Η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη χρηματοδότηση από τη Frontex, καθώς ο οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης διερευνά 12 ανοικτές υποθέσεις πιθανών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών στα σύνορά της, τον υψηλότερο αριθμό εν εξελίξει ερευνών ανά χώρα σε όλο το μπλοκ, μεταδίδει την Πέμπτη το Politico.
Η πλειονότητα των ανοικτών υποθέσεων σχετίζεται με φερόμενες αναγκαστικές επαναπροώθησεις χιλιάδων ανθρώπων από Έλληνες αξιωματούχους της υπηρεσίας μετανάστευσης στα χερσαία σύνορα και στη θάλασσα, μια πρακτική γνωστή ως pushbacks, η οποία είναι παράνομη σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και το διεθνές δίκαιο, προσθέτει.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Frontex δήλωσε ότι θα υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις προς την Ελλάδα αναμένοντας την εφαρμογή τους - με πιθανές επιπτώσεις σε περίπτωση που αγνοηθούν.
"[Ο] εκτελεστικός διευθυντής της Frontex δήλωσε ότι αναμένει να εφαρμοστούν όλες αυτές οι συστάσεις. Διαφορετικά, θα εξέταζε το ενδεχόμενο να μειώσει ή να περικόψει τη χρηματοδότηση για τα συγχρηματοδοτούμενα περιουσιακά στοιχεία", δήλωσε ο Κρις Μπορόφσκι, εκπρόσωπος της Frontex.
Οι εν λόγω συγχρηματοδοτούμενοι πόροι αφορούν έναν αριθμό σκαφών της ελληνικής ακτοφυλακής. Αξιωματούχοι του Λιμενικού και της κυβέρνησης δεν ανταποκρίθηκαν σε αίτημα για σχολιασμό, αναφέρει το μέσο.
Τον Ιανουάριο του 2025, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ότι οι ελληνικές αρχές είναι ένοχες για συστηματικές πρακτικές pushbacks και για παραβίαση της νομοθεσίας περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ΕΕ έχει καλέσει στο παρελθόν την Ελλάδα να διερευνήσει τους ισχυρισμούς περί εγκατάλειψης μεταναστών στη θάλασσα και απελάσεων από τις αρχές της.
"Θέτουμε τώρα τα θεμελιώδη δικαιώματα στο επίκεντρο αυτών των διαπραγματεύσεων. Στο παρελθόν, αυτή η συζήτηση γινόταν προς το τέλος των διαπραγματεύσεων, οπότε ήταν κατά κάποιο τρόπο δευτερεύον ζήτημα, αλλά τώρα είναι πραγματικά ο πυρήνας αυτών των διαπραγματεύσεων", δήλωσε ο Μπορόφσκι.
Το 2023, εκατοντάδες μετανάστες έχασαν τη ζωή τους στη θάλασσα, όταν ένα αλιευτικό σκάφος βυθίστηκε στις ακτές της Πύλου, ενώ προσπαθούσε να φτάσει στην Ευρώπη από τη Λιβύη. Ο Συνήγορος του Πολίτη Ανδρέας Ποττάκης συνέστησε ανεξάρτητη έρευνα για το ναυάγιο, συνιστώντας πειθαρχική δίωξη για οκτώ Έλληνες λιμενικούς που εμπλέκονται στο περιστατικό. Ο υπεύθυνος θεμελιωδών δικαιωμάτων της Frontex, Jonas Grimheden, συνέστησε στη συνέχεια την προσωρινή αναστολή των δραστηριοτήτων της υπηρεσίας στην Ελλάδα.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει αρνηθεί τους ισχυρισμούς.
"Πρέπει πραγματικά να συνεργαστούμε για να συνεχίσουμε να βελτιώνουμε τη συνεργασία μας με τρόπους που να είναι αποτελεσματικοί", δήλωσε ο Μπορόφσκι. "Υπάρχουν αυτές οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, η προστασία των συνόρων αλλά και η προστασία των αξιών μας, η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, ο σεβασμός της αξιοπρέπειας των ανθρώπων με τους οποίους έχουμε να κάνουμε".
Η μετανάστευση παραμένει ένα εξαιρετικά αμφιλεγόμενο πολιτικό ζήτημα στην Ευρώπη. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος διόρισε πρόσφατα τον Μάκη Βορίδη επικεφαλής του υπουργείου Μετανάστευσης, έχει δηλώσει την ΕΕ ότι η Ελλάδα θα ηγηθεί των προσπαθειών του μπλοκ για την εντατικοποίηση των επιστροφών, σημειώνει το Politico.
Τα προκαταρκτικά στοιχεία της Frontex αποκαλύπτουν σημαντική μείωση των παράτυπων διελεύσεων των συνόρων το 2024, στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2021.
"Οι προσπάθειες και η παρουσία της Ευρώπης είναι απαραίτητες και κάθε είδους ταχεία απόσυρση θα έθετε επίσης σε κίνδυνο τις επιχειρήσεις διάσωσης στην περιοχή. Πρόκειται για μια πολύ περίπλοκη και δύσκολη απόφαση. Υπάρχουν και άλλοι τρόποι να το αντιμετωπίσουμε και ένας από αυτούς είναι η μείωση της χρηματοδότησης", πρόσθεσε ο Μπορόφσκι.
