Του Γιώργου Σ. Σκορδίλη
Σε γεωπολιτικό βαρόμετρο και κόμβο ευρωπαϊκής λιμενικής πολιτικής μετατρέπεται από σήμερα η Θεσσαλονίκη, καθώς για πρώτη φορά φιλοξενεί το ετήσιο συνέδριο του European Sea Ports Organisation (ESPO).
Η φετινή, 21η διοργάνωση, που πραγματοποιείται στο ξενοδοχείο Makedonia Palace με διοργανωτή τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ Α.Ε.), ξεκίνησε σήμερα και θα ολοκληρωθεί αύριο, 9 Μαΐου, φέρνοντας στην Ελλάδα το υψηλόβαθμο δίκτυο λιμενικών, επιχειρηματικών και θεσμικών παραγόντων της Ευρώπης.
Με φόντο τις παγκόσμιες αναταράξεις – από τη στρατηγική επανατοποθέτηση των ΗΠΑ και την επιθετική ναυτιλιακή διπλωματία της Κίνας, μέχρι την πράσινη μετάβαση της Ε.Ε. – οι λιμένες της Ευρώπης καλούνται να επανακαθορίσουν τη θέση τους. Το φετινό συνέδριο πραγματοποιείται σε μια κρίσιμη συγκυρία, κατά την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει την επίσημη "Στρατηγική για τα Λιμάνια της Ε.Ε.”, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για συντονισμό, ενίσχυση της ανθεκτικότητας και επανεξισορρόπηση της λιμενικής πολιτικής στο νέο παγκόσμιο περιβάλλον.
Στην έναρξη των εργασιών, ο Πρόεδρος της ESPO, κ. Ansis Zeltiņš, χαρακτήρισε τα λιμάνια "πυλώνες της πράσινης, ασφαλούς και γεωοικονομικά σταθερής Ευρώπης".
Όπως είπε, "η πανδημία, η ενεργειακή κρίση, οι ελλείψεις στα logistics και η κλιματική απορρύθμιση απέδειξαν πόσο ευάλωτο είναι το σύστημα. Τα ευρωπαϊκά λιμάνια πρέπει να προσαρμοστούν γρήγορα για να παραμείνουν ανταγωνιστικά".
Έμφαση δόθηκε στην ανάγκη ευελιξίας λειτουργίας, επενδύσεων σε νέες τεχνολογίες και ενίσχυσης των συνδέσεων με την ενδοχώρα.
Από την πλευρά της, η Γενική Γραμματέας της ESPO, κα Isabelle Ryckbost, υπογράμμισε την ευκαιρία που δίνει το συνέδριο ώστε "η στρατηγική της Επιτροπής να μην είναι ένα θεωρητικό κείμενο, αλλά να βασιστεί στην εμπειρία των ίδιων των λιμένων". Τόνισε ακόμη την ανάγκη απολιγνιτοποίησης, ηλεκτροδότησης των πλοίων από τη στεριά (cold ironing) και ενίσχυσης της διαλειτουργικότητας των συστημάτων.
Για την ελληνική πλευρά, το συνέδριο συνιστά ευκαιρία ανάδειξης του ρόλου της Θεσσαλονίκης ως κόμβου για τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Ο Εκτελεστικός Πρόεδρος του ΟΛΘ και Πρόεδρος της ΕΛΙΜΕ, κ. Αθανάσιος Λιάγκος, σημείωσε πως "τα λιμάνια είναι κάτι πολύ περισσότερο από πύλες εμπορίου: είναι ζωντανά κύτταρα καινοτομίας και γεωστρατηγικά εργαλεία". Αναφέρθηκε στα ισχυρά μεγέθη του 2024, με αύξηση +9% στα εμπορευματοκιβώτια και +19% στην κρουαζιέρα, και στην έγκριση του επενδυτικού σχεδίου 180 εκατ. ευρώ, με αιχμή την επέκταση του 6ου προβλήτα, έργο που αναμένεται να ξεκινήσει έως το τέλος Ιουνίου 2025.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΛΘ, κ. Ιωάννης Τσάρας, παρουσίασε τους τέσσερις πυλώνες στρατηγικής του λιμένα:
-Αναβάθμιση υποδομών
-Βιώσιμη λειτουργία
-Καινοτομία και ψηφιακός μετασχηματισμός
-Ποιότητα υπηρεσιών
Όπως τόνισε, "η πρόοδος δεν είναι υπόθεση ενός λιμένα μόνο. Χρειάζεται συντονισμός, ανταλλαγή τεχνογνωσίας και κοινές λύσεις για να σταθούν τα ευρωπαϊκά λιμάνια αντάξια του ρόλου τους". Αναφορά έγινε και στην εφαρμογή του συστήματος παρακολούθησης εκπομπών (MEP), καθώς και στις πρόσφατες θετικές αξιολογήσεις σε θέματα ασφαλείας.
