Το παρασκήνιο της ακύρωσης του διαγωνισμού για τις Κυκλάδες

Του Χάρη Φλουδόπουλου

Σχεδόν 550 εκατ. ευρώ ήταν η προσφορά που κατέθεσε η κοινοπραξία Nexans – Prysmian – Siemens για την κατασκευή του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων, όταν ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου ήταν σύμφωνα με τη ΔΕΗ 400 εκατ. ευρώ. Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος που οδήγησε τον ΑΔΜΗΕ, τη θυγατρική της ΔΕΗ αρμόδια για τα δίκτυα ηλεκτρισμού, που προκήρυξε το έργο, να κηρύξει το διαγωνισμό άγονο.

Εκτός όμως από το τίμημα, υπήρξαν και μια σειρά από άλλα άλυτα προβλήματα. Όπως για παράδειγμα το θέμα των εγγυήσεων και του συναλλαγματικού κινδύνου. Έτσι η κοινοπραξία με την οποία διαπραγματεύτηκε ο ΑΔΜΗΕ, έχοντας ήδη αποκλείσει τα Ελληνικά Καλώδια, προέβαλε μια σειρά από απαιτήσεις όπως για παράδειγμα να υπάρξει ρήτρα κορώνας στη σύμβαση (θεωρώντας ότι σε περίπτωση εξόδου της χώρας από το ευρώ, θα πρέπει να υπάρξει ρήτρα σε τρίτο νόμισμα, ούτε καν στο ευρώ). Αυτή ήταν η βασικότερη από μια σειρά από αποκλίσεις στην προσφορά της κοινοπραξίας που οδήγησε τον ΑΔΜΗΕ να κηρύξει το διαγωνισμό άγονο.

Είχε προηγηθεί ο αποκλεισμός της προσφοράς που υπέβαλε η Ελληνικά Καλώδια για το έργο η οποία παρότι ήταν πολύ χαμηλότερη οικονομικά, ωστόσο αποκλείστηκε για τεχνικούς λόγους, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της εταιρείας. Συγκεκριμένα η τεχνική επιτροπή έκρινε ως απαράδεκτο, το δείγμα καλωδίου που προσκόμισε η ελληνική εταιρεία. Ωστόσο η πλευρά των ΕΛΚΑ, η οποία θεωρεί ότι αδικήθηκε, ζήτησε αρχικά από τον ΑΔΜΗΕ και στη συνέχεια απευθύνθηκε μόνη της σε δύο ανεξάρτητους οίκους εμπειρογνωμοσύνης, προκειμένου να εξεταστεί και από τρίτη πλευρά το δείγμα. Το πόρισμα των ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων κρίνει ως αποδεκτά τα δείγματα των Ελληνικών Καλωδίων.

Τι θα γίνει

Με την κήρυξη του διαγωνισμού ως άγονου, δύο είναι πλέον οι κύριες προκλήσεις για τον ΑΔΜΗΕ: η πρώτη είναι η έγκαιρη και άμεση επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού και η δεύτερη η διασφάλιση της χρηματοδότησης που έχει εγκριθεί για το έργο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το ΕΣΠΑ.

Ο ίδιος ο ΑΔΜΗΕ στην ανακοίνωση που εκδόθηκε χθες αλλά και κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων του διαγωνισμού διαβεβαίωνε ότι δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα και ότι τα χρήματα δε θα χαθούν. Βεβαίως για να γίνει αυτό θα πρέπει οι διαδικασίες της επαναπροκήρυξης να «τρέξουν» με πολύ πιο γρήγορους από τους συνήθεις ρυθμούς. Εκτιμάται πάντως ότι το νωρίτερο που μπορεί να είναι και πάλι στον αέρα ο διαγωνισμός είναι περίπου σε έξι μήνες, δηλαδή το καλοκαίρι του 2013.

Μια ακόμη σημαντική παράμετρος που εξετάζεται να τροποποιηθεί είναι να αλλάξουν ορισμένες προδιαγραφές του έργου και να μειωθεί το κόστος. Όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, το εν λόγω έργο είχε σχεδιαστεί υπό άλλες οικονομικές συνθήκες και με άλλες προοπτικές ζήτησης. Με βάση λοιπόν όχι μόνο τα νέα δεδομένα για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στα νησιά, αλλά και τους ρεαλιστικούς σχεδιασμούς για την κατασκευή έργων ΑΠΕ στα νησιά, η διασύνδεση μπορεί να διαστασιολογηθεί και να μειωθεί το κόστος της σημαντικά. Επίσης μια λύση που εξετάζεται είναι να αξιοποιηθούν υφιστάμενες διασυνδέσεις νησιών (πχ με την Εύβοια), με έργα υποδομής πολύ μικρότερου κόστους από την κατασκευή μιας μεγάλης κεντρικής διασύνδεσης με το Λαύριο.

Σε κάθε περίπτωση η πλευρά του ΑΔΜΗΕ ήδη εξετάζει τις διαθέσιμες λύσεις και προτίθεται άμεσα να λάβει τις οριστικές αποφάσεις προκειμένου να προχωρήσει και η επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού.