"Τελειώνει" η συζήτηση περί παραγραφής αδικημάτων Υπουργών για τα Τέμπη - Η διάταξη που κατέθεσε ο Γ. Φλωρίδης στη Βουλή

Του Παναγιώτη Στάθη

Τη διάταξη που καταργεί και τυπικά τη σύντομη παραγραφή για τα υπουργικά αδικήματα σε εφαρμογή της συνταγματικής πρόβλεψης του 2019, έφερε στη Βουλή η κυβέρνηση κλείνοντας και τυπικά ένα θέμα το οποίο απασχόλησε τη δημόσια συζήτηση με αφορμή την υπόθεση των Τεμπών.

Η διάταξη, όπως αναφέρεται, έχει  "διαπιστωτικό και μόνο χαρακτήρα" και περιλαμβάνεται στο ακροτελεύτιο άρθρο του νομοσχεδίου του Υπουργείου Δικαιοσύνης το οποίο εισάγεται σήμερα προς συζήτηση στην επιτροπή της  Βουλής.  

Πρόκειται ουσιαστικά για τη διάταξη με την οποία -κατά το Υπουργείο Δικαιοσύνης και την αιτιολογική έκθεση- κλείνει κάθε παράθυρο αμφισβήτησης για την τυχόν παραγραφή αδικημάτων υπουργών τον ερχόμενο Οκτώβριο, όταν και ολοκληρώνεται η δεύτερη σύνοδος της παρούσας Βουλής. Η -έστω τυπική- νομοθέτηση είναι εξόχως επίκαιρη δεδομένου ότι εκκρεμούν δυο δικογραφίες για υπουργούς (Τριαντόπουλος, Καραμανλής, Σπίρτζης) αλλά και δεκάδες μηνύσεις κατά υπουργών, για την τραγωδία των Τεμπών.  

Η συνταγματική πρόβλεψη και οι αντιρρήσεις

Η διάταξη έρχεται προς ψήφιση γιατί το τελευ­ταίο διάστημα, είχε ανα­πτυ­χθεί μια επι­στη­μο­νική αλλά και πολι­τική αντι­πα­ράθεση για την τύχη της σύντο­μης απο­σβε­στι­κής προ­θε­σμίας όσον αφορά την άσκηση ποι­νι­κής δίω­ξης κατά των πολι­τι­κών προ­σώ­πων, η οποία προ­βλε­πόταν πριν από τη συνταγ­μα­τική ανα­θε­ώ­ρηση του 2019. Μπο­ρεί η απο­σβε­στική προ­θε­σμία των δύο βου­λευ­τι­κών συνόδων να καταρ­γήθηκε το 2019 με ρητό τρόπο δια του Συντάγματος, αλλά δεν έχει ψηφι­στεί ακόμη ο εφαρ­μο­στι­κός νόμος, γεγο­νός έδωσε λαβή για αντι­φα­τι­κές απόψεις γύρω από το θέμα της παρα­γρα­φής. Πλειοψηφικά πάντως η κρατούσα άποψη είναι πως το Σύνταγμα υπερισχύει κάθε άλλης πρόβλεψης.

Η ερμηνεία

Μπροστά όμως στους κινδύνους αμφισβήτησης, η κυβέρνηση δια του κυβερνητικού εκπροσώπου  Παύλου Μαρινάκη ανακοίνωσε πως θα φέρει τη διάταξη κατάργησης του εφαρμοστικού νόμου του 2003, όπερ και εγένετο με τη διάταξη Φλωρίδη.

Η διάταξη στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης αναφέρει: "Διαπιστώνεται η κατάργηση της παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 3126/2003 (Α’ 66) από την έναρξη ισχύος του Ψηφίσματος της 25ης Νοεμβρίου 2019 της Θ’ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων (Α’ 187) σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 110 του Συντάγματος".

Όπως περιγράφει η αιτιολογική έκθεση "με την αναθεώρηση του Συντάγματος του έτους 2019, αναθεωρήθηκε, με ευρύτατη πλειοψηφία, το άρθρο 86 του Συντάγματος προκειμένου να καταργηθεί το δεύτερο εδάφιο της παρ. 3 ("Η Βουλή μπορεί να ασκήσει την κατά την παράγραφο 1 αρμοδιότητά της μέχρι το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει μετά την τέλεση του αδικήματος").

Από τη θέση σε ισχύ της ανωτέρω αναθεώρησης με τη δημοσίευση του Ψηφίσματος της Θ’ Αναθεωρητικής Βουλής στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ήτοι από τις 28 Νοεμβρίου 2019), καταργήθηκε και η διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 3 του εκτελεστικού του Συντάγματος νόμου για την ευθύνη Υπουργών (ν. 3126/2003, Α’ 66), σύμφωνα με την οποία "Το αξιόποινο των πράξεων των Υπουργών, που αναφέρονται στο άρθρο 1 παρ. 1, εξαλείφεται με το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει μετά την τέλεση της αξιόποινης πράξης, εάν ως τότε η Βουλή δεν έχει αποφασίσει να ασκήσει ποινική δίωξη κατά του Υπουργού, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο νόμο αυτόν".

Τυπική

Σύμφωνα με τη διάταξη "η κατάργηση της σχετικής συνταγματικής ρύθμισης συνεπάγεται, κατά νομική και λογική ακολουθία, και την κατάργηση της επανάληψης της ρύθμισης αυτής στον ν. 3126/2003 τόσο λόγω της αυξημένης τυπικής ισχύος του Συντάγματος έναντι του τυπικού νόμου όσο και λόγω της άμεσης εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 86 του Συντάγματος. Οι εργασίες ενώπιον τόσο της προτείνουσας όσο και της αναθεωρητικής Βουλής δεν καταλείπουν άλλωστε την οποιαδήποτε αμφιβολία ως προς τη βούληση άμεσης κατάργησης της ειδικής ρύθμισης για την αποσβεστική προθεσμία, χωρίς η κατάργησή της να εξαρτάται από τη θέσπιση της οποιασδήποτε πρόσθετης διάταξης στην κοινή νομοθεσία. Με αυτά τα δεδομένα, η προτεινόμενη ρύθμιση έχει διαπιστωτικό και μόνο χαρακτήρα. Επιβεβαιώνει απλώς, για λόγους ασφάλειας δικαίου και άρσης της οποιασδήποτε τυχόν αμφισβήτησης, την κατάργηση της παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 3126/2003 από τη θέση σε ισχύ της αναθεώρησης του Συντάγματος του 2019, χωρίς να δύναται να της αποδοθεί το οποιοδήποτε συστατικό ή διαπλαστικό περιεχόμενο υπό την έννοια της δημιουργίας νέων νομικών καταστάσεων".