικά την ελληνική αγορά, δίνοντας στις ελληνικές επιχειρήσεις καινοτομίας τη δυνατότητα να μεγαλώσουν και να ηγηθούν από την Ευρώπη, με πρόσβαση σε σημαντικούς πόρους, τεχνογνωσία και δίκτυα συνεργασίας. "Η Ελλάδα λοιπόν είναι στο χάρτη και ο Όμιλος ΕΤΕπ είναι ήδη εδώ. Στηρίζουμε τα ελληνικά funds, στηρίζουμε τις ελληνικές επιχειρήσεις. Και με το TechEU θα στηρίξουμε την Ελλάδα να ανεβεί κατηγορία. Όχι με λόγια, αλλά με κεφάλαια, τεχνογνωσία και παρουσία στο πεδίο”, δήλωσε ο κ. Τσακίρης.
Η Ελλάδα έχει αρχίσει να αλλάζει τροχιά χάρη και στην κινητοποίηση της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΑΤΕ). Όπως εξήγησε η διευθύνουσα σύμβουλος της ΕΑΤΕ, Αντιγόνη Λυμπεροπούλου, μιλώντας σε πάνελ στην ίδια εκδήλωση, η Τράπεζα έχει επενδύσει μέχρι σήμερα σε 36 funds. "Από τα συνολικά 2 δισ. ευρώ που έχουμε στη διάθεσή μας, έχουμε ήδη δεσμεύσει σχεδόν το 1 δισ. ευρώ. Μέσω των επενδύσεων αυτών, έχουν ενισχυθεί περισσότερες από 200 ελληνικές επιχειρήσεις”, τόνισε η κ. Λυμπεροπούλου. Η ίδια, πάντως, αναγνώρισε ότι ήρθε η στιγμή να εστιαστεί περισσότερο το ενδιαφέρον στο growth στάδιο, καθώς υπάρχουν περιθώρια για πολύ μεγαλύτερη ανάπτυξη.
Η κ. Λυμπεροπούλου υπογράμμισε, παράλληλα, τη σημασία της συνέργειας και της δικτύωσης για την ανάπτυξη της ελληνικής επιχειρηματικότητας και της τεχνολογίας. Όπως ανέφερε, η δράση της ΕΑΤΕ επικεντρώνεται στη διασύνδεση τόσο μεταξύ των επιχειρήσεων όσο και μεταξύ των διαχειριστών των funds, ενώ ταυτόχρονα υλοποιούνται ενέργειες για την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων, συμπεριλαμβανομένων συνεργασιών με sovereign wealth funds, του εξωτερικού. Αναφέρθηκε επίσης στη συνεργασία μεταξύ ΕΑΤΕ και Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (EIF), η οποία, όπως αποκάλυψε, σύντομα θα "επισημοποιηθεί”.
Η κ. Λυμπεροπούλου τόνισε ότι η ΕΑΤΕ στηρίζει αποστολές ελληνικών επιχειρήσεων και εξέφρασε την πεποίθηση πως μέσα από στρατηγικές κινήσεις και αυτοπεποίθηση, αξιοποιώντας την ευρωπαϊκή "αγκαλιά” και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χώρας, η Ελλάδα μπορεί να διαφοροποιηθεί και να πρωτοστατήσει.
Σε ό,τι αφορά τις γεωπολιτικές εξελίξεις, σημείωσε ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να προσφέρει την ευρωπαϊκή της ταυτότητα σε επιχειρήσεις από την Αφρική και την Ασία, γεγονός που μπορεί να καταστήσει τη χώρα κόμβο ανάπτυξης και μετεγκατάστασης ξένων εταιρειών. Παράλληλα, εξέφρασε την άποψη πως η Ευρώπη δεν υστερεί έναντι των ΗΠΑ και της Ασίας, αλλά πρέπει να σταματήσει να "πυροβολεί τα πόδια της”.
Ν. Καλλιαγκόπουλος: Το ελληνικό οικοσύστημα ωριμάζει
Από την πλευρά του, ο Νίκος Καλλιαγκόπουλος, Partner στη Big Pi Ventures Capital, τόνισε στο ίδιο πάνελ ότι το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας ωριμάζει με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Όπως επισήμανε ο ίδιος, πριν από μία δεκαετία η Ελλάδα δεν υπήρχε καν στον ευρωπαϊκό χάρτη της καινοτομίας. "Δεν υπήρχαν funds, οι φιλοδοξίες ήταν χαμηλές και δεν είχαμε επιτυχίες. Σήμερα όμως υπάρχουν πλέον σημαντικές επιτυχίες, συμπεριλαμβανομένων και unicorns”, ανέφερε.
Σύμφωνα με το ίδιο, παρά το μικρό μέγεθος του οικοσυστήματος, η πρόοδος είναι γρήγορη. "Οι ιδρυτές ωριμάζουν, έχουν πιο διεθνείς προσλαμβάνουσες. Βοηθάει και η ελληνική διασπορά – παρατηρείται brain gain”, σημείωσε, υπογραμμίζοντας την επιστροφή ταλέντων από το εξωτερικό, αλλά και την επιλογή της Ελλάδας από ξένους επιχειρηματίες ως έδρα για νέα εγχειρήματα.
Η ωρίμανση αυτή αποτυπώνεται και στα μεγέθη: το 2015, η συνολική κεφαλαιοποίηση του ελληνικού οικοσυστήματος καινοτομίας ανερχόταν σε περίπου 300 εκατ. ευρώ – σήμερα ξεπερνά τα 10 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον κ. Καλλιαγκόπουλο, ο ρυθμός των τεχνολογικών αλλαγών είναι καταιγιστικός και – όπως προειδοποίησε – η χώρα δεν πρέπει να μείνει πίσω. Ο ίδιος πάντως εξέφρασε την αισιοδοξία ότι η Ελλάδα δεν θα χάσει το "τρένο” και ότι δεν θα μείνει "τυφλή” στις αλλαγές.
Στο χτύπημα αυτό σκοτώθηκαν πέντε δημοσιογράφοι.
Ο στρατός θα αρχίσει την εκτέλεσή του, χωρίς να ορίσει χρονοδιάγραμμα.
Η χαοτική εξωτερική πολιτική του Τραμπ έσπρωξε την Ινδία στην αγκαλιά Κίνας και Ρωσίας.
ΑΝΑΛΥΣΗ NEW REPUBLIC
Οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι ένα από τα καλώδια που συγκρατούσαν το βαγόνι, έσπασε.
Το 54% όλων των νεκρών ήταν εθελοντές, επίστρατοι και καταδικασθέντες.
Τουλάχιστον 300 συλληφθέντες είναι Νοτιοκορεάτες.
Μετά από προηγούμενη καταστολή των αυτοκινήτων και των φορτηγών
Τι αναφέρεται στο προσχέδιο της τελευταίας διαπραγματευτικής πρότασης.
Η κυβέρνηση Νετανιάχου μελετά την αντίδρασή της στο κύμα αναγνωρίσεων παλαιστινιακού κράτους στη ΓΣ του ΟΗΕ με δραστικά μέτρα κατά της Παλαιστινιακής Αρχής στη Δυτική Όχθη.
Συζήτησαν την κατάσταση στη βόρεια Αφρική.
