Ενεργειακό crash test με τους Θεσμούς

Του Χάρη Φλουδόπουλο
​
Τα ανοιχτά θέματα του τομέα της ενέργειας αναμένεται να τεθούν σήμερα επί τάπητος με την επιστροφή των θεσμών και την έναρξη των συζητήσεων με την ελληνική κυβέρνηση. Επισήμως η ελληνική κυβέρνηση δια του αρμόδιου υπουργού Γ. Σταθάκη διαμηνύει ότι οι ενεργειακές εκκρεμότητες για το κλείσιμο της αξιολόγησης είναι δύο, ήτοι ο επανακαθορισμός των ποσοτήτων ενέργειας που θα διατεθούν μέσω των δημοπρασιών τύπου ΝΟΜΕ και η επανέναρξη της διαδικασίας πώλησης του ΔΕΣΦΑ. 

Και εάν για την πώληση του ΔΕΣΦΑ, η ελληνική πλευρά δηλώνει έτοιμη να ξεκινήσει τις διαδικασίες του νέου διαγωνισμού άμεσα, για τις δημοπρασίες ρεύματος τα πράγματα περιπλέκονται.

Σημειώνεται  ότι οι δημοπρασίες είναι το μέτρο που έχει υιοθετηθεί προκειμένου να ανοίξει η αγορά ηλεκτρισμού ώστε σταδιακά μέχρι το 2020 να μην υπάρχει κανείς προμηθευτής με μερίδιο μεγαλύτερο του 50%. 

Ωστόσο η μέχρι στιγμής πρόοδος των δημοπρασιών είναι αποκαρδιωτική και αντί να αυξάνονται τα μερίδια των εναλλακτικών προμηθευτών, συμβαίνει το αντίθετο (ο κυρίαρχος προμηθευτής, δηλαδή η ΔΕΗ ανέκτησε μέρος από το χαμένο έδαφος). 

Στις συζητήσεις με τους θεσμούς λοιπόν για το θέμα των δημοπρασιών, υπάρχουν δύο σκέλη: το πρώτο είναι το τεχνικό και αφορά στο ύψος των ποσοτήτων που θα διατεθούν το 2017 και το 2018, αλλά και στον αριθμό των δημοπρασιών. Οι θεσμοί πιέζουν προς την κατεύθυνση της αύξησης των δημοπρατούμενων ποσοτήτων.

Και εάν για το τεχνικό σκέλος των δημοπρασιών με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αναμένεται να βρεθεί κοινός τόπος και να υπάρξει συμφωνία, το δεύτερο σκέλος που αφορά τις στρατηγικές αποφάσεις για την πορεία της αγοράς ηλεκτρισμού ενδέχεται να αποδειχθεί πιο περίπλοκο και ακανθώδες. Υπενθυμίζεται ότι στο κείμενο της αρχικής συμφωνίας υπήρχε αναφορά ότι σε περίπτωση που διαπιστωθεί μη επαρκής πρόοδος των δημοπρασιών και αδυναμία επίτευξης των στόχων τότε θα εφαρμοστούν εναλλακτικά δομικά μέτρα. 

Εδώ λοιπόν οι θεσμοί πιέζουν πλέον ανοικτά ώστε τα εναλλακτικά δομικά μέτρα να περιγραφούν λεπτομερώς στο κείμενο για το κλείσιμο της αξιολόγησης, πρόταση στην οποία αντιδρά η ελληνική πλευρά. 

Και αυτό διότι το βασικό σενάριο των εναλλακτικών δομικών μέτρων, περιλαμβάνει πιθανότατα πωλήσεις κομματιών της ΔΕΗ, σε μια πιο ευέλικτη και ρεαλιστική προσέγγιση του μοντέλου της περίφημης "μικρής ΔΕΗ". Η επιχειρηματολογία των θεσμών μάλιστα έχει ενισχυθεί ακόμη περισσότερο, μετά και την πρόσφατη έφοδο των ελεγκτών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού, η οποία εξέτασε καταγγελίες για πιθανή χειραγώγηση της αγοράς και κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης από τον κυρίαρχο παίκτη. Οι έρευνες της Κομισιόν, βάζουν στο κάδρο εκτός από τη γνωστή υπόθεση με τη μονοπωλιακή πρόσβαση της ΔΕΗ στην αγορά του λιγνίτη και τα υδροηλεκτρικά.
 
Να σημειωθεί τέλος ότι η ΔΕΗ έχει καταθέσει τη δική της πρόταση ως εναλλακτική των δημοπρασιών ΝΟΜΕ, που περιλαμβάνει την πώληση πελατολογίου σε ανταγωνίστριες εταιρείες, μια διαδικασία την οποία ήδη προετοιμάζει έχοντας προσλάβει σύμβουλο την Ernst & Young ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται και η διαδικασία για την πρόσληψη νομικού συμβούλου. Απομένει να φανεί στην πράξη λοιπόν κατά πόσο στις συζητήσεις που ξεκινούν σήμερα, θα πειστούν οι θεσμοί ή θα επιμείνουν στις "σκληρές θέσεις" που είχαν διατυπώσει κατά τη διάρκεια των πρόσφατων τηλεδιασκέψεων.