Το πρόγραμμα του συνεδρίου καλύπτει όλες τις πτυχές της σημερινής πραγματικότητας για τους ευρωπαϊκούς λιμένες:
-Επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια και εναλλακτικά καύσιμα
-Διασφάλιση ενεργειακής αυτάρκειας και ψηφιακής ετοιμότητας
-Διασύνδεση λιμένων με τις πόλεις (port-city integration)
-Νέα δεδομένα στη σχέση με Κίνα και ΗΠΑ
Μεταξύ των συμμετεχόντων είναι στελέχη από λιμάνια όπως Ρότερνταμ, Αμβέρσα-Μπριζ, Βαλένθια, Γκντίνια και Γκέτεμποργκ, καθώς και εκπρόσωποι του ΝΑΤΟ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και διεθνών ναυτιλιακών οργανισμών.
Ξεχωρίζει η παρουσία του νέου Επιτρόπου Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού της Ε.Ε., κ. Απόστολου Τζιτζικώστα, ο οποίος –σύμφωνα με πληροφορίες– θα παρουσιάσει τις βασικές κατευθύνσεις της νέας ευρωπαϊκής στρατηγικής για τα λιμάνια.
Η επιλογή της Θεσσαλονίκης για τη φιλοξενία της φετινής διοργάνωσης δεν είναι τυχαία. Αντικατοπτρίζει τη μετατόπιση του ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος νοτιοανατολικά, καθώς η περιοχή εξελίσσεται σε κρίσιμο πέρασμα εμπορευμάτων, ενέργειας και υποδομών.
Η γεωγραφική εγγύτητα στα Δυτικά Βαλκάνια, η πρόσβαση σε αγορές της Ανατολικής Ευρώπης και η εμβάθυνση της λιμενικής διασύνδεσης με το σιδηροδρομικό δίκτυο, καθιστούν τον ΟΛΘ στρατηγικό asset για την Ευρώπη.
Το ESPO Conference 2025 επιβεβαιώνει ότι τα λιμάνια δεν είναι απλώς "υποδομές": είναι οικονομικές μηχανές, πράσινες πύλες, κόμβοι πολιτικής ισχύος. Και η Θεσσαλονίκη στέλνει το μήνυμα πως η Ελλάδα δεν παρακολουθεί απλώς τις εξελίξεις — συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωσή τους.
Παρά τις ανησυχίες στην αρχή του έτους, η παγκόσμια ναυπηγική δεν βίωσε την κατακόρυφη πτώση που πολλοί ανέμεναν.
"Η Θεσσαλονίκη μέσα από οργανωμένη και σταδιακή προσπάθεια μπαίνει σε έναν μεγαλύτερο τουριστικό χάρτη", δήλωσε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης.
Τα επόμενα χρόνια η διεθνής ναυτιλία μπαίνει σε μια φάση πρωτοφανούς ανακύκλωσης πλοίων.
Επιπλέον, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν εξασφαλιστεί πάνω από 80 εκατ. ευρώ για παρεμβάσεις.
Η Ναυτιλία πρέπει να γίνει ο κλάδος που θα τραβήξει μπροστά και άλλους τομείς, θα ανοίξει νέες θέσεις εργασίας, θα δώσει ώθηση στην εκπαίδευση και στη βιομηχανία.
Σε ολιγόλεπτο αποκλεισμό της Εθνικής Οδού Θεσσαλονίκης-Μουδανιών προχώρησαν οι αγρότες.
Ζητούν να διατηρηθεί το υφιστάμενο διοικητικό σχήμα, "το οποίο έχει αποδειχθεί διαχρονικά επιτυχημένο και αποτελεσματικό".
Το νέο πλαίσιο απειλεί με αδιέξοδο την πράσινη μετάβαση.
Η γυναίκα είχε μόλις βγει από νοσοκομείο όπου είχε νοσηλευτεί για 12 μέρες μετά από εγκεφαλικό.
Στην αγορά δεξαμενόπλοιων, οι ναύλοι των VLCCs εκτοξεύθηκαν σε διαδρομές Μέσης Ανατολής - Κίνας.
Το περιστατικό σημειώθηκε στην περιοχή Χαριλάου και πιο συγκεκριμένα στην οδό Αλεξανδρείας.
