Των Kadri Liik, Kirill Shamiev
Οι αμερικανικές επιθέσεις εναντίον των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν στις 22 Ιουνίου α-0τέλεσαν ένα σοβαρό πλήγμα στη θέση της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή, αποδυναμώνοντας έναν κύριο σύμμαχό της. Ωστόσο, βραχυπρόθεσμα, η Ρωσία κερδίζει: η μετατόπιση της αμερικανικής προσοχής — μαζί με την εκτροπή όπλων και πυρομαχικών — μακριά από την Ουκρανία και η πιθανή αύξηση των τιμών του πετρελαίου θα είναι ευπρόσδεκτες στη Μόσχα.
Τελικά, η κίνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να εμπλέξει τις ΗΠΑ στη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν ενίσχυσε τη μακροχρόνια πεποίθηση της Ρωσίας ότι η διασφάλιση μιας μόνιμης συμφωνίας με την Ουάσινγκτον είναι αδύνατη. Η Μόσχα θα συνεχίσει να τηρεί μια μακροπρόθεσμη στρατηγική, δείχνοντας υπομονή και αναζητώντας τρόπους να εκμεταλλευτεί την κρίση προς όφελός της. Για τη ρωσική ηγεσία, δεν έχει σημασία ποιον επιλέγουν οι Αμερικανοί ψηφοφόροι· η Ρωσία πάντα θα καταλήγει να αντιμετωπίζει κάποιον τόσο ακραίο όσο ο αποβιώσας γερουσιαστής Τζον ΜακΚέιν.
Από τις 13 Ιουνίου, οι πρωτοφανείς επιθέσεις του Ισραήλ εναντίον του Ιράν έχουν σκοτώσει 606 άτομα — συμπεριλαμβανομένων ανώτερων στρατιωτικών και στελεχώντου πυρηνικού προγράμματος — και τραυμάτισαν πάνω από 5.000, ενώ παράλληλα παρέλυσαν τις αμυντικές και πυραυλικές δυνάμεις του Ιράν. Το Ιράν ανταπέδωσε με πυρπολήσεις σε ισραηλινές στρατιωτικές βάσεις και ενεργειακή υποδομή, με απολογισμό 28 νεκρούς. Μετά την αμερικανική επέμβαση, το Ιράν επιτέθηκε σε αμερικανική βάση στο Κατάρ, όμως μια προειδοποίηση επέτρεψε την εκκένωση του προσωπικού, χωρίς απώλειες. Στις 23 Ιουνίου, ο Τραμπ κήρυξε εκεχειρία, αλλά αργότερα υποστήριξε ότι και οι δύο πλευρές την παραβίασαν. Η κατάσταση εξελίσσεται γρήγορα.
Πιθανότατα όχι. Η συνεργασία Τεχεράνης-Μόσχας δεν εξελίχθηκε ποτέ σε επίσημη συμμαχία, και η Ρωσία δεν έχει συνθηκολογική υποχρέωση να επέμβει. Η προσέγγιση της Μόσχας απέναντι στο Ιράν είναι εξαιρετικά πραγματιστική, με προτεραιότητα τα απτά οφέλη αντί για ριψοκίνδυνη εμπλοκή. Πρόσφατα, ιρανικά στελέχη κατήγγειλαν αυτή την εγωιστική στάση, ισχυριζόμενα ότι η Ρωσία εκμεταλλεύεται την ιρανική στήριξη χωρίς αντάλλαγμα.
