Δευτέρα, 25-Νοε-2024 07:53
Ένταλμα κατά Νετανιάχου: Μια δοκιμασία για τα ευρωπαϊκά κράτη

Του Anthony Dworkin
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) εξέδωσε εντάλματα σύλληψης για τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπεντζαμίν Νετανιάχου και τον πρώην υπουργό Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ. Αυτή είναι η πρώτη φορά που το δικαστήριο εκδίδει ένταλμα για ηγέτη δυτικού συμμάχου και αντιπροσωπεύει το πιο δραματικό βήμα μέχρι τώρα στην εμπλοκή του δικαστηρίου στον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Το προδικαστικό τμήμα του δικαστηρίου διαπίστωσε ότι υπήρχαν βάσιμοι λόγοι να πιστεύει ότι ο Νετανιάχου και ο Γκάλαντ ήταν υπεύθυνοι για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας μέσω του αποκλεισμού της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένου του εγκλήματος πολέμου της πείνας ως μεθόδου πολέμου και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας δολοφονίες, διώξεις και άλλες απάνθρωπες πράξεις. Διαπίστωσε επίσης ότι υπήρχαν βάσιμοι λόγοι να πιστεύεται ότι ο Νετανιάχου και ο Γκάλαντ ήταν υπεύθυνοι ως ανώτεροι για το έγκλημα πολέμου της σκόπιμης διεύθυνσης επιθέσεων εναντίον αμάχων πληθυσμών σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις. Το δικαστήριο εξέδωσε επίσης ένταλμα σύλληψης για τον ηγέτη της Χαμάς Μοχάμεντ Ντέιφ. Ο ισραηλινός στρατός ισχυρίζεται ότι σκότωσε τον Ντέιφ τον Ιούλιο, αλλά ο θάνατός του δεν έχει επιβεβαιωθεί.
Τα εντάλματα σύλληψης σημαίνουν ότι όλα τα κράτη μέλη του ΔΠΔ – συμπεριλαμβανομένων όλων των κρατών μελών της ΕΕ, η Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο – υποχρεούνται να συλλάβουν τα εμπλεκόμενα άτομα εάν εισέλθουν στο έδαφός τους. Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ιρλανδίας και της Ολλανδίας, έχουν ήδη δηλώσει ότι θα τηρήσουν αυτή την υποχρέωση.
Το ένταλμα σύλληψης κατά του Νετανιάχου θα ασκήσει έντονη πολιτική πίεση στο ΔΠΔ. Ως ιστορικοί υποστηρικτές του δικαστηρίου και του διεθνούς κράτους δικαίου, όλες οι ευρωπαϊκές χώρες –ακόμη και οι πιο φιλο-ισραηλινές– θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν ότι υποστηρίζουν το δικαστήριο ως ανεξάρτητο δικαστικό όργανο και ότι θα εκτελέσουν τα εντάλματα σύλληψης. Θα πρέπει να αποφεύγουν περαιτέρω δηλώσεις που υπονομεύουν το δικαστήριο ή αμφισβητούν τη νομιμότητά του, όπως έκανε ο υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας απαντώντας στην ανακοίνωση του ΔΠΔ. Λαμβάνοντας υπόψη την ισχυρή ευρωπαϊκή υποστήριξη για το ένταλμα σύλληψης του ΔΠΔ του Μαρτίου 2023 κατά του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, τέτοιες δηλώσεις υπονομεύουν την ευρωπαϊκή αξιοπιστία.
Τα εντάλματα θα πρέπει επίσης να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συνεργάζονται με τον Νετανιάχου στο Ισραήλ ή εκτός της επικράτειάς τους. Σε προηγούμενες περιπτώσεις (όπως με τον πρώην πρόεδρο της Κένυας Uhuru Kenyatta, ο οποίος εξελέγη μετά από ένταλμα που είχε εκδοθεί εναντίον του) οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υιοθέτησαν μια πολιτική αποφυγής μη ουσιαστικής επαφής με όσους κατηγορούνται ή αντιμετωπίζουν ένταλμα σύλληψης για διεθνή εγκλήματα. Θα πρέπει να ακολουθήσουν την ίδια πολιτική σε αυτή την περίπτωση.
Η κίνηση του ΔΠΔ είναι πιθανό να προκαλέσει έντονη κριτική και πιθανώς μέτρα κατά του δικαστηρίου από τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ενώ η υφιστάμενη κυβέρνηση έχει ήδη απορρίψει την απόφαση. Στην πρώτη του θητεία, ο Τραμπ επέβαλε κυρώσεις εναντίον αξιωματούχων του ΔΠΔ, αφού το δικαστήριο είπε ότι ερευνούσε τις ενέργειες των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν. Ο υποψήφιος του Τραμπ για σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, Μάικ Βαλτς, δήλωσε μετά την έκδοση των ενταλμάτων σύλληψης ότι θα υπάρξει "μια ισχυρή απάντηση στην αντισημιτική προκατάληψη του ΔΠΔ και του ΟΗΕ τον Ιανουάριο". Η ΕΕ θα πρέπει να προετοιμαστεί για μια επίθεση των ΗΠΑ στο ΔΠΔ καθιστώντας σαφές ότι απορρίπτει οποιαδήποτε πολιτική πίεση στο δικαστήριο ή τους αξιωματούχους του και αντιστέκεται σε κάθε πίεση των ΗΠΑ να κόψουν τους δεσμούς της και να υποστηρίξουν το δικαστήριο.
Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.
Απόδοση-Επιμέλεια: Νικόλας Σαπουντζόγλου