Παρόλα αυτά, η ρωσική ηγεσία σίγουρα δεν ευχαριστείται βλέποντας το Ισραήλ και τις ΗΠΑ να ανασχηματίζουν τη γεωπολιτική της Μέσης Ανατολής κατά βούληση. Η πτώση του καθεστώτος στην Τεχεράνη θα ήταν μεγάλη αναποδιά για τη Μόσχα, απειλώντας τα συμφέροντά της στον Νότιο Καύκασο και Κεντρική Ασία — σε μια στιγμή που η Ρωσία είναι ήδη υπό πίεση από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η βέλτιστη στρατηγική για τη Ρωσία τώρα είναι να διατηρήσει ένα αποδυναμωμένο ιρανικό καθεστώς, κρατώντας το μακριά από δυτική επιρροή. Για να το πετύχει, το Κρεμλίνο μπορεί να προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί οποιαδήποτε διένεξη μεταξύ Ιράν, Ισραήλ και ΗΠΑ. Αν η εκεχειρία καταρρεύσει, η Ρωσία μπορεί και πάλι να προσφέρει μεσολάβηση — ο Τραμπ την απέρριψε την πρώτη φορά — και να προτείνει "μαλακά" οφέλη στο Ιράν, όπως στρατιωτική τεχνολογία και πυρηνική τεχνογνωσία, για να το κρατήσει στη σφαίρα επιρροής της.
Με αυτές τις προσπάθειες — είτε γνήσιες είτε προσποιητές — η Μόσχα θα στοχεύσει να ικανοποιήσει τα καπρίτσια του Τραμπ. Αυτή η στρατηγική μπορεί να την καθιερώσει ως εταίρο των ΗΠΑ σε παγκόσμια θέματα, ενώ θα μειώσει τη σημασία της Ουκρανίας στη σχέση τους.
Παρόλα αυτά, με τον Αγιατολάχ Αλί Χαμενέϊ να κρύβεται σε καταφύγιο και να επιλέγει διαδόχους σε περίπτωση θανάτου του, η Ρωσία δεν μπορεί να προσφέρει τίποτα που θα δώσει στο Ιράν αποφασιστικό πλεονέκτημα έναντι του Ισραήλ ή της Αμερικής. Η Τεχεράνη έχει παγιδευτεί στη εξαρτώμενη από περιφερειακούς μεσολαβητές και πυραύλους μεσαίας εμβέλειας, τους οποίους το Ισραήλ έχει τώρα σε μεγάλο βαθμό εξουδετερώσει. Ρώσοι στρατιωτικοί παρατηρητές και φιλοπολεμικοί μπλόγκερς έχουν αντιδράσει με αμηχανία και κατάπληξη στην ακρίβεια και την κλίμακα των ισραηλινών επιχειρήσεων. Το Κρεμλίνο γνωρίζει καλά ότι μπορεί μόνο να ονειρεύεται να φτάσει τέτοια επίπεδα πολεμικής τεχνολογίας.
Η Μόσχα σίγουρα θα ωφεληθεί από τη μετατόπιση της παγκόσμιας προσοχής μακριά από την Ουκρανία, καθώς και από την εκτροπή δυτικού στρατιωτικού εξοπλισμού και αμερικανικών πληροφοριών προς τη Μέση Ανατολή. Η μειωμένη παροχή αντιαεροπορικών πυραύλων στην Ουκρανία θα ενισχύσει σημαντικά την καταστροφική δύναμη των ρωσικών βομβαρδισμών μεγάλης εμβέλειας.
Ενώ τα ιρανικά drone έπαιξαν σημαντικό ρόλο νωρίτερα στον πόλεμο της Ουκρανίας, η Ρωσία μπορεί τώρα να τα παράγει εγχώρια με βελτιωμένη ταχύτητα, θνησιμότητα και ικανότητα αποφυγής ραντάρ. Οι αχρησιμοποίητοι ιρανικοί πύραυλοι βραχείας εμβέλειας, που φέρονται να παραδόθηκαν το 2024, είναι παρόμοιοι με τα ρωσικά συστήματα Tornado-S και Iskander-M, τα οποία είναι επί του παρόντος σε έλλειψη αλλά παράγονται εντατικά.
Επιπλέον, η Ρωσία θα καλωσορίσει την κανονικοποίηση της κλιμάκωσης συγκρούσεων και των προσπαθειών για αλλαγή καθεστώτων σε όλο τον κόσμο, καθώς δεν θα είναι πλέον το μόνο κράτος που κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου και παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Όσο περισσότερο διαρκεί η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, ειδικά με τη συνεχιζόμενη αμερικανική εμπλοκή, τόσο πιο αποτελεσματική θα φανεί η στρατηγική της υπομονής της Μόσχας.
Στο μέλλον, η Ρωσία θα συνεχίσει να παίζει διπλό παιχνίδι: από τη μια, θα προσπαθεί να διατηρήσει την επιρροή της στο Ιράν μέσω οικονομικής και στρατιωτικής στήριξης, ενώ από την άλλη, θα αποφεύγει οποιαδήποτε άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ ή τις ΗΠΑ. Παράλληλα, θα εκμεταλλεύεται τη διαρκής αστάθεια για να ενισχύσει τη θέση της ως απαραίτητος παίκτης στη διεθνή διπλωματία, προσφέροντας τον εαυτό της ως μεσάζοντα — ακόμα και αν οι προσπάθειές της είναι συχνά θεατρικές και όχι πάντα αποτελεσματικές.
Σε κάθε περίπτωση, η κρίση στη Μέση Ανατολή έχει δώσει στη Ρωσία μια σπάνια ευκαιρία να ανασυντάξει τις προτεραιότητές της και να αποσπάσει την παγκόσμια προσοχή από την Ουκρανία. Το ερώτημα που μένει είναι κατά πόσο θα μπορέσει να διατηρήσει αυτό το πλεονέκτημα ενώ παράλληλα αντιμετωπίζει τις δικές της εσωτερικές και εξωτερικές προκλήσεις.
Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.
Επιμέλεια - Απόδοση: Νικόλας Σαπουντζόγλου
Η αποστράτευση και το τέλος του πολέμου θα απαιτήσουν ευρεία αναδιάρθρωση της ζήτησης, την απελευθέρωση πόρων από τον αμυντικό τομέα και την αναζήτηση νέων τρόπων να προσελκύσει η χώρα αξιόπιστο ξένο...
Οι εσωτερικές συγκρούσεις της γεωργιανής αντιπολίτευσης, καθώς και η στρατηγική του μποϊκοτάζ όλων των εκλογών, διακινδυνεύουν να αφήσουν ένα επικίνδυνο κενό.
Οι διαπραγματεύσεις έχουν παγιδευτεί σε ατέρμονες συζητήσεις για τιμή, ευελιξία και προθεσμίες. Καθώς η Ρωσία δεν έχει άλλους αγοραστές, η Κίνα έχει την πολυτέλεια του χρόνου.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν κάλεσε αιφνιδιαστικά για μια "ανανέωση" της κυβερνώσας ελίτ της Ρωσίας.
Η επικείμενη κοινοβουλευτική εκλογή της Μολδαβίας στις 28 Σεπτεμβρίου αναμένεται να είναι ισόπαλη μέσα σε ένα κλίμα περιφερειακής αβεβαιότητας και μεταβαλλόμενων γεωπολιτικών συσχετισμών. Η πλήρης...
Πρώην αντίπαλοι εντός της κοινότητας ανασυντάσσονται, με πολλούς να συσπειρώνονται τώρα υπό την αιγίδα της Σαουδικής Αραβίας.
Η προτίμηση του Νετανιάχου για ατελείωτο πόλεμο έναντι της διπλωματίας κάνει τους Σαουδάραβες και τους Εμίρηδες να επανεξετάσουν τις συμμαχίες τους.
Το Κρεμλίνο έχει στείλει σήματα ότι η Ρωσία δεν θα υπογράψει συμφωνία ειρήνης με την Ουκρανία όσο παραμένει στην εξουσία ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τον οποίο θεωρεί μη νόμιμο ηγέτη.
Οι θέσεις της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν και του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ μετά την επάνοδό τους από τις διακοπές παρουσιάζουν δύο πολύ διαφορετικές εικόνες: η...
Είναι σαφές ότι οι προηγούμενες αδύναμες αντιδράσεις της Συμμαχίας ενθάρρυναν μόνο τη Ρωσία.
Η Μόσχα θα έπρεπε να αναζητά τρόπους να διορθώσει την πορεία της και να αποκαταστήσει την ισορροπία στην εξωτερική της πολιτική, αντί να βάζει όλα τα αυγά της στο καλάθι της Κίνας.. Όμως η εμβάθυνση...
